WŚCIEKLIZNA
Co to jest?
Wścieklizna to inaczej wodowstręt. Wirusy tej choroby atakują wszystkie zwierzęta ciepłokrwiste, czyli także i człowieka. Wywołuje ostre zapalenie mózgu kończące się zawsze śmiercią. Stanowi ogromny problem epidemiczny i profilaktyczny. Wprowadzenie nakazu szczepienia psów na tą chorobę w 1949 r. spowodowało znaczne zmniejszenie przypadków zakażenia. Nosicielami tej choroby są najczęściej dzikie zwierzęta, przede wszystkim lisy i wilki. Zarazki są wydalane wraz ze śliną i zarażają poprzez ukąszenia lub polizanie błon śluzowych lub spojówek oka. Okres wylęgania trwa najczęściej od 15 dni, nawet do kilku miesięcy. Z tego powodu poddaje się osobniki podejrzane o zarażenie się okresowej kwarantanny, która ma za zadanie odizolować chorych osobników i zwolnić rozprzestrzenianie się wścieklizny.
Objawy i przebieg
Choroba zaczyna się zmianą nastroju, przygnębieniem to znowu pobudzeniem, wzrastająca gorączką, okresowymi drgawkami, skurczami krtani na widok wody lub próby jej picia. Najbardziej charakterystyczny jest ostatni z objawów, czyli wodowstręt. Na ustach pojawia się biała substancja, która przypomina pianę. Wzrost temperatury do 40oC i chęć ucieczki zapowiadają śmierć, która występuje najczęściej 4 – 5 dzień choroby.
Leczenie i profilaktyka
Leczenie wścieklizny nie daje żadnych rezultatów. Profilaktyka jest natomiast dużym problemem. Należy unikać kontaktów z nieznanymi zwierzętami. W przypadku pokąsania przez takie zwierze należy odpowiednio oczyścić ranę, czyli najlepiej pozwolić na samo oczyszczenie jej poprzez wypłynięcie części krwi, a następnie zatamować krwotok i dokładnie przemyć i zdezynfekować miejsce ukąszenia. Nie należy także podchodzić do zwierząt, które w normalnych sytuacjach są bardzo płochliwe. Jeszcze jedną rzeczą jakiej nie powinno się czynić jest to, iż psy niewiadomego pochodzenia (nie znany właściciel) po ugryzieniu człowieka od razu są zabijane. Nie można wtedy szybko stwierdzić, czy należy podejrzewać chorobę. Zwierze takie, jeżeli jest chore zdechnie najprawdopodobniej w 5 – 10 dniu. Najlepszym zabezpieczeniem się przeciw wściekliźnie jest więc świadomość występowania tej choroby i przestrzegania prawa ograniczonego zaufania.
GRYPA
Co to jest?
Nietypowe zapalenie płuc. Do najważniejszej należy grypa i jej odmiany. Typowa choroba epidemiologiczna, a nawet pandemiczna. Rozróżnia się trzy typy wirusów powodujących tą chorobę (A, B i C). Wirusem epidemiologicznym jest najczęściej typ A2. Epidemia powstaje wówczas, kiedy powstaje nowy typ danej choroby, kiedy większość ludzi nie są odporni na tą odmianą. Choroba ta może doprowadzić do śmierci. Liczba zgonów wzrasta zazwyczaj pod koniec epidemii i w dużej mierze zależy od powikłań bakteryjnych i dodatkowych zakażeń.
Objawy i przebieg
Rozprzestrzenia się głównie drogą kropelkową. Może jednak rozszerzać się przez przedmioty. Objawy: gorączka, katar, kaszel, ból głowy, ogólne złe samopoczucie i wydzielina zapalna dróg oddechowych. Początek zwykle ostry. Charakteryzuje się przeświadczeniem, że jest się ciężko chorym, uczuciem ogólnego rozbicia, bólami głowy, pleców, często całego ciała i mdłościami, wymiotami i biegunką. Po dwóch – trzech dniach następuje powolna poprawa, ale też możliwość powikłań takich, jak np. zapalenie uszu, zatok obocznych nosa oraz płuc. Szczególnie narażone są osoby starsze, niedożywione, wyczerpane, wyniszczone, w złym stanie ogólnym.
Leczenie i profilaktyka
Najlepszym zabezpieczeniem jest szczepionka. Nie daje ona jednak dożywotniego zabezpieczenia, ponieważ wirus mutuje i uodparnia się od jej działania. Dlatego trzeba powtarzać tą czynność co 2 –3 lata. Jeżeli podejrzewasz u siebie lub osobie bliskiej grypę, to powinieneś unikać kontaktów z innymi, oraz oszczędzać swoje zdrowie. Należy więc zmniejszyć intensywność życia. Powinieneś położyć się do łóżka. Zalecane jest picie dużej ilości płynów. Współczesna medycyna nie zna lekarstwa na zabicie wirusa. Należy jednak przyjmować leki przeciwgrypowe i odpornościowe z dużą ilością witaminy C. Jeżeli objawy się nasilą lub mimo takiej kuracji nie widać poprawy, należy zgłosić się do lekarza. Należy pamiętać, że nie wyleczona grypa może przejść w stan przewlekły i doprowadzić do śmierci.
AIDS
Co to jest?
