Recenzja "Faraona".

Powieść, ukończona, jak głosi data na jej rękopisie, 2 maja 1895 r. o godz. 3 po południu, była drukowana w “Tygodniku Ilustrowanym" od dnia 5 października 1895 r. do końca roku następnego. Wydanie książkowe ukazało się w roku 1897. Inspiracją do napisania utworu były zainteresowania pisarza Egiptem, ojczyzną najstarszej cywilizacji świata, ale w rzeczywistości jest on nie powieścią historyczna, lecz traktatem o państwie i władzy.
Wydarzenia toczą się w XI w. p. n.e., w okresie panowania dwudziestej dynastii faraonów i okresie zwycięstwa nad nimi kasty kapłańskiej. Miejscem akcji jest Egipt, egzotyczna kraina rozciągająca się wzdłuż Nilu, w której panuje politeizm. Powszechne przekonanie, że zniszczenie ciała uniemożliwia unieśmiertelnienie się duszy stało przyczyną powstania tradycji Egiptu (m. in. balsamowanie, piramidy). Faraon uznawany jest za “syna Słońca", a zatem istotę równą bogom.
Ramzes XII i jego syn to postacie wykreowane przez pisarza (rzeczywistości Herhor objął władzę po Ramzesie XI). W powieści Ramzes XIII jest młodszym, czwartym synem, jego starsze rodzeństwo nie wykazało potrzebnych władcy przymiotów umysłowych i fizycznych, jedynie on, wnuk arcykapłana, jest wystarczająco silny i mądry by zostać dobrym władcą.
Głównym wątkiem powieści jest walka faraona z kastą kapłańską o władzę w państwie. W Egipcie kapłani praktycznie przejęli całą władzę. Z jednej strony dzięki ogromniej jak na tamte czasy władzy, jak i cichemu przyzwoleniu faraona i szlachty. Młody następca tronu jest reformatorem: pragnie bronić ludu, którego los i krzywda żywo go porusza. Chce przywrócić Egiptowi dawną potęgę mając do wyboru pogodzić się z znienawidzoną kastą kapłanów i podporządkować ich woli lub rozpocząć z nimi walkę. Wybiera drogę konfrontacji. Próbuję uniezależnić się od oligarchii kapłańskiej i znaleźć oparcie u szlachty i niższych stanów - chłopów, rzemieślników. Planuje sięgnięcie do skarbów Labiryntu - skarbca w którym kapłani przechowują największe bogactwa, by spożytkować je dla dobra kraju. Jednak Ramzes nie docenia władzy i przebiegłości kapłanów. Zawierzając tłumowi - sile najbardziej podatnej na manipulację i przekupstwo, a przecież kapłani byli mistrzami w przemawianiu i kierowaniu ludem - faraon skazuję się na porażkę.
Jest to typowa opowieść o człowieku który chce przeciwstawić się bezwzględnemu systemowi. Ramzes jest buntownikiem, człowiekiem który niczym „Che” Guevara, pragnie tego, żeby ludzie którzy dotychczas stali najniżej w hierarchii, stali się ważniejsi, a nie tak jak dotychczas byli wyzyskiwani przez wszystkich którzy mieli nad nimi jakąkolwiek władzę.
Książka momentami staję się bardzo ciekawa, lecz przez większość czasu jest ona po prostu nudna. Autor starając się napisać książkę jak najlepiej pokazującą realia rządzące Egiptem, napisał dzieło zbyt przypominające książkę historyczną. Ogromna ilość nazw, bohaterów, bóstw, czy różnych zawiłości politycznych sprawia, że książka staje się niezrozumiała. Dodatkowo czytanie utrudnia język jakim książka została napisana. Jest on czasami zupełnie niezrozumiały dla współczesnego odbiorcy, choć dla autora na pewno był on oczywisty i łatwy.
Ogólnie „faraon” jest typowym przedstawicielem książek należących do kategorii lektur. Jest nudna, długa, nie nadaje się do czytania i jedyne co może do niej zachęcić to bardzo dobre ukazanie Egiptu i zwyczajów nim rządzących (bóstwa, świetnie ukazany proces mumifikacji, czy też życie codzienne całego państwa)