Wyczerpywanie się zasobów surowców energetycznych i ochrona środowiska

Surowce są to produkty naturalne pochodzenia zwierzęcego, roślinnego lub mineralnego stanowiące materiał wyjściowy dla wszelkich procesów technologicznych, także produkty wstępne podlegające dalszej przeróbce na półfabrykaty.
Stopniowe wyczerpywanie się kopalnych surowców energetycznych i ich niekorzystny wpływ na stan środowiska naturalnego, powoduje zwrócenie uwagi na odnawialne źródła energii. Produkcja energii pierwotnej ze źródeł odnawialnych w skali świata wynosi około 17%, natomiast w Polsce - zaledwie 2%, jednakże w ciągu najbliższych lat, wykorzystanie tej energii powinno kilkakrotnie wzrosnąć.

Surowce energetyczne pochodzące z gospodarczej działalności człowieka – są nazywane odpadowymi surowcami energetycznymi. Stanowią one łącznie z odnawialnymi surowcami energetycznymi niekonwencjonalne (alternatywne) źródła energii. Wykorzystanie alternatywnych surowców energetycznych prowadzi do wytworzenia "energii środowiskowej". Odpadowe surowce energetyczne są to przede wszystkim gazy odpadowe bogate w tlenek węgla i wodór, odpady komunalne, niektóre odpady przemysłowe i specjalne, w tym niebezpieczne oraz biomasa pochodząca z produkcji wyrobów drewnianych, z oczyszczalni ścieków, a także z upraw celowych, np. rzepaku. W szczególnych przypadkach odpadowymi surowcami energetycznymi mogą być także gorące popioły i gorące gazy spalinowe.

Największym potencjalnym źródłem energii, które niesie za sobą wiele korzyści jest biomasa. Uprawa roślin na cele energetyczne (w dłuższym okresie czasu) powoduje np. chwilowe przemieszczanie węgla z magazynów węgla na ziemi i w atmosferze, jednak w następnym roku nowe uprawy roślin na tym samym areale wychwycą wyemitowane wcześniej ilości dwutlenku węgla. Prawdopodobnie, wykorzystanie biomasy w znacznym stopniu złagodzi efekt cieplarniany, który jest coraz bardziej wyczuwalny poprzez zmiany klimatu. W tej chwili potrafimy odzyskać stałe, ciekłe i gazowe nośniki energii w sposób ekologiczny. Znane jest „przekształcanie” odpadów w paliwo, istnieją odpowiednie instalacje, wykonane są badania działania tych instalacji wykazujące, że działalność w zakresie ochrony środowiska opierająca się na wykorzystaniu surowców energetycznych polskich odpadów komunalnych jest działalnością przynoszącą zysk. Wystarczy tylko produkowaną energię
potraktować jako towar, który będzie przedmiotem sprzedaży użytkownikom, a przychody ze sprzedaży tej energii. Energia ze źródeł odnawialnych kierować na zagospodarowanie wzrastającej masy odpadów.

Jednym z problemów ekologicznych współczesnego świata jest niszczenie środowiska i zasobów naturalnych. Zanieczyszczanie naszej planety źle wpływa na nasze zdrowie.
Ziemię niszczymy, zaczynając od niewinnego wyrzucenia papierka na ulicę, a kończąc na wydzielaniu spalin samochodowych.
Złoża mineralne możemy podzielić na:
-SUROWCE ENERGETYCZNE:
*węgiel kamienny
*węgiel brunatny
*torfy
*bituminy (ropa naftowa, gaz ziemny, ozokeryt, czyli wosk ziemny, łupki bitumiczne)

–SUROWCE METALICZNE
*rudy żelaza (limonit, syderyt, hematyt, magnetyt)
*metale uszlachetniające stal (nikiel, tytan, wolfram, wanad, molibden, kobalt, cyrkon, rutyl)
*rudy metali nieżelaznych (miedzi, cynku, ołowiu, cyny, arsenu, antymonu, bizmutu, kadmu i rtęci)
*rudy metali szlachetnych (srebra, złota, platyny)
*rudy metali lekkich (glinu, magnezu)

–SUROWCE NIEMETALICZNE
*surowce chemiczne (sole, siarka rodzima, piryt, fosforyty, baryt, fluoryt)
*surowce skalne (granit, bazalt, porfir, marmur, piaskowiec)
*surowce ilaste (kaolin, gliny, asfalt, margle, gipsy)
*surowce wulkaniczne (tuf, pumeks)
*kamienie szlachetne i ozdobne (diamenty, szafiry, rubiny, szmaragdy, opale, granaty, turkusy, nefryty, topazy, ametysty i inne)

Działalność człowieka wpływa ujemnie na środowisko poprzez :
 wyczerpywanie zasobów nieodnawialnych, takich jak surowce mineralne,
 nadmierne użytkowanie zasobów odnawialnych, takich jak lasy, łowiska itp.,
 zanieczyszczenie naturalnych ekosystemów,
 niszczenie zasobów takich jak czyste powietrze, woda i gleba, między innymi poprzez zaniedbania w dziedzinie zagospodarowania odpadów.
 Degradacja środowiska jest wynikiem niezależnych działań wielu ludzi, korzystających z zasobów środowiska.
1 litr zużytego oleju silnikowego wylany do kanału lub rzeki może zanieczyścić 1 milion litrów wody. Zawarty w bateriach alkaicznych 1 gram srebra może skazić 1 m3 Ziemi. W Polsce na 20 000 wysypiskach nagromadzonych jest już około 4 mld ton odpadów komunalnych. Ponadto przyjmując, że w Polsce żyje 40 mln obywateli i każdy z nich "produkuje" 250 kg odpadów (śmieci) rocznie, otrzymujemy roczny przyrost masy odpadów komunalnych w wielkości 10 mln ton.
Odpady te w większości nie są utylizowane, ani w jakikolwiek inny sposób zagospodarowywane. Zalegają one w środowisku naturalnym pogrupowane jedynie w wysypiska komunalne. Wysypiska odpadów komunalnych silnie oddziałują z otoczeniem zmieniając na niekorzyść jego cechy krajobrazowe, zdrowotne i wszystkie inne.
Odpady komunalne "pozostawione same sobie" ulegają naturalnej biodegradacji.
Proces ten trwa do kilkuset lat. Prowadząc gospodarkę odpadami komunalnymi ograniczoną do ich składowania i nie podejmując działań w zakresie ich transformacji na produkty użyteczne - "podkładamy" przyszłym pokoleniom "bombę ekologiczną". Znając ilość odpadów komunalnych nagromadzonych w Polsce w ciągu kilku dziesięcioleci oraz zasobność i jakość wód gruntowych i powierzchniowych - można nawet obliczyć, kiedy taka "bomba" wybuchnie.
Równowaga systemu przyrody może być zachowana przy spełnieniu następujących warunków:
-umiar w eksploatacji zasobów
-eliminowanie rabunkowej gospodarki
-planowanie eksploatacji surowców zgodnie z prawami przyrody i zasadami postępowania z zasobami naturalnymi naszej planety
-kontrolowanie zasad przestrzegania ochrony surowców przez wyspecjalizowane organizacje.

Opracowała:
***


Na podstawie:
Encyklopedia PWN
Świat Wiedzy
Internet
Pakiet edukacyjny „Bryza”