profil

Planety wewnętrzne

Ostatnia aktualizacja: 2021-03-17
poleca 85% 2332 głosów

Treść
Grafika
Filmy
Komentarze

W centrum Układu Słonecznego znajduje się Słońce, gwiazda trzymająca siłą swojej grawitacji planety nie pozwalając im uciec w przestrzeń kosmiczną. Planety dzieli się na dwie grupy. Pierwsza to planety wewnętrzne, czyli Merkury, Wenus, Ziemia i Mars. Są to planety nazywane też "ziemskimi" ze względu na podobną budowę.

Merkury


Pierwsza planeta w Układzie Słonecznym, najbliższa Słońcu, należąca do grupy planet wewnętrznych. Okrąża Słońce w ciągu 88 ziemskich dni. Obrót wokół własnej osi zajmuje Merkuremu nieco ponad 58 ziemskich dni. Bliskość gwiazdy i powolny ruch rotacyjny powodują, że na Merkurym występują różnice temperatur największe w całym Układzie Słonecznym. Każde miejsce na powierzchni tej planety jest wystawione na działanie promieniowania słonecznego przez około 3 miesiące. W tym czasie powierzchnia Merkurego nagrzewa się do +430C. Na przeciwległej, nie oświetlonej części temperatura spada do około -170C.
W budowie wewnętrznej Merkurego, tak jak w budowie innych planet wewnętrznych można wyróżnić trzy warstwy: skorupę, płaszcz i jądro. Jest wielce prawdopodobne, że merkuriańskie skały obfitują w ciężkie pierwiastki, które pozostały w pobliżu Słońca podczas tworzenia się Układu Słonecznego

Niewielka masa planety nie pozwala na utrzymanie gęstszej atmosfery, tak więc powłoka gazowa otaczająca Merkurego jest bardzo rozrzedzona. Zawiera śladowe ilości helu, wodoru, sodu, argonu i neonu. Jej gęstość odpowiada mniej więcej gęstości atmosfery ziemskiej na wysokości 700 kilometrów. Z powodu braku atmosfery zdolnej powstrzymać meteoryty, powierzchnia planety usiana jest kraterami uderzeniowymi. Niektóre z nich mają po kilkaset kilometrów średnicy. Występują także kratery będące pozostałością po wulkanach, świadczące o burzliwych dziejach planetki.
Pole magnetyczne Merkurego jest około 100 razy mniejsze od ziemskiego. Planeta nie posiada żadnych naturalnych satelitów.

Wenus


Druga po Merkurym planeta wewnętrzna Układu Słonecznego. Na Wenus, podobnie jak na naszej planecie, istnieje atmosfera, lecz jest ona zupełnie odmienna od naszej. Składa się głównie z dwutlenku węgla (96%) i azotu (3%). Pozostała część to dwutlenek siarki, tlenek węgla, tlen, para wodna i amoniak. Powstające w atmosferze chmury powodują, że jest ona nieprzezroczysta i zasłania całkowicie planetę. Gruba warstwa chmur zawierających wielkie ilości kwasu siarkowego składa się z dwóch warstw. Pierwsza z nich, bliższa planecie jest ciągła i gęsta. Druga warstwa chmur jest dużo rzadsza od warstwy niższej. Poza tym obraca się wokół planety. Wykonuje jedno pełne okrążenie w ciągu czterech ziemskich dni. Mając na uwadze grubość i gęstość atmosfery Wenus, nasuwa się wniosek, że do powierzchni planety nie powinno docierać światło słoneczne. Prawda jednak jest taka, że promieniowanie Słońca dociera do powierzchni Wenus, ponieważ chmury zawierają krople odbijające promienie Słońca także w kierunku powierzchni globu. Pomimo tego, że do planety dociera tylko około 2% światła padającego na atmosferę, Wenus jest oświetlona podobnie jak Ziemia w pochmurny dzień. Budową wewnętrzną Wenus nie różni się zasadniczo od innych planet typu ziemskiego.
Jedną z charakterystycznych cech Wenus, odróżniającą ją od innych planet Układu Słonecznego, jest kierunek jej ruchu obrotowego. Najprawdopodobniej na skutek kolizji z jakimś dużym obiektem kosmicznym Wenus obraca się wokół osi w kierunku przeciwnym niż inne planety.

Ziemia


Trzecia planeta od Słońca. Największa z grupy czterech planet wewnętrznych. Jak dotychczas jedyna planeta w Układzie Słonecznym na której istnieją żywe organizmy. Kształtem przypomina nieco spłaszczoną kulę. Widziana z Kosmosu ma niebieski kolor poprzecinany białymi pasmami chmur. Dosyć przezroczysta atmosfera pozwala zobaczyć zielono - brązowe połacie kontynentów oraz intensywnie niebieskie morza i oceany. Woda zajmuje około 71% powierzchni Ziemi, wstępuje w atmosferze oraz w postaci lodu niedaleko biegunów. Na innych planetach nie stwierdzono dotychczas wody w postaci płynnej.
Dosyć duży kąt nachylenia osi Ziemi do płaszczyzny orbity powoduje zmiany natężenia promieniowania Słońca i istnienie regularnych pór roku.
Atmosfera ziemska składa się głównie z mieszaniny dwóch gazów: azotu (około 77%) i tlenu (21%). Pozostałe składniki to argon, para wodna, dwutlenek węgla, neon i śladowe ilości innych gazów.

