Zasady dokonywania przeglądów oraz naprawa średnich i bieżących.

Przegląd techniczny wykonuje się bez wyłączania z pracy maszyny lub urządzenia, wykorzystując przestoje podczas wolnej zmiany albo dni wolne od pracy. Terminy przeglądów technicznych oraz ich zakres określa dla każdej maszyny lub urządzenia dokumentacja techniczno-ruchowa. Dla obrabiarek skrawających do metali, dla których obowiązuje cykl dziewięcionaprawczy, przewiduje się po każdych 1333 godzinach pracy obrabiarki przegląd lub naprawę.

Zakres prac wykonywanych w czasie przeglądu technicznego obrabiarek jest następujący:
- oględziny zewnętrzne, próba obrabiarki na biegu luzem i pod obciążeniem oraz pomiary dokładności,
- określenie zakresu prac i wykonanie protokołu przeglądu,
- mycie i czyszczenie powierzchni współpracujących, mechanizmów i napędów,
- regulacja sterowania obrabiarek i zespołów oraz części mających wpływ na dokładność geometryczną,
- usunięcie luzów i regulacja wrzeciona,
- usuniecie nieszczelności w układach: smarowania, hydraulicznym, pneumatycznym i cieczy chłodzącej,
- regulacja napędów śrubowych posuwowych,
- sprawdzenie stanu powierzchni współpracujących, usunięcie zadziorów, regulacja luzów prowadnic, napędów łańcuchowych i pasowych,
- sprawdzenie całego układu smarowania oraz wymiana olejów i smarów,
- dociągnięcie wszystkich śrub, nakrętek i wkrętów i ewentualna ich wymiana,
- oczyszczenie i sprawdzenie prawidłowości działania napędu hydraulicznego,
- oczyszczenie i sprawdzenie wszystkich połączeń stykowych elektrycznych, jak zacisków, styczników, wyłączników oraz urządzeń zabezpieczających,
- przegląd i naprawa uszkodzeń instalacji elektrycznej i elektronicznej,
- oczyszczenie silników napędowych i elektro-pompek,
- sprawdzenie zgodnie z przepisami eksploatacyjnymi skuteczności ochrony przed porażeniem,
- sprawdzenie stanu oraz prawidłowości działania wszystkich urządzeń zabezpieczających przed wypadkiem,
- sprawdzenie prawidłowości działania aparatury pomiarowo-kontrolnej.

Wszystkie usterki, uszkodzenia lub zużycie poszczególnych części lub zespołów, wymagających naprawy lub wymiany, należy zapisać w protokole przeglądu i zakwalifikować obrabiarkę do naprawy, ustalając również zakres naprawy, Drobne naprawy można wykonać w czasie przeglądu technicznego. Podczas odbioru obrabiarki po przeglądzie sprawdza się stan zabezpieczenia przed wypadkiem oraz działanie obrabiarki bez obciążenie i pod obciążeniem. Jeżeli podczas przeglądu dokonywano naprawy, to sprawdza się również wykonanie zakresu prac wymienionych w protokole przeglądu, wyniki pomiarów i prób wpisuje się do protokołu odbioru obrabiarki po naprawie.

Naprawy bieżące

Naprawa bieżąca obejmuje naprawę lub wymianę szybko zużywających się części oraz czynności regulacyjne. Dokonuje się jej przeważnie bez demontażu maszyn lub urządzenia z fundamentu.

Zakres prac wykonywanych podczas naprawy bieżącej obrabiarek jest następujący:
- przegląd wrzeciennika i ewentualna regulacja luzów łożyska wrzeciona, regulacja sprzęgieł i hamulców,
- demontaż, czyszczenie i regulacja napędów śrubowych,
- naprawa i regulacja sterowania obrabiarki,
- demontaż urządzeń napędów hydraulicznych oraz ich czyszczenie, naprawa i regulacja,
- przegląd i sprawdzenie prawidłowości działania zderzaków, ograniczników i wyłączników krańcowych,
- czyszczenie i regulacja urządzeń kopiujących,
- czyszczenie i ewentualna wymiana uszkodzonych odcinków instalacji elektrycznej, gniazd bezpieczników, styczników, luzowników, wyłączników, zespołów elektronicznych itp.,
- demontaż, oczyszczenie i przegląd silników elektrycznych oraz próby oporności izolacji,
- montaż obrabiarki, sprawdzenie działania bez obciążenia oraz pod obciążeniem, sprawdzenie dokładności.

Obrabiarkę po naprawie odbiera się komisyjnie. Wyniki pomiarów i prób należy wpisać do protokołu odbioru obrabiarki po naprawie.

Naprawy średnie

Naprawa średnia ma znacznie szerszy zakres niż bieżąca może być wykonywana na stanowisku pracy maszyny lub, po zdemontowaniu jej z fundamentu, w wydziale naprawczym. Obrabiarki skrawające do metali są poddawane naprawie średniej po przepracowaniu ok. 8000 godzin.

Zakres prac wykonywanych w czasie naprawy średniej obrabiarek jest następujący:
- czynności przeglądu technicznego i naprawy bieżącej,
- demontaż wrzeciennika, skrzynki posuwów, suportu, urządzeń kopiujących i sterowania obrabiarki,
- czyszczenie, mycie zdemontowanych zespołów i części oraz ich weryfikacja,
- wymiana zużytych łożysk tocznych,
- regeneracja zużytych czopów wałków,
- regulacja, regeneracja lub wymiana łożysk ślizgowych oraz dopasowanie do nich czopów wałów,
- wymiana okładzin ciernych sprzęgieł i hamulców,
- regeneracja powierzchni ciernych przekładni bezstopniowych,
- wymiana uszkodzonych klinów i wpustów oraz naprawa rowków i dopasowanie,
- wymiana uszkodzonych przewodów układu smarowania, chłodzenia, hydraulicznego i pneumatycznego,
- naprawa pomp olejowych i chłodzenia,
- regeneracja lub wymiana zużytych śrub pociągowych i dorobienie nowych nakrętek,
- naprawa urządzeń napędu hydraulicznego lub pneumatycznego,
- naprawa suportu, imaków nożowych konika,
- struganie powierzchni roboczych stołów i naprawa rowków teowych,
- szlifowanie lub skrobanie łoża obrabiarki, w razie potrzeby,
- naprawa urządzeń kopiujących,
- wymiana zużytych kół zębatych i wałków,
- naprawa wyposażenia normalnego i specjalnego, w razie potrzeby,
- montaż obrabiarki, sprawdzenie działania bez obciążenia i pod obciążeniem, sprawdzanie dokładności.

Odbiór obrabiarki po naprawie średniej jest dokonywany na tych samych zasadach co po naprawie bieżącej.

Kolejność czynności podczas naprawy jest następujący:
- odłączenie obrabiarki od sieci elektrycznej i wymontowanie silnika,
- oczyszczenie całej obrabiarki,
- demontaż obrabiarki na zespoły przewidziane do naprawy,
- czyszczenie zespołów,
- demontaż zespołów,
- mycie poszczególnych części i ich weryfikacja,
- regeneracja części,
- montaż zespołów,
- montaż obrabiarki,
- sprawdzenie dokładności i próby obrabiarki.