profil

Unia polsko-saska.

poleca 84% 2828 głosów

Treść
Grafika
Filmy
Komentarze

Fryderyk August II Wettin opanował tron polski dzięki przekupieniu głosującej szlachty i magnatów, szybkości działania i poparciu ze strony antytureckiej. Drugim kandydatem był Franciszek Conti popierany przez prymasa Radziejowskiwgo. Fryderyk August był luteraninem luteraninem i aby objąć tron polski przeszedł na katolicyzm. Wettin wykorzystał sytuację i na czele armii popierany przez Rosję i cesarza wkroczył do Krakowa i koronował się na króla (1697).
Elekcja Wettin rozpoczyna półwiekowy okres unii personalnej polsko – saskiej. Pod jedna koroną zostały złączone dwa różne organizmy gospodarcze, społeczne i narodowe. Saksonia była krajem dobrze rozwiniętym ekonomicznie, z silnym mieszczaństwem, podatnym na wpływy wczesnego Oświecenia i racjonalizmu. Bez trudu rywalizowała z zacofaną gospodarczo i zniszczoną wojnami Polską. Posiadała potężne ośrodki gospodarcze – Lipsko i Drezno, którym dorównywał tylko Gdańsk. Sasowi budzili niechęć do katolickiej szlachty przywiązanej do sarmackich tradycji.

W 1704 roku z inicjatywy króla Rzeczpospolita przyłączyła się do koalicji antyszwedzkiej. Tworzyła ją również Dania (chęć osłabienia Szwecji na zachodzie Europy), Rosja (odebranie północnej części Bałtyku i zwiększenie dostępu do morza) i Saksonia. August II zamierzał zdobyć Inflanty i zamienić je w dziedziczne księstwo Wettinów.
Działania wojenne toczyły się głównie na terenie Rzeczypospolitej zajętej przez Szwedów po rozbiciu wojsk Piotra I i Augusta II w Inflantach. Karol XII posuwał się szybko w głąb kraju – padła bez walki Warszawa, a potem Kraków, gdy armia szwedzka rozbiła wojska polskie i saskie pod Kliszewem 19 VII 1702 roku. Klęski ożywiły antykrólewską opozycję, na czele której wystąpił prymas Radziejowski. Pod naciskiem Karola XII doszło do zawarcia w 1704 konfederacji warszawskiej, której członkowie ogłosili detronizację Augusta II a nowym królem został wybrany 12 lipca 1704 roku Stanisław Leszczyński. W 1706 Karol XII uderzył na Saksonię i zmusił Augusta II do zrzeczenia się polskiego tronu. Wojska szwedzkie, saskie i rosyjskie grabiły Polskę. Wrogie sobie obozy magnackie zwalczały się wzajemnie przechodząc z jednej na drugą stronę.
Klęska Karola XII pod Połtawą Postawą 1709 doprowadziła do usunięcia Szwedów z Polski. Podczas Walnej Rady Warszawskiej (1710) uznano za króla Augusta II. Zakończenie wojny nastąpiło po śmierci Karola XII (1718) pokojem w Nystad (1721).

August II został ponownie królem dzięki Piotrowi I, który miał teraz ogromne wpływy w Polsce. Car wpływał na obsadę urzędników i kontrolował króla dzięki pieniądzom i armii. Król pragnął uwolnić się od niego, lecz brakowało mu poparcia.
W 1715 doszło do zbrojnej konfederacji przeciwko Augustowi II w Tarnogrodzie, która pod marszałkiem Stanisławem Ledóchowskim zobowiązała się do zbrojnej walki usunięcia Sasów z Rzeczypospolitej. Król pod wpływem szlachty i cara zrezygnował z planów absolutycznych i przyjął wynegocjowane warunki.

August II zabiegał o osadzenie na polskim tronie swojego syna Fryderyka Augusta. Zadbał o jego katolickie wychowanie i małżeństwo z cesarzówną Marią Józefą, jednak nie pozwalali na to sąsiedzi. Po śmierci króla w 1733 roku większość szlachty opowiedziała się za Stanisławem Leszczyńskim, który przy poparciu Francji został wybrany na króla. Tymczasem pod naciskiem Rosji i Austrii przekupieni magnaci wybrali Augusta III Wettnia (1733 – 1763).

Czy tekst był przydatny? Tak Nie
Opracowania powiązane z tekstem

Czas czytania: 2 minuty