Konflikt tragiczny w "Antygonie"

Źródło fabuły - mitologia;

Bohaterowie: pochodzą z najszlachetniejszych rodów, zajmują wysoka pozycję społeczną (Kreon, Antygona, Ismena, Hajmon, Eurydyka to rodzina królewska); są szlachetni : Kreon myśli przede wszystkim o interesie państwa, jest sprawiedliwy, Antygonę cechuje wielka odwaga i determinacja w obronie wyznawanych wartości; nieobce są im wady i słabości czyniące postaci dramatu bliskimi człowiekowi: Kreon w swym zaślepieniu nie bierze pod uwagę zdania najbliższych, Antygona jest okrutna wobec siostry, skazana na śmierć żałuje, że musi umrzeć;

Istota utworu: konflikt tragiczny ( pomiędzy ustanowionym przez człowieka prawem państwowym, reprezentowanym przez Kreona a prawem boskim, na które powołuje się Antygona),fatum jako siła, która sprawia, że bohaterowie muszą się znaleźć w sytuacji tragicznej; Antygona musi dokonać wyboru między sprzeniewierzeniem się prawu boskiemu ( nakazującemu pogrzebanie zwłok brata), a złamanie prawa ludzkiego ( wydany przez Kreona zakaz grzebania Polinejkesa );

Wina tragiczna: Antygona narusza królewski nakaz, ale pragnie uszanować prawa boskie, Kreon wydaje bezwzględny rozkaz, ale jest przekonany, że ma obowiązek ukarać zdrajcę ojczyzny i że zgodne jest to z wolą bogów;

Ironia tragiczna - działania Kreona przynoszą skutki sprzeczne z jego zamiarami, im bardziej stara się wykonywać obowiązki władcy, tym szybciej zmierza ku nieuchronnej katastrofie;

Antygona wybiera nakaz religijny, postanawia pogrzebać zwłoki Polinejkesa, za co spotyka ją kara śmierci. Jednak odnosi zwycięstwo moralne, Kreon triumfuje tylko pozornie, odnosi zwycięstwo tylko na ziemi. Będzie musiał za nie zapłacić. Bogowie ukarzą człowieka, który stawiając dobro państwowe ponad dobro jednostki za wszelką cenę starał się dbać o swój królewski autorytet. Śmierć Antygony pociąga za sobą inne tragiczne wydarzenia (ciąg przyczynowo skutkowy): śmierć Hajmona (narzeczony Antygony i syn Kreona), samobójstwo popełnia Eurydyka (matka Hajmona i żona Kreona).

Stanowisko Sofoklesa jest jednoznaczne. Przyjaciel Peryklesa, znany z budowania demokracji potępiał upór Kreona, jego przesadną ambicję i zaślepienie. Lament władcy "Ach biada mi, złamane całe życie" jest przyznaniem się do błędu i uznaniem racji Antygony. Wpływ na kreowane postacie miała religijność Sofoklesa, był zwolennikiem religii delfickiej. Potępił więc Kreona za wydawanie rozkazów sprzecznych z wolą bożą.