Studium indywidualnego przypadku - dysleksja

1. WYWIAD

- Sytuacja rodzinna
Marcin ma młodszego o trzy lata brata, rodzina pełna, warunki finansowe średnie. Mama pracuje w domu, jako krawcowa; ojciec jest informatykiem, pracuje w biurze. Pokój dzieli z młodszym bratem, w mieszkaniu są dwa pokoje.

- Ciąża
Przebieg w miarę prawidłowy, bez powikłań.

- Motoryka i rozwój
Marcin wg wspomnień mamy bardzo długo nie wykazywał chęci do siadania, ale prawie jednocześnie zaczął siadać i wstawać na nóżki. Pierwsze kroki stawiał w chodziku, poruszał się w ten sposób do ok. 1,5 lat. Nie raczkował.
Był ruchliwym dzieckiem, ale opanowanym. Bardzo szybko się uczył mówić, także szybko pojmował co może, a czego nie powinien robić. W drugiej klasie szkoły podstawowej mama czytała mu wszystkie lektury na głos.

- Obciążenie genetyczne
Rodzice nigdy nie mieli robionych badań w związku z dysleksją.
Mama nie ma problemu z wykonywaniem drobnych czynności rękami (jest krawcową, lubi rysować, wycinać itp.) Jednak ma duże problemy w orientacji w przestrzeni. Ma również problemy z ortografią, zawsze pisząc coś, korzysta ze słownika, bardzo ładnie pisze. Nie opanowała nauki jazdy samochodem – śmieje się, że do zmiany biegu potrzebuje obu rąk i twarzy. Krawiectwem zajęła się w dojrzałym wieku, z braku możliwości podjęcia innej pracy zapisała się na kurs.
Ojciec nie wyobraża sobie konieczności używania długopisu do rysowania, ogranicza pisanie ręczne do minimum. Twierdzi, że nigdy nie miał kłopotów z ortografią. Nie ma również kłopotu w orientacji w przestrzeni, kierunkach, stronach świata.
Mama ma wykształcenie średnie, ojciec wyższe.

- Badania
W zerówce (nie chodził do przedszkola) miał problemy z odwzorowywaniem wzorów, z rozróżnianiem kierunków, stron ciała.
W szkole podstawowej objęty był zajęciami kompensacyjno – wyrównawczymi organizowanymi przez pedagoga, w początkowych latach nauki.
Dwukrotnie miał przeprowadzane badania w poradni psychologiczno – pedagogicznej (załącznik nr 5 i 6). Stwierdzono deficyty rozwojowe w zakresie funkcji percepcyjno – motorycznych typu dyslektycznego. W klasie VI stwierdzono popełnianie licznych błędów w trakcie pisania, mylenie, opuszczanie, dodawanie liter w wyrazach, problemy z interpunkcją oraz ortografią; a także trudności w czytaniu.

2. AKTUALNE PROBLEMY, OSIĄGNIĘCIA

Marcin osiąga dobre wyniki w nauce, oceny dostateczne ma z biologii, j. polskiego i sztuki. Pozostałe oceny w granicach dobry – bdb. Nie ma kłopotów z nawiązywaniem kontaktów, ma swoje grono znajomych, kolegów. Często razem grają w piłkę nożną lub koszykówkę, aktualnie (od tego roku) nie należy do drużyny.
Marcin należy do kółka zainteresowań astronomicznego, na terenie swojej szkoły. Dwa razy już brał udział w konkursie geograficznym.
Ma psa, którym się zajmuje (wychodzi, czesze, sprząta, podaje jedzenie, które przygotowuje mama) oraz duże akwarium z rybkami, pięknie urządzone i zadbane.

3. ANALIZA WYTWORÓW I MATERIAŁÓW ĆWICZENIOWYCH - BADANIA PRZEPROWADZONE NA UŻYTEK TEJ PRACY

- Test reguł ortograficznych (załącznik nr 8)
Z testu wynika, że Marcin nie zna zasad ortografii, Udzielił częściowej odpowiedzi na dwa z sześciu pytań. Jednak w trakcie pisania, na prostszych przykładach potrafi znaleźć właściwą literę i zastosować odpowiednią regułę. Np. dlaczego w wyrazach „grób, próg, kółko” piszemy „ó”; czemu w wyrazach „krzak, trzask, brzana” piszemy „rz” itp.
Podsumowując, uważam, że Marcin przestał podejmować próby pisania ortograficznego, ponieważ dostał opinię z poradni. Czuje się już zwolniony z tego obowiązku. Reguł ortograficznych uczył się wcześniej i zna większość, ale po przypomnieniu. W trakcie pisania nie stara się ich stosować.

