Charakterystyka porównawcza głównych bohaterów "Siłaczki"

Paweł Obarecki i Stanisława Bozowska to główni bohaterowie utworu Stefana Żeromskiego "Siłaczka"". Jest to książka, która obrazuje rozdźwięk między ideałami a rzeczywistością. Zestawieni losów tych dwóch postaci, początkowo tak do siebie podobnych, w końcu dramatycznie różnych, daje pełny obraz trudnej sytuacji, w której znajdują się młodzi idealiści.

Tytułowa bohaterka – Stasia – to młoda zdolna dziewczyna, nie dba o wygląd zewnętrzny, zajmuje ją tylko nauka. Chce studiować medycynę, jednak ma problemy finansowe. Musi pracować jako guwernantka. Wreszcie jako prywatna nauczycielka, która w imię walki z ciemnotą, zgodnie z ideą "pracy u podstaw"" wyjeżdża z Warszawy na zapadłą wieś, by tam szerzyć oświatę. Jej postawa – pełna poświęceni, oddania, wierności własnym ideałom – stała się symbolem heroizmu i przekonania o konieczności podjętej walki do samego końca. Walkę tę przypłaca życiem- chora na tyfus umiera. W pożegnalnym liście za najważniejsze uważa przekazanie do druku napisanego przez siebie podręcznika. Nie jest jednak obojętna na ludzkie problemy. Przyjmuje pod swój dach kobietę, która głoduje, bo nie może znaleźć pracy. Jest prawdziwą altruistką, wrażliwą na krzywdę i nieszczęście. Nie zmienia swojej postawy życiowej wobec niesprzyjających okoliczności, nie zaprzedaje swoich ideałów. Jest gotowa za nie umrzeć. Chociaż rezultaty jej pracy w porównaniu z zamierzeniami są znikome, osiąga wyższość moralną nad dr. Pawłem.

Pan Obarecki był bardzo zdolnym studentem, wróżono mu karierę. Jest w zasadzie szczęśliwy – brakuje mu tylko pieniędzy. Chodzi w starym zniszczonym płaszczu, nie stać go na naprawienie butów, u szewca łata je tekturą. Jest jednak śmiały i energiczny. Jest człowiekiem szczęśliwym, pełnym zapału nastawionym idealistycznie. Chce zmienić świat. Jest skromny i nieśmiały. Niestety ten zapal szybko w nim wygasa. Obarecki szybko przywiązuje się do wygód. Dobre jedzenie, służąca. To wszystko sprawia, że doktor stopniowo uzależnia się od pieniędzy. Świadczy to też o tym, że ma słaby charakter, chwiejną wolę, że jest podatny na wpływy zewnętrzne. Największą wadą doktora okazuje się brak wytrwałości, zdecydowania. W konflikcie z aptekarzem poświęca własne przekonania dla wygody i pieniędzy. Nie jest w stanie walczyć o swoje idee, choć wie, że walczy w ten sposób o dobro innych. Obarecki egoistycznie wybiera własną korzyść, wygodę, prowincjonalną karierę. Po przykrościach doznanych ze strony otoczenia zmienia poglądy życiowe, poddaje się, zapomina o ideałach młodości, staje się filistrem i oportunistą. Jego życiową dewizą staje się: dawajcie pieniądze i wynoście się. W konfrontacji ze swoja koleżanką ze studiów przegrywa moralnie. Mówi po jej śmierci: niemądra byłaś! Tak żyć nie można, ale i nie warto. Z życia nie zrobisz jakiegoś jednego spełnienia obowiązku zjedzą cię idioci, odprowadzą na powrozie do stada a jeśli się im sprzeciwisz w imię swych głupich złudzeń, to cię śmierć zabije najpierwszą boś piękna, zbyt ukochana...

Losy tych dwojga bohaterów ukazują tragiczną sytuację młodej, idealistycznie nastawionej inteligencji. Obarecki, żeby poradzić sobie w życiu, żyć na poziomie, musi zdradzić swoje poglądy, zaprzedać się. Spotyka go za to kara najgorsza – śmierć za życia. Intelektualnie cofa się – przestaje czytać. Nie ma celu w życiu: prawdziwej kariery i tak nie zrobi na zapadłej prowincji – ogranicza się do minimum, choć to, co może otrzymać, go nie zadawała.

Z kolei Bozowska, choć pozostaje wierna sobie do końca i pomaga ludziom, musi zginąć. Przytłacza ją życie, brak możliwości, perspektyw. Napisany przez nią podręcznik nigdy nie zostanie wydany – nie ma nikogo, kto mógłby się tym zająć po jej śmierci. Nikt nie będzie kontynuował jej dzieła, ludzie tacy jak Obarecki boją się, że spotka ich jej los – zapomnienie, śmierć. Jej losy są naznaczone piętnem tragizmu w stopniu większym niż losy doktora, który odpowiedzialność za swoją porażkę ponosi sam. Nie zmienia to jednak pesymistycznej wymowy utworu Żeromskiego – niezwykle trudno jest w istniejącym systemie społecznym zachować wierność ideałom, jeszcze trudniej w praktyce te ideały realizować.

Moim zdaniem bardziej pozytywnym bohaterem jest Stasia. Jednak obydwoje budzą we mnie współczucie, ponieważ z życia nie wzięli tego, co chcieli. Nie dopięli swego celu.