Analiza i interpretacja porównawcza "Baśni o Narcyzie" - Owidiusz oraz wiersza M. P. Jasnorzewskiej pt. "Narcyz".

Owidiusz – rzymski poeta żyjący w I w p. n. e., autor „ Baśni o Narcyzie” i wielu innych dzieł, do których do dziś dnia nawiązuje wielu poetów, także
w Polsce.

Najlepszym przykładem jest Maria Pawlikowska Jasnorzewska – dziewiętnastowieczna poetka i jej utwór pt. „ Narcyz”.
Dzieła te mimo tytułu o podobnym brzmieniu i wątku, który stał się powodem ich napisania, tak naprawdę mają ze sobą niewiele wspólnego. Możemy się tego domyśleć już po samych, zwięzłych informacjach o latach, w których żyli i tworzyli. Jasnym jest, że człowiek z biegiem lat zmienia swój pogląd na świat, który go otacza, oraz wydarzenia, które mają miejsce w jego codziennym życiu. Zmieniają się jego poglądy, a także forma ich wyrażenia. Dlatego więc kształt i styl literacki we wspomnianych utworach jest tak różnorodny.

Fragment tekstu Owidiusza przekazuje nam wiele informacji na temat samego bohatera. Dowiadujemy się z niego, iż Narcyz jest pięknym młodzieńcem, którego oczy przypominają gwiazdy. Szyja natomiast jest niczym „kość słoniowa”. Wiemy również, że posiadał on piękne włosy i usta, a na jego twarzy widniał rumieniec.

Czyż nie jest to ideał prawdziwego mężczyzny, na którego punkcie można przysłowiowo „stracić głowę”? Tak też właśnie się stało, młodzieniec zakochuje się w tej trafnie określonej przez poetę „ wizji bez ciała” i z powodu nieodwzajemnionej miłości strasznie cierpi. Uczucia targające nim to miłość, smutek, podziw, pewnego rodzaju pożądanie. Są one wyrażone przeróżnymi środkami stylistycznymi, w które obfituje wiersz, Występują w nim liczne epitety („usta piękne”, „woda przejrzysta”), pytania retoryczne („ O lasy czy ktoś kiedykolwiek kochał okrutniej ode mnie?”), porównania („ nieruchomy jak posąg marmuru”) oraz przenośnie („…pożąda tęsknię – i płonie miłością”).

W wierszu tym odnajdziemy wiele elementów, w których miało miejsce zaistniałe zdarzenie. Autor opisuje je jako pełne uroku ustronie nad brzegiem przejrzystej wody.

Postacią mówiącą w wierszu jest podmiot liryczny, który do osoby Narcyza podchodzi z ogromnym obiektywizmem nadając dramaturgii zaistniałej sytuacji, tym samym stwarzając nam jako czytelnikom pomoc w dokładniejszym jej zrozumieniu.

Wiersz Marii Pawlikowskiej Jasnorzewskiej, którego bohaterem, a zarazem podmiotem lirycznym jest postać samego Narcyza w swoim przekazie skupia się przede wszystkim na jego stanie emocjonalnym. Brakuje w nim przede wszystkim opisu wyglądu młodzieńca.

Mimo budowy czterowersowej w utworze tym odnajdujemy również środki stylistyczne, jednak jest ich znacznie mniej niż w utworze Owidiusza. Są to głównie epitety (np. „modre rozmaryny”) oraz pytania retoryczne, przepełnione bólem bohatera spowodowanym danym wydarzeniem. Są to pytania dotyczące jego osoby, mimo tego jednak nie jest w stanie poznać na nie odpowiedzi. Jako przykład może posłużyć następujące zdanie:, „Czemu mnie nie kochają i za co mnie męczą?”. Z wiersza dowiadujemy się również, że wspomniane zdarzenie ma miejsce nad sadzawką, dokoła której rosną „ modre rozmaryny”.

Porównując, więc te dwa utwory dochodzę do wniosku, iż diametralnie się od siebie różnią, a przyczyną ich różnorakiej wymowy jest przede wszystkim kształt literacki i styl, którym posługuje się Owidiusz i Maria Pawlikowska Jasnorzewska, a to znów może być zależne od czasów, w którym tworzyli dane dzieła literackie.