Somatyczny i autonomiczny układ nerwowy

Nerwy odpowiadające za odbieranie bodźców z zewnątrz oraz prace mięśni tworzą somatyczny układ nerwowy. Zaopatruje on organizm w nerwy czuciowe a mięśnie szkieletowe we włókna ruchowe. W ten sposób steruje pracą narządów, których czynności są zależne od naszej woli. Autonomiczny układ ruchowy to część układu nerwowego, która kieruje pracą tkanek, narządów, których czynność jest niezależna od naszej woli. 

Na autonomiczny układ nerwowy składają się dwie części: współczulna i przywspółczulna, które w stosunku do siebie działają przeciwnie (antagonistycznie)

Układ współczulny
- rozszerza źrenice
- skurcz mięśni przywłosowych (gęsia skórka)
- zwiększa wydzielanie potu - rozszerza oskrzela
- przyśpiesza akcje serca
- zwęża naczynia krwionośne (czyli podnosi ciśnienie krwi)
- zwiększa wydzielanie hormonów nadnerczy
- rozkurcza mięśnie pęcherza
- hamuje wydzielanie śliny
- hamuje wydzielanie insuliny, żółci, soku jelitowego

Układ współczulny podnosi aktywność tkanek narządów, przygotowuje organizm do działania, spowalnia procesy trawienne. W czasie zagrożenia z nadnerczy zwiększone jest wydzielanie hormonów np. Epinefryny (adrenalinysprawia, że zwiększana jest częstość i siła skurczów mięśni, skóra blednie (odpływa do mięśni) pojawia się tzw. zimny pot.

Układ przywspółczulny
- zwęża źrenice
- rozkurcz mięśni przywłosowych 
- nie wpływa na wydzielanie potu
- zwęża oskrzela
- zwalnia akcje serca
- rozszerza naczynia krwionośne (czyli obniża ciśnienie krwi)
- zmniejsza wydzielanie hormonów nadnerczy
- skurcz mięśnie pęcherza
- pobudza wydzielanie śliny
- stymuluje wydzielanie insuliny, żółci, soku jelitowego

Układ przywspółczulny odpowiada za oszczędzanie energii (sen, relaks), spowalnia natężenie procesów fizjologicznych w naszym organizmie, przyśpiesza przebieg procesów trawiennych.