"Wojna Chocimska" Potockiego "Pan Tadeusz" Mickiewicza - eposy wzorowane na tekstach Homera.

"Wojna Chocimska"

Cechy epopeji :
-kategoria narratora wszechwiedzącego
-bohater zbiorowy
-opisowość
-sceny batalistyczne
-paralelizm akcji - świat ludzi i świat bogów; mitologiczna motywacja działań boaterów
-inwokacja
-operowanie dwoma stylami : uroczystym - wysokim realistycznym - styl opisów
-funkcja opisów: poznawcza, retardacyjna (opóźnieniowa)
-narracja epicka - obiektywne przedstawienie rzeczywistosći

Środki :
-epitety
-wyliczenia
-porównania
-porównania homeryckie
-heksametr (wiersz bohaterski)

Epos sarmacki wyłamuje się z norm gatunku. Autor sięga do przeszłościi, aby potomkom ukazać waleczność przodków, sarmacki heroizm. Interpretując historię dokonuje konfrontacji bohaterskiej przeszłości z teraźniejszością. W "Wojnie chocimskiej" dominuje warstwa bohaterska. Chodkiewicz został wykreowany na heroicznego wodza i rycerza - przedstawiciel starej szkoły rycerskiej. Wzór osobowy rycerza chrześcijańskiego - jego śmierć to przykład słuzby dla ojczyzny i wiary.

Obok bohatera jednostkowego pojawia się bohater zbiorowy, któregio heroizm sławi Potocki zestawiając w dygresjach czyny prawdziwych rycezry z wodzami ich zniewieściałych potomków. Bohater celowo hipeerbolizowany - funkcje dydaktyczne.
"Wojna Chocimska" ma dwudzielną strukturę narracyjną
-opowieśc o wojnie
-wzbudzane dygresje oczasach współczesnych

Potocki w sferze narracji zbliza się do wierszowanych kronik historycznych. Historia góruje nad fikcją, zachowuje układ diariuszowy

"Pan Tadeusz" jako epopeja narodowa

Epopeja to obszerny utwór epicki, wierszowany, podniosły w formie i nastroju (bohaterski, legendarny, historyczny, ludowy), także powieść o tematyce historycznej lub narodowej.

Cechy "Pana Tadeusza":
-tematyka narodowa;
-rozbudowane opisy;
-utwór zawiera wszystkie cechy epopei;
-kompozycja oparta jest na schemacie kompozycyjnym powieści - wielowątkowość (wątek miłosny: Zosia i Tadeusz, Telimena i Hrabia; wątek walki narodowowyzwoleńczej: Jacek Soplica i jego dzieje; wątek obyczajowy: spór o zamek, zajazd), "epicki" świat przedstawiony, akcja, fabuła;
-synkretyzm: powieść (kompozycja), sielanka (opis życia w Soplicowie), komedia (miłość Telimeny i Hrabiego), poemat heroikomiczny (zajazd), gawęda (opowiadania Gerwazego i Wojskiego), liryka (opisy przyrody), baśń (zakończenie: "i ja tam byłem, miód i wino piłem").