Alberth Einstein i epoka, w której żył.

Albert Einstein urodził się w 1879 r. w Ulm w Niemczech. Uczęszczał do szkoły średniej w Szwajcarii, został obywatelem szwajcarskim w 1901 r. Otrzymał stopień doktorski w 1905 r. na uniwersytecie w Zurychu, ale wówczas nie udało mu się uzyskać posady na jakiejś wyższej uczelni. W tym samym roku opublikował swoje prace na temat szczególnej teorii względności, zjawiska fotoelektrycznego i teorii ruchów Browna. W ciągu paru lat prace te, a zwłaszcza praca na temat względności, sprawiły, że zaczął być uważany za jednego z najwybitniejszych i najbardziej oryginalnych uczonych na świecie. Jego teorie były wysoce kontrowersyjne. Żaden z nowożytnych uczonych, z wyjątkiem Darwina, nie wzbudził tylu sporów, co Einstein. Mimo to w 1913 r. został mianowany profesorem na uniwersytecie w Berlinie i w tym samym czasie został dyrektorem Instytutu Fizyki Cesarza Wilhelma i członkiem Pruskiej Akademii Nauk. Stanowiska te dały mu możliwość poświęcenia tyle czasu na badania naukowe, ile sam pragnął. Rząd niemiecki nie miał żadnych powodów, by żałować, iż tak niezwykle hojnie obdarzył Einsteina stanowiskami: już dwa lata później Einsteinowi udało się sformułować ogólną teorię względności, a w 1921. Przyznano mu nagrodę Nobla. W drugiej połowie życia Einstein cieszył się światową sławą. W roku 1945 przeszedł w stan spoczynku, nie przerywając jednak pracy naukowej ani nie zmniejszając zainteresowania sprawami publicznymi. 18 Kwietnia 1955 roku Albert Einstein zakończył życie.

Szczególna TEORIA WZGLĘDNOŚCI odnosi się do całej fizyki, ale pod pewnymi względami stoi w poważnej sprzeczności z intuicyjnym rozumowaniem czasu i przestrzeni. Krótko mówiąc, Einstein, rozważając ruch w przestrzeni, sformułował postulat, że prędkość światła ma stałą wartość we wszystkich układach odniesienia - niezależnie od ruchu źródła światła lub jego detektora. Czyli inaczej - obliczona już wcześniej prędkość światła nie zależy od prędkości ruchu obserwatora. Jeżeli jednak tak jest, to dla dwóch obserwatorów poruszających się z różną prędkością równoczesne są różne zdarzenia. Jeśli przyjmujemy, że prędkość światła ma taką samą wartość w każdym układzie odniesienia, to czas i przestrzeń łączą się i razem tworzą arenę zdarzeń fizycznych.

Łatwo zrozumieć, dlaczego teoria Einsteina stanowiła rewolucję. Prowadzi ona do sytuacji, w której zwykły rozsądek i koncepcje filozoficzne ustępują przed nowymi pojęciami naukowymi - to jest takimi, które można potwierdzić doświadczalnie. Być może trudniej zrozumieć, dlaczego teoria ta stosunkowo łatwo zyskała uznanie fizyków. Gdy Einstein ogłosił szczególną teorię względności, jego celem było rozwikłanie poważnych zagadnień, z jakimi borykała się szybko rozwijająca się elektrodynamika. James Maxwell, fizyk należący do poprzedniego pokolenia, odkrył równania, z których wynikało, że fale elektromagnetyczne rozchodzą się z prędkością światła. W celu mechanicznego wyjaśnienia tego zjawiska - rozchodzenie się fal w przestrzeni ze stałą, określoną prędkością - wysunięto teorię niewidzialnego eteru. Jednak eteru nigdy nie udało się wykryć, a tym samym ta niezwykle popularna teoria względności pozwoliła zrezygnować z eteru, co było istotnym uproszczeniem. Teoria Einsteina wyjaśniała również pewne wyniki doświadczalne, jak na przykład przyrost masy obiektów poruszających się z dużą prędkością, co już wcześniej sugerował holenderski fizyk Hendrik Lorentz.

Inną przyczyną akceptacji szczególnej teorii względności było pojawienie się w 1900 roku teorii kwantów. Pewne zjawiska zachodzące w jądrze atomu dawało się wyjaśnić za pomocą teorii względności, fizyka newtonowska natomiast nie mogła ich wytłumaczyć. Max Planck, jeden z twórców teorii kwantów, natychmiast docenił znaczenie szczególnie teorii względności - porównał ją do rewolucji kopernikańskiej. Podobną ocenę wyraził później Niels Bohr. Zgodnie z teorią względności - jak stwierdził Einstein - "Masa ciała jest miarą jego energii". Wkrótce potem Einstein opublikował bardziej szczegółową pracę, w której podał swoje słynne równanie: energia E jest równa masie ciała m, pomnożonej przez kwadrat prędkości światła
( E=mc2)