profil

Droga ku demokracji szlacheckiej - w Polsce w XV i XVI w.

poleca 85% 351 głosów

Treść
Grafika
Filmy
Komentarze
Unia lubelska Przywileje szlacheckie Przywileje szlacheckie

SEJMY WALNE:



1501 - Mielnik Ustanowiono akt mówicy o tym że władza nad państwem leży w rękach szlachty a król może jedynie przewodzić sejmowi



1504 - Piotrków Ustanowiono że król nie może rozdawać domen bez zgody sejmu



1505 - Radom Ustanowiono konstytucję Nihil Novi ( nic nowego ) mówiła o tym że nic nowego nie może być ustanowione bez zgody obu izb sejmu. Zniesiono przywilej mielnicki.



1562 - Piotrków Zygmunt August przyjmuje warunki ruchu egzekucyjnego ( patrz niżej )



1569 - Lublin Ustanowiono akty o utworzeniu Unii polsko - litewskiej ( patrz niżej )



PRZYWILEJE:



1374 Koszycki Ustalono podatek : 2 grosze od łanu



1422 Czerwiński Król nie może odbierać szlachcie majtku bez wyroku sdu



1430 - 33 Jedlińsko - Krakowski Szlachcic może być aresztowany i sdzony tylko za wyrokiem sdu



1454 Cerkwicko - Nieszawski Król nie może zwoływać pospolitego ruszenia bez zgody sejmików ziemskich



STATUTY PIOTRKOWSKIE : ( ustanowione za panowania Jana Olbrachta )



- ziemię może posiadać tylko szlachcic



- szlachta jest zwolniona z opłat celnych



- wyższe urzędy zastrzeżone s tylko dla szlachty



STRUKTURA ADMINISTRACYJNA :



KRÓL : - polityka zagraniczna i wewnętrzna - dowództwo nad armi - mianowanie urzędników (też biskupów ) - ustawodawstwo - zwoływanie sejmów



IZBA POSELSKA : ( składała się z szlachty różnych stanów będcej reprezentantami sejmików szlacheckich ) - uchwalała proponowane podatki



SENAT : ( Składał się z możnowładców, wysokich urzędników, biskupów ) - powstał z Rady Królewskiej - członkowie senatu nie byli wybierani w wyborach ( członkostwo było uwarunkowane pozycj społeczn )



SEJM: - ustanawiał ustawy i konstytucje - regulował liczebno?ć wojsk i wysoko?ć podatków - głosowanie sejmu opierało się na zasadzie jednomy?lno?ci



UNIA POLSKO - LITEWSKA 1569 r.



- Unia realna - Litewscy szlachcice przejmuj polskie przywileje



WSPÓLNE : - król - senat - sejm - przywileje



OSOBNE : - urzędy - wojsko - skarb



SDY EGZEKUCYJNE :



Sd z 1562 r. : - lustracja dóbr - kontrola legalno?ci i zwrot nielegalnie otrzymanych królewszczyzn - powołanie wojska kwarcianego - finansowanego z czwartej czę?ci dochodów z domeny królewskiej - reforma podatków



Sdy z lat 1563 - 1569 : - ustawa o kontroli sejmu nad prac podskarbich - ustanowiono podatek dla kleru

Czy tekst był przydatny? Tak Nie

Czas czytania: 2 minuty