Interwencja w Rosji. Bunt Chmielnickiego. Absolutyzm we Francji i Anglii - najważniejsze informacje

Interwencja w Rosji – po śmierci Iwana Groźnego w 1584 r. w Rosji pogłębił się kryzys. Sytuacje tą wykorzystali kilku magnatów (J. Mniszek) i wojewoda sandomierski. Popierali pretendenta do Tronu Dymitra Samozwańca (podawał się za syna Iwana).

W 1604 roku armia wojewody i drobnej szlachty wprowadzili go na tron Rosyjski i córkę wojewody sandomierskiego. Duża część szlachty była temu przeciwna, bo nie chciała nowych konfliktów. Rządy pseudo-dymitra były złe odbierane przez Bojarów co powodowało ludowe powstania. Jedno z takich powstań spowodowało zamordowanie samozwańca i otaczających go Polaków.

Tron objął przywódca powstania Wasyl Szujski który porozumiał się ze Szwecją. Jednak Polacy nie rezygnowali z tronu Rosyjskiego i na Moskwę ruszył kolejny samozwaniec, ponadto Zygmunt 3 Waza w 1609 rozpoczął oficjalna interwencję Polski w Rosji. W latach 1609-11 armia Polska i Litewska oblegały Smoleńsk a w tym samym czasie Dymitr samozwaniec został zamordowany. Nadciągające siły Rosji i Szwecji zostały rozbite przez hetmana Żółkiewskiego pod Kłuszynem w 1610. Po w wkroczeniu Żółkiewskiego do smoleńska zdobyto Moskwę i uwięził
Wasyla Szujskiego. Wówczas koronę dostał Władysław jednak Zygmunt 3 Waza nie przyjął bojarów, czyli przyjęcia prawosławia przez Władysława. Polska okupacja Moskwy i działalność płk Lisowskiego doprowadziła do buntu Rosjan – spowodowali poddanie się Polaków i przekazania korony Michałowi Romanowi w 1613 r. Pokonawszy Polaków musieli stawić czoła Szwecji dlatego doszło do paktu
Polska-Rosja w Dywilinie 1619. – dzięki czemu odzyskaliśmy Smoleńszczyznę i ziemię siewierską i czernihowska. Po zerwaniu pokoju w czasie wojny 30-letniej w czasie bezkrólewia w Polsce 1632 r.

Rosja zaatakowała Smoleńsk jednak odsiecz Władysława 4 zmusiła Rosjan do kapitulacji. W 1634 r. – pokój w Polanowie – Polska zyskuje ziemie Dywilińską a król Polski rezygnuje z tronu Rosji

Kozacy – lud koczownicy wywodzący się z Ukrainy i Białorusi oraz drobna szlachta chłopi i mieszczanie którzy uciekli na te ziemie. Na swoich łodziach Czajkach dostawali się droga wodna aż do miast tureckich które łupili i niszczyli.

Powstanie Chmielnickiego i wojny z Rosją 1648-67 Na konflikt z Polakami składało się wiele przyczyn – różnice językowe i etniczne, magnaci chcieli egzekwować od Kozaków takie prawa jak od chłopów – chcieli ich poddać systemowi pańszczyźnianemu. Jednak główna kwestia sporna to prowadzenie rejestru – Kozacy chcieli zważyć liczbę tego rejestru, gdyż znajdujący się poza nim jest traktowany jak chłop. Spowodowało to wiele powstań kozackich, które za każdym razem były krwawo tłumione. Napięcie miedzy Polska a Turcja wykorzystał Chmielnicki który w 1648 wzniecił powstanie na Siczy. Na początku (6 - 10) kozacy wspierani wojskami tatarskimi pokonali wojsko Polskie w bitwach pod: Żółtymi Wodami, Korsuniem i Piławicami.

