Sciąga z pojęć ze starożytności

agora miejsce zgromadzeń i handlu w mieście-stolicy gminy; rynek
archonci dziewięciu najwyższych urzędników wybieranych w Atenach na 1 rok
areopag składał się z byłych archontów; sądził za zabójstwo; składał się z mężczyzn powyżej 30 roku życia
bazylika znajdowały się przy forum;wielkie hale o wnętrzach podzielonychkolumnami z licznymi sklepami i warsztatami
bracia Grakch domagali się podziału gruntów publicznych między ubogą ludność miast i wsi, rozszerzenie praw obywatelskich
cenzor sprządzali spos majątkowy obywateli (cezus) było ich 2
cenzus spis majątkowy obywateli
comitium miejsce zgromadzeń wyborczych
curia sala posiedzeń rady miejskiej a w Rzymie senatu
dekurionowie odpowiednik stanu senatorskiego w miastach imperium
demagog \"prowadzący lud\".osoba potrafiąca przekonać lud i zgromadzenie do swojej polityki. np. Perykles
demokracja \"rządy ludu\" - np. demokracja ateńska
dyktator na czas kryzysu mógł objąć na pół roku władzę absolutną
edylowie odpowiadali za sprawy miejskie-organizowali zaopatrzenie w wodę, rozrywki w postaci igrzysk
eferowie nadzorcy
ekumena świat zamieszkiwany przez człowieka pierwotnego
ekwici \"jeźdźcy\", stan elity. Najbogatsi przedsiębiorcyy i kupcy z dawnych rodzin plebejskich
eponym przewodniczący archontów
forum rzymski odpowiednik greckiej agory (rynek, plac handlowy, na ogół o prostokątnym kształcie)
fundia
geruzja rada starszych
gimnazjon miejsce ćwiczeń sportowych;teren pod gołym niebem na planie kwadratu otoczony murem
gladiatorzy \"miecznicy\"-niewolnicy lub skazańcy;walczyli na arenie amfiteatrów \"na śmierć i życie\" ze zwierzętami lub między sobą
hasła populistyczne
heloci niepełnoprawni obywatele Sparty (niewolnicy)
hyparchowie satrapowie (z grec)
igrzyska sportowa rywalizacja z okazji świąt Dionizosa
imię teoforyczne zawierające imię boga
katarakta próg skalny na Nilu
klepejusze
klienci warstwa pośrednia między plebejuszami a patrycjuszami-ludzie wolni,ale nie posiadający własnej ziemi,uzależnieni od patrycjuszy
kodeks Hammurabiego głosił prawo \"oko za oko, ząb za ząb\". ustanowiony przez władcę Mezopotamii - Hammurabiego
kodyfikacja tworzenie kodeksu prawnego;zebranie wszystkich przepisów opartych na podobnych zasadach w jedną całość
kolon wolny rolnik
kolonat wydzierżawienie rolnikom działekziemi przez wielkich właścicieli
konsul 2 najwyższych urzędników urzędów republikańskich.najwyższa władza wykonawcza
koronat próba ratowania systemu niewolników (?)
kwestorzy 4 - w sprawach finansowych udzielali pomocy konsulom (urzędnicy skarbowi)
latyfundia wielka własność ziemska
liturgie świadczenia na rzecz dobra publicznego(np. na budowę świątyń)ciążące na arystokratach
lud rzymski obywatele Rzymu (mieli prawa publiczne)
Marek Krassus wódz rzymski, dowodził legionami podczas powstania spartakusa
metojkowie cudzoziemcy
metropolia w staroż. Grecji miasto macierzyste, które zakładało kolonię
monarchia forma ustrojowa oparta na władzy jednego człowieka
monarchia despotyczna monarcha stanowi prawo,ale jest poza nim.Opiera się na kapłanach,urzędnikach,dowódcach wojskowych
monarchia dualistyczna monarchia z dwoma władcami (od religii i polityki)-ustrój spartański
monarchia perska władca ma pomocników - satrapów (najwyższych urzędników)
niewolnicy byli wykorzystywali masowo jako siła robocza
nobiles (nobilitacja) szlachetnie urodzeni (miejsce między plebsem, a patrycjuszami)
obywatele byli równi względem prawa stanowionego w imię wspólnoty obywateli
oligarchia rządy wąskiej grupy arystokratów (np. w Grecji przed demokracją)
optymaci zwolennicy senatu - przeciwnicy reform Tyberiusza Grakch
ostracyzm sąd skorupkowy (skorópki - ostrakony)
państwo teokratyczne państwo, w którym władca był utożsamiany z bogiem
pater \"ojciec\"
patrycjusze arystokraci rzymscy;zasiadali w senacie
periojkowie w staroż.Sparcie ludność wolna,płacąca świadczenia na rzecz państwa,pełniąca służbę wojskową,pozbawiona praw obywatelskich
plebejusze wolini rolnicy, kupcy i rzemieślicy - odpowiednik ludu greckiego
ploretariat utrzymywany na koszt państwa, nie mieli nic oprócz licznego potomstwa.
polis państwa - miasta w starożytnej Grecji
populary zwolennicy reform Tyberiusza Grakch
portyki zadaszone kolumnady
powstania niewolnicze wielkie bunty niewolników
pretorzy czuwali nad sądownictwem, wybierali sędziów, odpowiadali za porządek w mieści, zastępowali konsulów
proletariat naubożsi mieszkańcy Rzymu
pryncypat forma przejściowa między republiką a cesarstwem np. w Rzymie
prytanowie stale urzędujący urzędnicy zajmujący się bierzącymi sprawami państwowymi
rada pięciuset inicjatywa ustawodawcza
republika ustrój starożynego Rzymu; \"sprawa wspólna\"
rewolucja neolityczna
Romana pokój rzymski
satrapia okręg administracyjny, prowincja w starożytnej Persji
satrapowie najwyżsi urzędnicy
senat wybierana przez króla rada starszych (republika)
sparta społeczeństwo równych
Spartakus były gladiator, założył szkołę gladiatorów; wskrzesił powstanie Spartakusa
spartiaci mieli być społecznością równych; wyznaczano im działki, na których pracowali heloci
stan ekwicki stan elity
stan senatorski stan do którego należeli potomkowie senatorów oraz oni sami0
strategowie \"generałowie\". dowodzili wojskiem,negocjowali traktaty zagraniczne, mieli wpływ na politykę zagraniczną
sympozja spotkania służące dyskusji oraz wspólnemu piciu wina
talion odpłata - na nim opierał się kodeks Hammurabiego
teokracja utożsamianie władcy z bogiem (np. w Egipcie)
timokracja rządy nabogatszych
trybun plebejski trybun ludowy, nie podlegał konsulom i miał prawo do wetowania, jeśli uchwały godziły w lud
tyrania nielegalne przejęcie władzy w państwie przez jednego człowieka w polis lub przez dynastię tyranów
urzędnicy kurulni w czasie sprawowania funkcji mogli zasiadać na specjalnym krześle(konsulowie,pretorzy,cenzorzy,edylowie)
wezyr najwyższy po faraonie - na ogół krewny lub syn.
wyzwoleńcy wyzwoleni niewolnicy
zgromadzenia tribusowe decydowały o wyborze najniższych urzędników, rybunów plebejskich i kapłanów
zgromadzenie centurialne zatwierdzało: postanowienia urzędników,uchwały senatu dotyczące polityki zagranicznej,wyroki śmierci
zgromadzenie obywateli sprawowało najwyższą władzę