profil

Przewrót majowy.

poleca 85% 120 głosów

Treść Grafika
Filmy
Komentarze
Józef Piłsudski

Przebieg zamachu majowego
w nocyz 11 na 12 V 1926r.gen.Żeligowski oddał Pił. dowódstwo nad zgrupowaniem zebranym w Rembertowie,pułki z Garwolina,Pułtuska i Ciechanowa,podjęły marsz na Warszawę.Wojska sprzyjające Pił. zdobyły gmachy m.in. Ministerstwo Spraw Wewnętrznych.12 V oddziały Pił. przystąpiły do ataku na most Kierbedzia,a po jego zdobyciu zajęły m.in. pl.Zamkowy,Rząd Sztabu Generalnego.PPS popierało zamach i ogłosiło strajk powszechny.Kolejarze utrudniali transport wojsk.Pił. poparł gen.Śmigły-Rydz,który przejął dowódstwo nad okręgami korpusów w Grodnie i Brześciu.14 V prezydent i rząd wycofali się do Wilna i zaniechali oporu.
Nowela sierpinowa
Rząd przedłożył Sejmowi projekt noweli konstytucyjnej przewidujący nadanie prezydentowi prawa rozwiązania Sejmu i Senatu i wydawania dekretów W czasie przerw między sesjami Sejmu i na mocy pełnomocnict sejmowych.2VIII1926r.Sejm uchwalił ustawę zmieniającą konstytucję w kierunku proponowanym przez rząd.Wraz z nowelą sierpniową Sejm upoważnił też prezydenta do wydawania rozporządzeń z mocą ustawy 1927.
Ożywienie gospodarcze
w 1926nastąpiła poprawa koniunktury.Szybko rosła produkcjia przemysłowa,zatrudnienie i chłonność rynku.Zwiększenie produkcji ,wzrost przychodów i zakupów na wsi.Rosła rola życia chłopów.Po zamach majowym wzrosło zaufanie kapitału obcego.W X 1927 Mościcki wydał rozporządzenie o planie stabilizacyjnym,który doprowadził do wzmocnienia waluty polskiej,uporządkowania obiegu pieniężnego,wpływ na kapitał zagraniczny do Polski.
BBWR
Bezpartyjny Blok współpracy z Rządem powołany przez sanację.Walery Sawek na czele Do BBWR przystąpiły różne organizacje oraz grupy polityczne reprezentujące inteligencję,konserwatystów
Centrolew
blok opozycji w skład ,którego wchodziły:"Piast".NRP,
chadecja"Wyzwolenie"Stronnictwo Chłopskie i PPS.X1929 partie Centrolewu podpisały wniosek o wotum nieufności dla rządu.IV 1930 przywódcy Centrolwu zażądali zwołania sesji Sejmu w celu uchwalenia wotum nieufności dla rządu Sławka i podjęcia walki z kryzysem.Zażądali ustąpienia "rzadów dyktatury J.Pił."i powrotu do demokracji.W Krakowie odbył się Kongres Obrony Prawa i Wolności Ludu.W VIII Mościcki rozwiązał Sejm i Senat.
Wybory brzeskie
w wyborac XI 1930 wzięło udział 75% uprawnionych.Wzmocnieniu uległo przedstawicielstwo endecji,centrum i lewica poniosło straty.Pił. zrezygnował ze stronnictwa premiera i oddał je W.śławkowi.Mościcki zapowiedział,że jego celem będzie uchwalenie nowej konstytucji.Przebieg wyborów spowodował zachwianie autorytetu Pił.w społeczeństwie.
Kryzys gospodarczy
rozpoczął się pod koniec 1929.Pogorszenie zbytu towarów spowodowało że producenci ograniczyli inwestycje i produkcję.Zmniejszyły się zakupy art.żywnościowych.Zmniejszyła się chłonność rynku wiejskiego.W miastach rosło bezrobocie.W rolnictwie nastąpił spadek cen artykułów produkowanych.Szeżyła się nędza.Spadek produkcji przemusłu.Konsekwencją było gwałtowne wycofanie lokat kapitałowych z Polski,co pogorszyło bilans płatniczy.
Konstytucja kwietniowa
23 IV 1935 Mościcki podpisał tekst konstytucji.Podkreślała ona nadrzędność państwa,ograniczając swobody obywatelskie.Prezydent skupiał w swym ręku Jednolitą i niepodzieloną władzę państwową.Prezydent miał szerokie uprawnienia:mógł mianować szefa rządu,ministrów,urzędników.,zwoływać,odwoływać i rozwiązywać Sejm i senat.Sejm i Senat ich rola była ograniczona.Sejm miał pochodzić z powszechnych,równych,tajnych i bezpośrednich wyborów,prawo wyborcze było ograniczone do osób pow.24lat
a bierne pow.30lat.Rozszerzono uprawnienia Senatu.
Śmierć Piłsudskiego
12 V 1935 zmarł J.Pił.Po jego śmierci odbyła się specjalna narada przywódców sanacj pod przewodnictwem Mościckiego i prem.Sławka,na której postanowiono powierzyć stanowisko głównego inspektora sił zbrojnych gen.Śmigłemu-Rydzowi.
Wybory 1935
wybory miały się odbyć według nowej ordynacji wyborczej,która znosiła prawo obywateli do zgłaszania kandydatów na posłów.Endecja zdecydowała się na zbojkotowanie wyborów.PPS protestowało przcie ordynacji.Głosowanie odbyło się we IX 1935 i zakończyło się klęską sanacji.Po wyborach Sławek zażądał od Mościckiego ustąpienia,lecz ten mu odmówił.Sławek zrezygnował z urzędu premiera.Nowy rzą stworzył w X 1935 Marian Zyndram-Kościałkowski.Próba porozumienia ze społeczeństwem.
Program Ozonu
21 II 1937 ogłoszono deklarację programową nowej partii rządowej pod nazwą Obozu Zjednoczenia Narodowego OZN.Program OZN opierał się na zasadach solidaryzmu.Podkreślał rolę państwa i silnej władzy i współprace różnych grup społecznych.Stwierdził potrzebę rozwiązania kwestii przeludnienia wsi,industrializacji,oświaty,współżycia różnych narodowości.
Wybory 1938
Szef OZN płk.Adam Koc,zwolennik rządów,zbliżył się do probramu ONR-Falangi,głosząc potrzebę hierarhicznej organizacji narodu.W I 1938 ustąpił z kierownictwa,a jego miejsce zajął gen.S.Skwarczyński.Wybory do Sejmu odbyły się na poczatku XI 1938,przyniosły one sanacji wzrost popularności.
Program gospodarczy
rządu 1935 poprawa koniunktóry w Polsce.Wzrost przychodów wsi rozszerzył rynek krajowy zbytu.Ożywił ruch budowlany.Rosło zatrudnienie.Program zakładał rozwój sił produkcyjnych kraju.W II 1937 rząd rzucił hasło budowy Cenralnego Okręgu Przemysłowego COP.Stworzono tam wiele zakładów m.in.elektrownie,fabryki,zakłady samolotowe i chemiczne.

Czy tekst był przydatny? Tak Nie

Czas czytania: 4 minuty