Ich wygrane spowodowały powstanie chłopskie na terenie całej Polski. Zaraz po śmierci Króla Władysława 4 mianowany został Jan Kazimierz (1648-68) w tym czasie istniały dwa obozy polityków. Chciała stłumić bunt przez ugody (J.Ossoliński, a.Kisiel) a dwa krwawo (J.Wiśniowiecki). W drugim etapie powstania 1649-51 Polska rozpoczęła działania na wielka skale i dopiero 3-dniowa bitwa pd Beresteczkiem 28-30.06.1651 doprowadziły do zawarcia pokoju z Chmielnickim – przewidywały stworzenia obszaru podległego hetmanowi i utrzymania rejestru. Czynnikiem utrudniającym sytuacje w Polsce były rozruchy chłopskie (A.Kostka Napieralski). W 3 etapie powstania 2.06.1652 w bitwie pod Batohem była klęską Polaków i ingerencja Rosji która była zainteresowana ziemiami Ukrainy. W 1654 w Peresławiu.

Kozacy zawarli z Rosja układ o przyłączeniu ich ziem do Rosji i poddaniu się władzy rosyjskiej. Ugoda ta wywoława wojne Polska-Rosja które przerwała Szwecja swoim najazdem na Poskę. Ukraina s
Stała się terenem wielkich konfliktow gdzyz Kozacy chcieli uzyskac njalepszy sojusz. W ostatnim roku zycia Chmielnicki pozozumiał się ze Szwecja – o rozbior Polski i utworzenie Ukrainy. Jego nastepca
Został Jan Wahowski – doprowadził do ugody w Hadziczu w 1658 z Poslka. Dzieki wygranych pod Połonka i Cudnowem Polska odzyskała prawie cała Ukraine ale brak pieniedzy doprowadził do rozejmu
W Andruszowie co spowodowało podzielenie Ukrainy pomiedzy Polske i Rosjan Absolutyzm we Francji – Ludwik 12, Franciszek 1 i Henryk 4 Burbon, Hugenoci – francuscy kalwinisci, dzieki prawom
Nadanym im przez Henryka 4 stworzyli własne państwo w państwie, 1610 śmierć Henryka 4, 1613 na tron Ludwik 13, 1624 Kardynał Richelieu obejmuje pozycje 1 ministra i wprowadza rzed intendenta
(miał on wyprzec arystokracje mieli władze administracujana i wojskaowa – bogate mieszczanstwo ; byli podporzadkowani kardynałowi), kardynał spowodował rozwuj floty i kolonii, 1424 śmierć Rychelieu,
1643 śmierć Ludwika13, Ludwik 14 – kontynułuje polityke kardynała, chciał wprowadzic katolicyzm we Francji co spowodowało wyemigrowanie bogatej arystokracji i rzemieslnikow do innych krajow
europejskich, 1649 – fronda(proca) bunt ludnosci przeciw krolowi i władzy absolutnej – po stłamszeniu buntu Ludwik14 przenosi swoja siedzibe do Wersalu, opieara swoja władze na wojsku – specialne
szkoły, jednolite mundury, pałac inwalidow-weteranow, wprowadzenie tajnej policji, wprowadził berhantylizm – polityka gospodarcza polegajaca na tym ze kraj ma się utrzymac z tego co sam wyprodukuje
1715 – śmierś Ludwika 14( wczasie jego rzadow był kardynal Jules Mazazin- ale nie był tak mocny jak Rychelieu) Anglia – 1555-1603 Elzbieta 1 chciała wprowadzic władze absolutna w Angli, jej władza
przniosła ozywienie gospodarcze, rozwoj rzemiosła(tkactwo), obnizyła podatki, wprowadziła nakaz pracy, zakazała włuczęgostwa 1603 - 1625 władze obejmuje Jakub 1 władca Szkocji, całe życie zmaronwał
na walki z sejmem gdyz chciał doprowadzic do uni anglia-szkocja, 1625 tron zajmuje Karol 1 – odbiera ziemie zslachcie które zyskała w czsie reformacji, 1640 bunt – Oliwer Cromwell,
1642-51 wojna domowa, 1649 śmierc krola Karola i rozpoczecie czasow republikańskich, 1653 Oliwer C. Mianuje się na lorda protektora i zostaje wladca absolutnym, 1650 zdobycie Szkocji i rozwoj żeglugi
1658 smierc Cromwella, 1660 odebranie władzy jego synowi i oddanie jej w rece Karol1 który wyznaczyl na swojego zastepce Jakuba (chce wprowadzic katolicyzm) 1688 – rozpoczecie monarchi patrymonialnej-
wspolparac krola z parlamentem- wzrost gospodarczy