Obchody 60-tej rocznicy Powstania Warszawskiego.

Powstanie Warszawskie

Powstanie Warszawskie rozpoczęło się 1 VIII i trwało do 2 X 1944. Była to walka zbrojna warszawskich oddziałów Armii Krajowej i żołnierzy innych ugrupowań konspiracyjnych przeciwko niemieckiemu okupantowi. Rozpoczęte w ramach akcji \\\"Burza\\\" - na rozkaz dowództwa AK w celu oswobodzenia stolicy i podjęcia jawnej działalności przez władze państwa podziemnego, przed wkroczeniem wojsk radzieckich. Oddziały powstańcze liczyły ok. 50 tys. żołnierzy, ale do walk przystąpiło 23 tys., słabo i niekompletnie uzbrojonych. Siły niemieckie to garnizon miasta (ok. 50 tys. żołnierzy), przeważający pod względem uzbrojenia, wyposażenia i doświadczenia w walkach. Powstańców wspomogła masowo ludność Warszawy, także lotnictwo alianckie (w tym polskie) dokonujące w miarę możliwości z zachodu rajdów do Warszawy i zrzutów ekwipunku bojowego. Stalin odmówił pomocy (zrzutów, wojskowych akcji ofensywnych, nawet prawa do lądowania na terytorium zajętym przez wojska radzieckie samolotom, które wykonały zrzuty z zaopatrzeniem dla powstańców). Nadchodząca ze wschodu 1 Armia WP przejściowo utworzyła przyczółki na lewym brzegu Wisły (Czerniaków, Żoliborz), zlikwidowane jednak po kilku dniach przez hitlerowców; powstanie miało 2 fazy: 1-4 VIII zaczepną, prowadzącą do opanowania znacznej części miasta. Później nastąpiła faza defensywna, obrona poszczególnych arterii przelotowych i dzielnic, które słabnący obrońcy oddawali kolejno: 5 VIII Wolę, gdzie wkraczające siły gen. SS von dem Bacha dokonały masakry 40 tys. mieszkańców, do 10 VIII Ochotę, 31 VIII - 2 IX Stare Miasto (oddziały polskie ewakuowały się kanałami do Śródmieścia), na przełomie VIII/IX Sadybę i Powiśle, 24-27 IX Mokotów, 29-30 IX Żoliborz; 2 X przedstawiciele Komendy Głównej AK podpisali akt kapitulacji, który zapewniał uczestnikom powstania prawa kombatanckie. Ludność Warszawy Niemcy wysiedlili i umieścili w obozach przejściowych, miasto systematycznie spalili i wysadzili. W toku samych walk zginęło 16-18 tys. powstańców i ok. 150 tys. ludności cywilnej (przeważnie pomordowanej), zniszczenia objęły 75% substancji materialnej miasta. Straty niemieckie: 10 tys. zabitych, 7 tys. zaginionych, 9 tys. rannych. Powstanie upadło wskutek braku wsparcia ze strony zbliżającej się Armii Radzieckiej, gdyż władze ZSRR uważały (nie bez racji), że politycznie ten zryw wymierzony jest przeciw nim i popieranym przez nie siłom grupującym się wokół PKWN. Postanie Warszawskie było świadectwem męstwa, patriotyzmu i umiłowania wolności, dowodząc jednocześnie osamotnienia nastawionej na Zachód polskiej orientacji niepodległościowej w łonie ówczesnej koalicji antyfaszystowskiej, niechętnej do drażnienia Stalina w czasie, gdy front wschodni dźwigał głównie ciężar wojny z hitlerowską Rzeszą.

Program Obchodów 60. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego 1944-2004