- Dyktando (załącznik nr 2)
W dyktandzie Marcin popełnił dużo błędów w wyrazach sobie nieznanych, również bardzo prostych (np. „przyjaciół”) Po za błędami ortograficznymi, pojawiły się zamiana głoski d:t; brak litery, brak „ogonków” i „kresek” zmiękczających; błędy braku dużej litery, brak przecinków, zamiana lub brak wyrazów, lub bardzo nieczytelna pisownia niektórych słów.

- Badanie rozumienia czytanego tekstu (załącznik nr 10)
Zapamiętuje i zwraca uwagę w czytanym tekście na interesujące informacje i znane wcześniej. Potrafił odpowiedzieć na pytanie 6, 4. Pamięta również początek. Pytany o szczegóły lub wnioski na podstawie przeczytanego materiału nie umie odpowiedzieć ani znaleźć w tekście.
Marcin ma problem ze zrozumieniem czytanego tekstu, czyta powoli, niedokładnie. W głośnym czytaniu pomija znaki interpunkcyjne, co dodatkowo utrudnia poznanie treści.

- Badanie umiejętności przepisywania (załącznik nr 1)
Chłopiec przepisuje tekst bardzo powoli, zapamiętując średnio po dwa słowa. W tak powstałej pracy nie znajduje się dużo błędów. Przepisywanie odbywa się zupełnie bez zrozumienia tekstu, chłopiec skupia się tylko na powielanym fragmencie, stąd też zgubienie części tekstu, słów, zamiana końcówek.

- Test do badania techniki głośnego czytania (załącznik nr 9)
Marcin przeczytał 71 słów, popełnił 11 błędów. Uczeń z II klasy gimnazjum powinien przeczytać minimum 108 słów w ciągu minuty, dorosły człowiek 200.

- Wypracowanie szkolne – esej pt „ O szkole” (załącznik nr 4)
Wypracowanie jest krótkie, ale treściwe, konkretne i na temat. Brak znaków interpunkcyjnych, brak akapitów (chociaż w treści są one zaznaczone!) wpływają na pogorszenie strony estetycznej. Kilka słów napisanych jest niezrozumiale, sporo błędów ortograficznych ą:om, brak dwu i w filozofii; on :ą; ż:rz; brak rozłączności.

- Wypracowanie – praca domowa; teatrzyk na temat szkoły. (załącznik nr 3)
Praca ciekawa, dobry podział na role. Bardzo duża ignorancja w stosunku do interpunkcji, co wpłynęło na czytelność pracy. Dużo błędów.

- Fragment zeszytu do języka polskiego (załącznik nr 7)
Duża ilość błędów literowych – zamiana głosek, liter, przestawianie liter w wyrazach, wyrazów w zdaniach. Mniej błędów ortograficznych. Często brakuje końcówek wyrazów, lub są one zmienione. Znaki interpunkcyjne, brak dużych liter.
t:d, b:g, l:ł, z:s, i:y, brak podwójnych liter np. w ‘oddziały” znajduje się jedno ‘d’ itp.

4. WNIOSKI

Marcin ma duże problemy z ortografią, interpunkcją. Nie zna zasad pisowni ortograficznej, zna zasady interpunkcji. Wie że zdanie powinno się kończyć, zaczynać, ale w trakcie pisania zapomina, nie zwraca uwagi na inne znaki przestankowe. Podobnie podczas głośnego czytania – nie zatrzymuje się w odpowiednich miejscach, nie intonuje głosem.

Test do badania techniki głośnego czytania ujawnił liczne błędy, literówki, powolność czytania (71 słów na 102, które powinien przeczytać uczeń II klasy gimnazjum.) Marcin ma również problem ze zrozumieniem treści czytanych, podobnie podczas czytania głośnego jak i cichego. Czyta powoli (załącznik nr 9), niedbale. Doskonale orientuje się, gdy czyta mu ktoś inny, pamięta interesujące go rzeczy.

Opinia z poradni wskazuje na deficyty rozwojowe w zakresie funkcji percepcyjno – motorycznych typu dyslektycznego. Zauważam dużo błędów wskazujących na zaburzenia funkcji słuchowej i wzrokowej. Pismo, niechęć do rysowania, nożyczek wskazują na pewne niedociągnięcia w motoryce małej. Po rozmowie z uczniem, mogę stwierdzić, ze nie ma problemu z ekspresją, wypowiadaniem się. Jego wypowiedzi są interesujące, opowiada ciekawie. Nie ma również nadmiernego problemu z koncentracją uwagi, rozpraszaniem się.

5. WSKAZANIE DO PRACY PEDAGOGICZNEJ

Wskazana jest ciągła praca wyrównawcza, powrót do podstaw, takich jak uczenie się zasad ortografii, ćwiczenia w tym zakresie. Istotna jest praca z tekstem , czytaniem, próbą rozumienia, gdyż deficyty tej funkcji mogą bardzo utrudnić dalszą naukę.

Komentarz od autora: Praca na temat chłopca, klasa II gimnazjum. Oczywiście brak materiałów - próbek pisma itp, ale jako podstawa chyba niezła...