Czy zawsze prawda jest zbawienna?

Czy zawsze prawda jest zbawienna? Rozważ problem na podstawie dramatu Henryka Ibsena "dzika kaczka", "Kamizelki" Bolesława Prusa i własnych doświadczeń.

Prawda jest słowem, które oznacza rzeczywisty stan rzeczy. Każdy z nas wie, że jest ona ważnym i nieodłącznym elementem życia. Często znajdujemy się w sytuacji, kiedy wątpimy, że jest lekarstwem na zło. Czytając „Dziką kaczkę” Henryka Ibsena nasuwa się pytanie- Czy zawsze prawda jest zbawienna? Chcąc uzyskać odpowiedzi, spędziłam długie godziny zastanawiając się nad istotą tego problemu. Stwierdziła, że prawda jest zbawienna, jednak istnieją sytuacje, w których nie należy jej ujawniać, a nawet wskazane jest posłużenie się kłamstwem.

„Dzika kaczka” stanowi odzwierciedlenie sytuacji, kiedy prawda może nie tylko ranić, ale nawet zabijać. W tym pięcioaktowym dramacie Ibsen ukazuje rezultaty działania Gregersa Werlego, który pragnie usunąć zakłamanie, jakie zawisło nad domem jego przyjaciela, Hjalmara. Ojciec Gregersa, stary Werle wspiera finansowo Hjalmara i żeni go ze swą byłą gospodynią, Giną. Gregers dowiedziawszy się, że dwunastoletnia Jadwinia jest owocem romansu starego Werlego z Giną, podejmuje stanowczą decyzję o wyjawieniu prawdy rodzinie. Rewelacje Gregersa burzą domowy spokój. Hjalmar postanawia opuścić swój dom, odsuwa się od kochającej go Giny i Jadwini. Córka pragnie odzyskać miłość Hjalmara, postanawia wiec zastrzelić kaczkę, aby tym czynem dowieść swego przywiązania. Uczyni jednak coś więcej, także z miłości popełni samobójstwo. Nasuwa się kolejne pytanie: Czy należy wyjawiać prawdę i ingerować w cudze życie?

Ibsen ujawnia wątpliwości wobec deklarowanej we wcześniejszych utworach wiary w zbawienną moc prawdy. Rozważając tą sytuację, należy uwzględnić głębokie przekonanie Gregersa, że czyni dobrze. Jego błąd polega na braku zrozumienia ludzkich bardzo złożonych zachowań w takich sytuacjach życiowych. Gregers ślepo wierząc w uzdrawiającą moc prawdy, daje początek tragedii.

Utwór o podobnej wymowie to „Kamizelka” Bolesława Prusa. Osią kompozycyjną utworu jest historia miłości dwojga ludzi. Małżeństwo wiedzie spokojne życie do momentu, kiedy mąż dostaje silnego krwotoku i traci przytomność. Choroba postępuje. Małżonek jest coraz słabszy i coraz chudszy.
Żona pragnąc, by jej ukochany nabrał otuchy, skraca pasek kamizelki. Natomiast mąż przesuwa w kamizelce sprzączkę, co powoduje ten sam efekt. Oboje oszukują się, aby choć przez chwile osoba, którą kochają, poczuła się lepiej. W końcu choroba zwyciężyła, mąż umarł, a kobieta wyprowadziła się z kamienicy.

Wprawdzie w utworze pod tytułem „kamizelka” nie jest jednoznacznie wskazana rola prawdy, jednak stykamy się z bardzo bliskiemu tej kategorii pojęciu - kłamstwem. Możemy stwierdzić, że w tym utworze kłamstwo pełni niezwykłą rolę. Daje szczęście osobom znajdującym się w tragicznej sytuacji. Rozważając ewentualne przyznanie się małżonków do rzeczywistej sytuacji stwierdzam, że prawda zniszczyłaby ostanie chwile szczęścia małżonków.

Człowiek, stworzony przez boską istotę, wyposażony jest we własne sumienie, instynkt samozachowawczy i podstawowe wartości moralne. Kierując się nimi musi wyczuć moment, kiedy należy wyznać prawdę, a kiedy zachować ją dla siebie. Czy znając prawdę lub sekret swojej przyjaciółki jesteś gotów skłamać, by nie dowiedziała się o tym osoba niepożądana?

Czy lekarz wchodząc do sali śmiertelnie chorego pacjenta jest w stanie skłamać wbrew swojej etyce lekarskiej? Życie zadaje nam wiele pytań, lecz niewiele odpowiedzi. Wiem, że prawda kieruje i wpływa na los ludzi. Jest narzędziem w naszych rękach, dlatego tez musimy się nią posługiwać z rozsądkiem.