30 lipca, piątek
· Uroczystości pogrzebowe gen. Antoniego Chruściela „Montera” i Jego Małżonki,
o godz. 10.00 Msza św. żałobna, Katedra Polowa Wojska Polskiego, ul. Długa 13/15
o godz. 12.00 Ceremonia pogrzebowa, Cmentarz Wojskowy na Powązkach
· godz. 17.00 Spotkanie uczestników Powstania Warszawskiego z Prezydentem Warszawy Lechem Kaczyńskim. Uroczyste rozpoczęcie obchodów 60. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego, Dziedziniec przed Ratuszem miasta Warszawy, plac Bankowy 3/5
· godz. 19.00 Przemarsz z placu Bankowego na plac Powstańców Warszawy ulicami Senatorską, Wierzbową, pl. J. Piłsudskiego z oddaniem hołdu przed Grobem Nieznanego Żołnierza, ul. Mazowiecką, ul. Świętokrzyską
· godz. 20.00 Uroczystość zapalenia Znicza Pamięci Polskich Powstańców Warszawy
· godz. 20.30 Koncert „CZAS PAMIĘCI. 1 sierpnia – 2 października 1944. W hołdzie Bohaterom Powstania Warszawskiego”, Polskich Powstańców Warszawy
31 lipca, sobota
· godz. 9.30 Otwarcie Muzeum Powstania Warszawskiego
· godz. 12.00 Uroczysta sesja Rady Miasta Stołecznego Warszawy, Zamek Królewski, plac Zamkowy 4
· godz. 14.00 Spotkanie uczestników Powstania Warszawskiego z Prezydentem RP, nadanie odznaczeń państwowych, Pałac Prezydencki, ul. Krakowskie Przedmieście 48/50
· godz. 20.30 Uroczysty Apel Poległych, Pomnik Powstania Warszawskiego, placu Krasińskich
· godz. 22.00 Powstańcze Kino Letnie – pokaz filmów o tematyce powstańczej (filmy fabularne i dokumentalne, kroniki filmowe)
· plac Krasińskich
1 sierpnia, niedziela
· godz. 10.00 Uroczystości przy Pomniku „Mokotów Walczy”, Park im. Orlicz-Dreszera, ul. Puławska, Inscenizacja „Marsz Mokotowa”, Przemarsz z Parku ul. Puławską do Parku Morskie Oko pod pomnik upamiętniający mord powstańców pułku „Baszta” na Mokotowie
· godz. 12.00 Uroczysta odprawa wart przed Grobem Nieznanego Żołnierza, placu Piłsudskiego
· godz. 14.00 Uroczystość złożenia wieńców pod Pomnikiem Polskiego Państwa Podziemnego i Armii Krajowej, ul. Wiejska, róg Matejki
· godz. 14.30 Koncert „Polegli Niepokonani”, Pomnik Polskiego Państwa Podziemnego i Armii Krajowej, ul. Wiejska, róg Matejki
· godz. 17.00 Uroczystość złożenia wieńców pod pomnikiem „Gloria Victis”, Cmentarz Wojskowy na Powązkach
· godz. 19.00 Uroczystość złożenia wieńców pod pomnikiem „Polegli Niepokonani”, Cmentarz Wolski
· godz. 20.30 Uroczysty koncert zamykający Obchody 60. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego – „DZIECI WARSZAWY 1944-2004. O wolność i godność. W hołdzie bohaterom Powstania Warszawskiego”, plac Powstańców Warszawy
Obchody 60 rocznicy Powstania Warszawskiego w telewizji
Miniony weekend (30.07 – 1.08.2004) upłynął w telewizji pod znakiem obchodów 60 rocznicy Powstania Warszawskiego. Przeszło 40% Polaków obejrzało przynajmniej jedną z bezpośrednich relacji z uroczystości, filmów lub dokumentów poświęconych obchodom rocznicy wybuchu Powstania.
Największą widownię zgromadziły programy nadawane dokładnie w 60 rocznicę Powstania czyli 1 sierpnia 2004 r. Pierwsza w rankingu znalazła się transmisja z Apelu Poległych przed pomnikiem Polegli Niepokonani, która zgromadziła prawie 2,5 mln widzów (6,8%), następne w kolejności – z widownią przeszło 2 milionową - uplasowały się filmy fabularne „Godzina W” oraz „Zakazane piosenki”. Relacja z koncertu z Placu Powstańców „O wolność i godność” przyciągnęła 1,6 mln telewidzów (4,6%). Piątkowy koncert z Placu Powstańców Warszawy „W hołdzie bohaterom ...” zgromadził 1,2 mln widzów (3,4), a transmisja otwarcia Muzeum Powstania Warszawskiego emitowana przez TVP3 przeszło 200 tys. (0,6%). Sobotnią relację z Pałacu Prezydenckiego, z uroczystości uhonorowania Powstańców odznaczeniami państwowymi śledziło 757 tys. widzów (2%).