Mars


Mars to czwarta planeta Układu Słonecznego licząc od Słońca i jednocześnie ostatnia z planet wewnętrznych. Jest to chyba najlepiej poznana planeta w Układzie nie licząc Ziemi. W 1996 roku na powierzchni Marsa odkryto ślady prymitywnych form żywych. Być może na Marsie istniało kiedyś życie, a być może istnieje ono do dziś, jednak na potwierdzenie tej teorii przyjdzie nam poczekać jeszcze przynajmniej kilka lat.
Na razie potwierdziły się przypuszczenia co do obecności wody na Marsie. Europejska sonda Mars Express 23 stycznia 2004 r. potwierdziła, że na Czerwonej Planecie znajduje się lód złożony z zamarzniętej wody i dwutlenku węgla.

Rozmiary Marsa są niemal o połowę mniejsze od rozmiarów naszej planety. Budowa wewnętrzna przypomina budowę ziemi. Marsjańska powierzchnia zbudowana jest z krzemu, żelaza, aluminium i wapnia. Duża zawartość tlenków żelaza nadaje powierzchni planety rdzawo - czerwony kolor. Właśnie z powodu tej charakterystycznej barwy Marsa nazywa się czasami "czerwoną planetą".

Phobos, większy i bliższy planecie spośród dwóch księżyców Marsa, odkrytych w 1877 i obdarzonych nazwami: Phobos - "strach", oraz Deimos - "groza", przez amerykańskiego astronoma A. Halla (1829-1907). Średni promień orbity 9323 km, okres obiegu 7 godzin 39 min. Bryła Phobos jest w przybliżeniu elipsoidą o długościach osi równych: 27, 12 i 11 km oraz masie 11 900 mld t. Albedo wynosi 6%, powierzchnia pokryta jest pyłem, ma widoczne rysy i kratery (największy o średnicy 10 km). Średnia gęstość wynosi ok. 2 g/cm3. Przyspieszenie grawitacyjne na powierzchni Phobos równe jest 0,0063 m/s2. Phobos jest najprawdopodobniej przechwyconą przez Marsa planetoidą, spadnie na powierzchnię Marsa za około 100 mln lat. Phobos jest większym i bliższym powierzchni Marsa z dwóch jego księżyców: odległość od (środka) Marsa: 9378 km średnica: 22.2 km (27 x 21.6 x 18.8) masa: 1.08e16 kg Phobos jest bliżej Marsa niż jakikolwiek innych księżyc do swojej planety w Układzie Słonecznym, mniej niż 6000 km powyżej powierzchni; jest również jednym z najmniejszych księżyców w Układzie Słonecznym. Phobos porusza się po orbicie o promieniu mniejszym od promienia orbity synchronicznej. Wschodzi na zachodzie, przebiega nieboskłon bardzo szybko i zachodzi na wschodzie, zwykle dwa razy dziennie. Jest tak blisko powierzchni, że z niektórych miejsc na Marsie nie widać go ponad horyzontem. Phobos jest skazany na zagładę: ponieważ jego orbitą przebiega tak nisko siły pływowe spychają go w kierunku Marsa. W ciągu najbliższych 100 miliow lat rozbije się na kawałki i powstanie z niego pierścień, lub zderzy się z powierzchnią Marsa. Phobos i Deimos mogą być złożone z bogatych w węglany podobnych do skał asteroidów typu C. Ich gęstości są jednak tak małe, że nie mogą się one składać wyłącznie że skał. Bardziej prawdopodobne jest, że składają się z mieszaniny skał i lodu. Obydwa są gęsto pokryte kraterami.

Demos, jeden z księżyców Marsa, drugi - licząc od powierzchni planety. Średnia odległość od Marsa 23 460 km. Wymiary: 111215 km, pokryty licznymi kraterami. Jest prawdopodobnie przechwyconą przez pole grawitacyjne Marsa planetoidą. Odkryty w 1877 przez A. Halla. Deimos jest mniejszym i bardziej odległym od Marsa, spośród jego dwóch księżyców: odległość od Marsa: 23,459 km średnica: 12.6 km (15 x 12.2 x 11) masa: 1.8e15 kg Deimos jest najmniejszym znanym księżycem w Układzie Słonecznym. Został odkryty 10 sierpnia 1877 roku przez Hall\'a, sfotografowany przez Viking\'a 1 w 1977. Deimos i Phobos są złożone z bogatych w węgiel podobnych do skał asteroidów typu C i lodu. Obydwa są gęsto pokryte kraterami. Deimos i Phobos są prawdopodobnie asteroidami, których tory zostały zakłócone przez pole grawitacyjne Jowisza i wprowadzone na orbity, które pozwoliły Marsowi je przechwycić.

Czy tekst był przydatny? Tak Nie
Opracowania powiązane z tekstem
(0) Brak komentarzy

Treść zweryfikowana i sprawdzona

Czas czytania: 7 minut