Konsekwencje ruchu obrotowego i obiegowego, Księżyc-podstawowe informacje, inne

Konsekwencje ruchu obrotowego Ziemi:
a) Zmiana kierunku ciał poruszających się na Ziemi (m.in. przesuwanie się mas powietrza)
b) Odchylanie się ciał spadających od kierunku pionu na wschód
c) Spłaszczenie Ziemi przy biegunach
d) Zjawisko dnia i nocy
e) Pozorny ruch Słońca i innych ciał niebieskich po sklepieniu niebieskim


Konsekwencje ruchu obiegowego Ziemi:
a) Ruch paralaktyczny gwiazd
b) Zjawisko aberracji
c) Zmiany obserwowanej ilości meteorów
d) Zmiana drogi widomej wędrówki Słońca nad widnokręgiem
e) Różna długość trwania dnia i nocy
f) Zmiana miejsca wschodu i zachodu Słońca na widnokręgu
g) Astronomiczne pory roku
h) Zmiana kąta padania promieni słonecznych na powierzchnie Ziemi w ciągu roku

Ortodroma- (prostobieżnia) droga po łuku koła wielkiego najkrótsza ze wszystkich możliwych(jeżeli nie istnieją inne czynniki ograniczające swobodny wybór trasy), przebiega w różnych kierunkach.

Loksodroma- (skośnobieżnia) droga dłuższa od ortodromy, lecz przebiegająca bez zmiany kierunku, przecina wszystkie południki pod tym samym kątem.

Doba gwiazdowa- odstęp czasu między kolejnymi kulminacjami górnymi punktu równonocy wiosennej, wskutek precesji jest krótsza od okresu obrotu Ziemi dookoła osi, wynosi 24 godziny gwiazdowe.

Czas gwiazdowy- kąt godzinny punktu równonocy wiosennej.

Prawdziwa doba słoneczna- odstęp między kolejnymi kulminacjami środka tarczy Słońca, wskazują ją zegary słoneczne, czas jest niejednostajny.

Średnia doba słoneczna- odstęp między kolejnymi kulminacjami dolnymi słońca średniego.

Równanie czasu- różnica między rektascensją słońca średniego i rektascensją środka tarczy słońca rzeczywistego.
E= am – av = tv – tm

Teoria geocentryczna budowy świata:
-czas: II wiek n.e.
-autor: Klaudiusz Ptolemeusz
-założenia: dookoła Ziemi biegnie 7 planet: Księżyc, Merkury, Wenus, Słońce, Mars, Jowisz, Saturn; środkiem deferentów jest Ziemia; planety dzielą się na górne i dolne; poza Saturnem znajduje się strefa gwiazd stałych; zakładał istnienie ekwantów- punktów wyrównawczych; Księżyc i Słońce biegną ruchem jednostajnym dokoła Ziemi po kołach mimośrodowych; z kolei po kole mimośrodowym biegnie środek innego mniejszego koła zwany epicyklem;

Teoria heliocentryczna budowy świata:
-czas: XVI wiek n.e.
-autor: Mikołaj Kopernik
-założenia: planety biegną ruchem jednostajnym po kołach dookoła Słońca; Ziemia jest jedną z planet i również obiega Słońce; Ziemia obraca się dookoła własnej osi; wszystkie planety obiegają Słońce w tym samym kierunku z prędkościami malejącymi wraz ze wzrostem odległości; zakładał występowanie okresu rocznego w ruchach planet dolnych i górnych;

Ruch prosty planet- planeta porusza się na tle gwiazd z zachodu na wschód zgodnie z kierunkiem ruchu rocznego Słońca.

Ruch wsteczny planet- planeta porusza się na tle gwiazd ze wschodu na zachód.

Stanowisko planety- moment zmiany ruchów planet.

Elongacja planety- ułożenie planety względem Słońca lub planet, liczymy ją na wschód lub zachód od 0°- 180°;
0°- koniunkcja(złączenie)
90°- kwadratura
180°- opozycja

Planety zakreślają pętle w pobliżu opozycji przez planety górne i w pobliżu złączenia dolnego przez planety dolne.
Księżyc- podstawowe informacje:
a) Średnia odległość od Ziemi: 384 400 km
b) 1/49 objętości Ziemi
c) Promień: 1738 km
d) Na tle gwiazd porusza się z prędkością 13° na dobę
e) Obiega Ziemię z prędkością 1020m/s
f) Jest zawsze tą samą stroną zwrócony do Ziemi
g) Gęstość: 3,34g/cm3
h) Albedo: 7%
i) Zachodzi na nim zjawisko libracji
j) Ukształtowanie: liczne szczeliny, duże równiny-morza, kratery, np. Kopernika, Gaussa, Keplera
k) Dodatkowe informacje: zachodzą tam wielkie wahania temperatury skał, dodatkowo mają one małą cieplną przewodność, brak atmosfery, selenografia- nauka zajmująca się opisem powierzchni Księżyca, terminatora- linia oddzielająca oświetloną część Księżyca od tej nieoświetlonej, perygeum- punkt orbity, w którym Księżyc jest najbliżej ziemi, apogeum- punkt orbity, w którym Księżyc jest najdalej od Ziemi

Libracje Księżyca:
1. W szerokości- przez pierwszą połowę miesiąca biegun północny Księżyca jest zwrócony ku Ziemi, a przez drugą połowę miesiąca-południowy;
2. W długości- różnica prędkości ruchów obiegowego i obrotowego prowadzi do wychylania się zachodnich bądź wschodnich partii Księżyca;
3. Dzienna- zależy od ruchu obrotowego, określa położenie Księżyca względem horyzontu.