Romantyzm - jego cechy, omówienie utworów i wybranych bohaterów

CECHY ROMANTYZMU
- miłość pokazywano jako nieszczęśliwą i niemożliwą,
- natura wpływała na uczucia człowieka,
- bardzo mocne zainteresowanie kulturą ludową,
- literatura romantyczna ma być narodowa z gruntu,
- dawała wolność piszącemu.

UTWORY
"Król Olszyn"- Goethe

"Oda do młodości" - A.Mickiewicz; zachęca do wspólnego działania i zmian kraju, zjednoczyć się, zwycięstwo młodości.

"Romantyczność" - j.w.;kierować się w życiu uczuciem, a nie rozumem, dzięki uczuciom znajdujemy prawdę.

"Dziady" cz.II - j.w; ściera się świat metafizyczny i teraźniejszy, jest tekstem romantycznym z formą antyczną, dusze odwiedzają ziemię i uczą ludzi prawd życiowych.

"Dziady" cz.IV; ukazuje miłość jako chorobę, która zabija.

"Dziady" cz.III; pokazane są różnice przebiegające w narodach, kara spotyka tylko złych, elementy monolitetu - bohater pokazany w dwóch światach (ziemia i niebo), aby pokazać konsekwencje wyboru człowieka.

"Konrad Wallenrod" - j.w.;

"Sonety Krymskie" - j.w.;

"Księgi Narodu Polskiego" - j.w.; myśl mesjanistyczna dokończona z Dziadów, dlatego PL bo zawsze broniła chrześcijaństwa i jest krajem równym i demokratycznym.

"Księgi Pielgrzymstwa Polskiego" - j.w.; opisani polscy emigranci głoszą dobrą nowinę, która ma się dokonać.

"Pan Tadeusz" - j.w.; pisany głównie ku pokrzepieniu serc, opisuje ostatki kultury sarmackiej i ostatnich polaków.

"Kordian" - J.Słowacki; ukazanie bohatera romantycznego, słabego i nie zdolnego do dużych spraw.

"Grób Agamemnona" - Słowacki; odwołuje się do antyku, aby pokazać, że czasy herosów minęły i można je tylko wspominać, dzięki trzeźwej ocenie sytuacji daje PL szansę na zwycięstwo, pisze go ku sumieniu Polaków.

"Beniowski" - Słowacki; opisuje swoją zdolność żonglowania słowami, mówi że poezja winna służyć narodowi i pobudzać go do walki, a nie usypiać jak poezja Mickiewicza.

"Śluby panieńskie" - A.Fredro; Gustaw parodiuje bohatera z "Dziadów"; autor zaprzeczał twierdzeniu, że prawdziwa miłość nie istnieje; panny to ofiary ksiąg zbójeckich; autor nie traktował literatury poważnie - panny tak i przegrały, Gucio przyjął ją jako maskę i wygrał był skuteczny = literaturę romantyczną można czytać, ale nie można brać jej na poważnie; to komedia miłości.

"Nie - Boska komedia" - Zygmunt Krasiński; poezja jest prawdą i pięknem prowadzącym do zbawienia, ale także może się od nas odwrócić i będzie tragedia; poeta rozumie więcej, zna przeszłość i przyszłość; rewolucja przeciw arystokracji jest z 2 części-bunt społeczeństwa i odbudowa państwa, są równi i równiejsi; rewolucja jest apokalipsą.

"Bema pamięci żałobny ropsod" - j.w.; rabsod dla opiewania bohaterów; opisuje na wzór średniowiecznego pogańskiego pogrzebu; służy to temu, aby przyrównać Bema do mitycznych herosów; autor stwierdza, że bohaterowie nie umierają i dalej są wzorem i prowadzą lud.

"Coś ty Atenom zrobił Sokratesie ..." - Norwid; I część- przedstawia postacie, które po śmierci zostały uznane; II część-podsumowanie I, nieważne gdzie nas pochowają, bo docenieni będziemy dopiero przez nowe pokolenie; III część - każdy wielki człowiek będzie doceniony, bo jest ulepiony z innej gliny.

BOHATEROWIE
Konrad Wallenrod - postać tragiczna, bo żyje z maską i ma ciężkie wybory, zdrajca dla krzyżaków i złamał kodeks rycerza, bohater, bo zwyciężył wroga i walczył za ojczyznę, szaleniec, bo chce sam zniszczyć krzyżaków, polityk, bo wybiera najlepsze decyzje (mniejsze zło).

Gustaw / Konrad - herosem ani geniuszem nie był, ponieważ był pyszałkiem. Uważa, że tworzy świat, ma nad nim władzę, stoi na równi z Bogiem, jest męczennikiem, jednak tak nie jest.

Kordian - chce się zabić z powodu nieszczęśliwej miłości, przyczyniła się do tego literatura Mickiewicza; chce zabić cara, bo chce uwolnić Polskę i świat od szaleńca; nie zabija Cara, gdyż jako romantyk jest za słaby psychicznie; winą za to wszystko Słowacki obwini Mickiewicza i jego twórczość.

Gustaw / Gucio - jest fircykiem, ale rozsądnym; dostrzegając opór ze strony Anieli, potrafi sprawić, żeby go pokochała; sam ulega temu uczuciu.

Mąż / Hrabia Henryk - ciągle jest stawiany przed wyborami dobra i zła, ale wybiera zło i jest przez to skazany na potępienie; uważa się za poetę, widzi siebie na szczycie i jest egoistą.

Olcio - jest niewidomy; rozumie więcej, bo patrzy duszą; ma dostęp do świata zmarłych; jest wykreowany na prawdziwego poetę.