Przewlekła infekcja wirusowa prowadząca do załamania się całego ogólnoustrojowego systemu obronnego. Następstwem tego są uporczywe zakażenia skóry, owrzodzenia, ropne infekcje narządów wewnętrznych oraz rozwój różnych nowotworów złośliwych. AIDS szerzy się głównie drogą kontaktów płciowych, zarówno homo-, jak i heteroseksualne. Może to być także krew nosiciela (transfuzja), strzykawki, igły za pomocą których wprowadza się wirusa odpowiedzialnego za tą chorobę, wirusa HIV do ustroju.
Objawy i przebieg
Po ustąpieniu ostrej infekcji przez pewien czas nie występują żadne objawy choroby. W tym czasie badania laboratoryjne są najczęściej niemiarodajne. W okresie uogólnionego powiększenia węzłów chłonnych we krwi z reguły stwierdza się zmiany wskazujące na istnienie choroby. AIDS charakteryzuje się gorączką, biegunkami, znaczną utratą wagi ciała, źle gojącymi się ranami, objawami ze strony układu nerwowego. W okresie późniejszym dochodzi do ciężkich infekcji (zapalenia płuc, gruźlicy) oraz do rozwoju nerwowego.
Leczenie i profilaktyka
Nie ma lekarstwa na tą chorobę. Nie można jej zapobiec w postaci leków, a sposoby, takie jak prezerwatywy są czasami nieskutecznym zabezpieczeniem. Najlepszym zabezpieczeniem jest posiadanie stałego, jednego partnera, który też przestrzega tej zasady.
RÓŻYCZKA
Co to jest?
Zakaźna choroba wirusowa przebiegająca z drobnoplamistą, czerwoną wysypką, występującą głównie na tułowiu, za uszami i na twarzy . W zasadzie choroba wieku dziecięcego. U dzieci jest łagodna i najczęściej bez powikłań. U dorosłych często dochodzi do powikłań.
Objawy i przebieg
Choroba uaktywnia się po 3 tygodniach od zakażenia. Wysypka. Obrzęk węzłów chłonnych na karku i na potylicy. Temperatura nie jest wysoka. Podobna do Odry i wysypek na leki.
Leczenie i profilaktyka
Raz przebyta różyczka uodparnia nas na całe życie. Niebezpieczeństwo zarażenia kogoś jest największe w dzień przed wysypką do dwóch dni po jej zniknięciu. Różyczki nie wolno ignorować nawet w młodości. Należy leżeć w łóżku.
ŚWINKA
Co to jest?
Jest to ostra choroba zakaźna występująca u około połowy całej populacji dziecięcej. Choroba atakuje ślinianki, głównie śliniankę przyuszną. Jej okres wylęgania trwa od 14 –21 dni.
Objawy i przebieg
Głównym objawem tej choroby jest wystąpienie bolesnego obrzęku ślinianki tuż przed małżowiną uszną lub pod żuchwą, początkowo po jednej stronie, wysoka gorączka, bóle przy połykaniu i przeżuwaniu pokarmów.
Leczenie i profilaktyka
Przebycie choroby daje trwałą odporność. Choroba jest zakaźna już na trzy dni przed wystąpieniem obrzęku i aż do jego ustąpienia. W czasie gorączkowania należy leżeć w łóżku (autorzy książki pt. „CHOROBA. JAK SOBIE RADZIĆ?” twierdzą że, jeżeli gorączka spadnie i ogólne samopoczucie się poprawi można wstać. Chory jednak jest dzieckiem). Dorośli muszą leżeć. Często występują u nich powikłania, takie jak: u około 20% mężczyzn bóle i obrzęk jąder; silne bóle głowy; wymioty. Zaleca się picie dużej ilości płynów w okresie gorączkowania. Można stosować leki przeciwbólowe oraz ciepłe i wilgotne okłady na obrzęk. Najczęściej stosuje się leczenie domowe, jednak w wypadku silnych powikłań lekarz może skierować chorego do szpitala. Najlepszym i jedynym zabezpieczeniem jest izolacja chorego. Przede wszystkim powinni uważać osoby dorosłe, które nie chorowały na świnkę.
OSPA WIETRZNA
Co to jest?
Ostra, bardzo zaraźliwa wirusowa choroba zakaźna. Prawie wszystkie dzieci w wieku od 2–do 8 lat przechodzą tą chorobę. Okres wylęgania choroby trwa od 2–do 3 tygodni.
Objawy i przebieg
Na skórze pojawiają się czerwone plamki, które po pewnym czasie ulegają przekształceniu w małe pęcherzyki. Zmiany te występują także na owłosionej skórze, śluzówce jamy ustnej, w pochwie. Występują bóle głowy, złe samopoczucie i niewielka gorączka. Choroba trwa 2–3 tygodnie. Ostry okres choroby z tworzeniem się pęcherzyków trwa od 4–do 5 dni. Po 20 dniach od pierwszych objawów pęcherzyki znikają.
Leczenie i profilaktyka
Przejście choroby uodparnia nas na całe życie. Najczęściej ospa u dorosłych przechodzi ciężej niż u dzieci. Jeżeli wystąpi bardzo silne swędzenie, można zastosować miksturę cynkową, a nie powinno się używać koryzonu i preparatów zawierających korykosteroidy. Zewnętrznie można stosować leki przeciwświądowe i przeciwalergiczne. Nie wolno rozdrapywać pęcherzyków i strupów. Może to doprowadzić do kolejnej infekcji i powikłań. Powinno się leżeć, jeżeli ktoś czuje się źle i ma gorączkę. Należy izolować chorego. Choroba jest zakaźna do momentu zejścia strupów.