Czy miłość jest najtrwalszym i najczęstszym z poetyckich tematów? Porównaj sonety Petrarki do współczesnych erotyków.

Miłość jest najtrwalszym i najczęstszym z poetyckich tematów. Sonety Petrarki nie brzmią archaicznie, wręcz przeciwnie - motywy te pojawiają się we współczesnych erotykach.

"Sonety do Laury" opisywały kobietę idealną, o nieziemskiej urodzie i łagodnym usposobieniu. Petrarka żywił do niej ogromne uczucie pomimo, iż widział ją raz w życiu. W jego oczach maluje się ona jako kobieta piękna, delikatna i pod każdym względem wspaniała. Petrarka znacznie rozwinął dzięki swoim sonetom kult damy, zapoczątkowany już wiele lat wcześniej. Swoją bezgraniczną miłością i uwielbieniem do Laury zdobył serce świata. Pokazał jak wielbić kobietę za to czym jest.

Obraz Laury był w znacznej mierze wyidealizowany, jednak to również znalazło odgłos w późniejszych czasach. Kobieta w erotykach najczęściej przedstawiana jest jako delikatna istota, niczym bogini , piękna i dobra. Julian Przybyś, w swoim utworze pt. "Daleka, co noc bliższa" porównał damę swego serca do istoty ze snu, która przybywała w nocy, otulona jedynie w blask księżyca. Za dnia zaś znikającą wraz z pierwszymi promieniami słońca. Kobieta nieuchwytna, niedostępna przez większość czasu. Jedyną pamiątką po owej kobiecie była jej fotografia. Uczucie jakim ją darzył nasycone było mnóstwem kontrastowych uniesień i emocji, i tak samo jak w sonetach, niespełnione. Petrarka również pragnął przebywać z Laurą, jednak nie miał możliwości. Jego uczucie nie przygasło, lecz rozżarzało się z każdą chwilą.

Pomimo, iż Laura pojawiła się przed oczami poety tylko raz, wzruszony jej pięknem, pokochał ją od razu. Zupełnie nieznajomej osobie nadał cechy charakteru, które w pewien sposób rozwiewały całą tajemniczość tej postaci. Tworzył dla nieznajomej - ten element pojawia się również we współczesnych erotykach. Jednym z takich utworów jest "Do nieznajomej" napisany przez Kazimierza Przerwę-Tetmajera. W tym utworze podmiot liryczny odczuwa miłość od pierwszego wejrzenia do zupełnie nieznajomej osoby. Na jej widok porywa się z uniesieniem.

"Nie wiem, kto jesteś - - ledwo kilka razy
widziałem ciebie - - za każdym widzeniem
pierś ma się dziwnym podnosi wzruszeniem.
serce szalonym poczyna bić tętnem.
a usta moje palą te wyrazy.
które bym tylko w omdleniu namiętnem.
patrząc ci w oczy, wymówił westchnieniem."

Podmiot liryczny obawia się spotkania, wypowiedzenia co czuje, a jednak pała do niej wielką miłością i zarazem nienawiścią za swoje cierpienie. Uroda nieznajomej tak go zachwyciła, że nie może myśleć o niczym innym, pragnienie stało się wręcz niemożliwe do zniesienia. Podmiot liryczny wolałby ujrzeć ją martwą niż należącą do innego. Zazdrość - kolejne uczucie towarzyszące miłości, które jednak nie wystąpiło w sonetach Petrarki. Jego miłość była także idealna, pozbawiona negatywnych cech. Nawet po śmierci Laury darzył ją uczuciem i ciągle pisał sonety - zabarwione nutą mistycyzmu i podziękowań.

Miłość jest uczuciem trwającym wiecznie i zarazem najczęstszym tematem do poetyckich utworów. Artysta nie krył się ze swoim uczuciem i w formie sonetu okazał swoją miłość do Laury. Treści zawarte w tych utworach są więc ponadczasowe. Miłość zawsze istniała i będzie istnieć, była to zupełnie normalna rzecz. Petrarka tworzył w okresie renesansu, gdzie głosiło hasło "nic do ludzkie, nie jest mi obce", dlatego też nie wzbraniał się przed takim wyrażaniem swoich uczuć. Motyw wyznania miłości i uwielbienia przewija się także we współczesnych erotykach. Utwór "Z erotyków" Kornela Ujejskiego jest doskonałym przykładem wyznania miłosnego. Podmiot liryczny oznajmia całemu światu, iż kocha pewną kobietę, iż całkowicie stracił dla niej głowę. W jego słowach jest jednak duża doza spokoju, czego nie było w wierszu Kazimierza Przerwy-Tetmajera. Świadczy o tym cytat:

"Choć kocham ciebie, nie tracę spokoju,
Nie chcę ni rwać się, ni lecieć, ni płonąć,
Chciałbym jak w jasnym, przeźroczystym zdroju
Tonąć i tonąć"

W tym utworze, podmiot liryczny nie cierpi z powodu kobiety, jedynie marzy o niej i czeka na serdeczne słowa. Z drugiej strony, Petrarka chciał uwolnić się z sideł miłości, lecz nie potrafił. Uczucie do Laury trzymało go na uwięzi, o czym dobitnie świadczy ten cytat :

"Nie chce mnie, ale odejść nie pozwala,
Nie zabija, lecz z kajdan nie wyzwala,
Żywego mnie nie pragnie ni martwego"

Jego cierpienie wywodzi się bezpośrednio z tej niespełnionej miłości. Z jej powodu czuje się zawieszony pomiędzy życiem a śmiercią, obdarty ze szczęścia, żywiący się jedynie smutkiem i łzami. Temat ten zostaje podjęty jeszcze przez wielu późniejszych poetów.

Petrarka nie mógł znać charakteru Laury, stworzył więc idealną kobietę mającą cechy takie, jakby on chciał by posiadała. W wyobraźni widział jej postać, jej sposób poruszania się, co lubi, czym się interesuje. Wyimaginowana Laura zawładnęła jego życiem. W swoich sonetach przedstawił dokładny jej opis. We współczesnych erotykach również odbija się echo szczegółowych opisów. Podmiot liryczny zna charakter i zachowanie tej osoby. Przejawia się to w wierszu Kazimierza Przerwy-Tetmajera "Ona gdzieś jest". Wyraża on swoją wiedzę odnośnie tej kobiety, to co w niej uwielbia, i jak się zachowuje. W swoich sonetach, Petrarka był również "wszechwiedzący", co tym bardziej świadczy o nierealności charakteru Laury.

Sonety Petrarki nie są archaiczne, gdyż jego opisy dotyczące kobiety jako istoty delikatnej i eterycznej nadal pojawiają się we współczesnych utworach literackich. Miłość jest uczuciem mającym wymiar ponadczasowy zaś "Sonety do Laury" stały się fundamentem dla późniejszych erotyków. Każdy opis miłości jest na swój sposób niezwykły, gdyż jest przedstawiana przez różne pryzmaty własnych doświadczeń i przeżyć. Petrarka stworzył dzieła, które wzbudzają wzruszenie u czytelników od wielu wieków.