Mit antyczny jako źródło wiernych odwołań w literaturze. Przedstaw sposoby i celowość jego wykorzystania odwołując się do wybranych utworów literackich

Od najdawniejszych czasów źródłem tematów dla literatury prawie wszystkich epok była mitologia.

Autorzy tworzący w każdym okresie wykorzystywali zarówno bohaterów jak i tematy mitologiczne. Jednymi z postaci, które wyraźnie inspirowały twórców różnych epok byli Ikar, Prometeusz, Syzyf.

Mit prometejski tak popularny w dobie romantyzmu pojawia się w Wielkiej Improwizacji III cz. "Dziadów" Adama Mickiewicza, ma ona pogłębić odbiór buntu Konrada. Konrad – polski Prometeusz, tak jak mityczny bohater buntuje się i walczy przeciwko Bogu i poświęca się (kara więzienia, Sybir) w imię miłości do ludzi.

Zaś z pracą bezsensowną, beznadziejną i jałową, jednym słowem "syzyfową pracą" spotykamy się w utworze Stefana Żeromskiego pod tym samym tytułem. Nieefektywny, bezowocny wysiłek Syzyfa (nieustanne wtaczanie głazu na szczyt góry i staczanie się go z wierzchołka) wprowadza pisarz w nazwie powieści jako metaforę. Syzyfowymi pracami autor nazywa rusyfikację prowadzoną wśród młodzieży polskiej, która jest czynnością z góry skazaną na niepowodzenie.

Liczne nawiązania do mitu ikaryjskiego służą do głębszych rozważań o sytuacji i życiu człowieka na świecie oraz refleksji na temat odwiecznych zagadnień towarzyszących naszemu bytowi: miłości, patriotyzmie itp.
"Wciąż o Ikarach głoszą" Ernesta Brylla to refleksje nad tym, co mógł odczuwać Dedal podczas śmierci syna? Czy myślał tylko o sobie? Bryll sugeruje realistyczny stosunek do życia, uważa, że nawet najgorszy wypadek nie przerwie naszej egzystencji. Nie może się też pogodzić, że opłakuje się upadek Ikara a rzadko przypominany jest sukces jego ojca, który przecież dotrwał do celu.

Innym nawiązaniem do mitu o niefortunnym lotniku jest opowiadanie "Ikar" Jarosława Iwaszkiewicza. Autor ukazuje dwie bezsensowne śmierci, spowodowane brakiem zainteresowania otoczenia tym, co się dzieje. W chwili tragedii koło mitologicznego młodzieńca i Michasia - głównych bohaterów opowiadania - nie było nikogo, kto by im pomógł. Każdy był zajęty swoimi codziennymi sprawami i troskami. Obaj zginęli przez niszczące siły. Ikar ulegając promieniom słońca, Michaś bezwzględnym oprawcom niemieckim.

Przykładów wykorzystania postaci, motywów i miejsc z antycznych mitów w literaturze późniejszych epok jest mnóstwo. Pisarze wykorzystują je, ilustrując pewne postawy, uzasadniając stanowiska, a także wtedy, gdy chcą posłużyć się argumentem mającym autorytet przeszłości. Jedne utwory czerpały tylko niektóre motywy z antyku, inne były kontynuacją antycznych gatunków. Śmiało można by powiedzieć, że literatura światowa wiele by straciła gdyby dokonania i kunszt antycznych twórców zostały zapomniane na zawsze. Dziedzictwo Antyku stało się fundamentem rozwoju naszej obecnej kultury. Bez tego bylibyśmy znacznie ubożsi. Nie znalibyśmy czasów starożytnych, ich piękna i wyjątkowości.