Sytuacja w panstwie polskim w okresie epoki oswiecenia.
W latach 20 XVIIIw. nastąpił kryzys ideologi sarmackiej. Poddano krytyce mentalnosc, styl zycia oraz samowolę szlachty. W latach 1765-1787 trwały tzw. "Czasy Stanisławowskie" kiedy władze w Polsce sprawował król Stanisław August Poniatowski. Wokół króla powstał silny ośrodek kulturalny i remonotowski. W 1773 nastąpił I rozbór Polski, który wywołał zmianę stanu wokół szlachty, rozpoczęto tez wtedy reforme państwa. W 1765r. powstał I teatr publiczny w Polsce co było niebywałym osiagnieciem ponieważ wczesniej sztuki wystawiano na dworach szlacheckich.
W 1765r. zaczęto wydawac I czasopismo o nazwie " MONITOR". W tym samym roku powstała tez I szkoła o nazwie szkoła rycerska. W 1773r. powstała Komisja Edukacji Narodowej - zajmowała sie problemami szkolnictwa.
Wnioski z tekstu "Czas rozumu" na temat epoki oświecenia:
-Na przełomie baroku i oświecenia ludzie zaczęli myślec w inny sposób niż teraz. Odrzucili dawne autorytety.
-Pojawił sie racjonalizm- nurt filozoficzny, umysłowy, który na pierwszym miejscu stawiał rozum.
- Obok racjonalizmu pojawił się empiryzm, który wykorzystywał nietylko rozum ale takze zmysły w okresie poznania świata.
- w oświeceniu ogromna karże zrobiła matematyka która sprawiła, ze człowiek potrafił myslec jasno, precyzyjnie i logicznie we wszystkich dziedzinach nauki i zycia.
- W oświeceniu starano sie nadac nowy kształt społeczenstwu. Chciano sprawic aby wszyscy ludzie byli równi, pojawiły sie hasła wolnosciowe, ludzie odrzucaja takze autorytety religijne i naukowe.
-W Angli i we Francji upadaja monarchie co burzy dotychczasowa hierarchie społeczna. Wybocha rewolucja francuska w 1789r.
Stanisław August Poniatowski był ostatnim królem Polski. Zył w latach 1732-1798r. Otaczał sie w gronie ludzi wykształconych, był mecenasem sztuk i nauk. Jego najwiekszym sukcesem było uchwalenie Konstytucji 3 Maja. Dązył do ugody z Rosja w pózniejszym okresie. Co nie ukazało jego prawdziwej walki, patriotyzmu. Powstanie Kościuszkowskie w 1794r. było ostatecznym powodem odsunięcia go od władzy króla. Zmarł on w biedzie i osamotnieniu na wygnaniu w Petersburgu
Ignacy Krasicki- najpopularniejszy twórca epoki oświecenia polskiego.Zył od 1735-1801r. Nazywano go "ksieciem poetów polskich" choc poeta bywał rzadko. Był to typ intelektualisty, dowcipnego, pełnego dystansu do rzeczywistosci, niezrównany ironista, mistrz słowa i celnej sentencji. Wywodził sie ze zubożałej rodziny magnackiej. Rodzice przeznaczyli go do stanu duchowego, nie liczac sie z jego zdaniem.Po wstapieniu na tron monarchia uczyniła go swoim kapelanem i bliskim współpracownikiem. Jako publicysta Krasicki zabłysnał na łamach "Monitora".Był kolekcjonerem dzieł sztuk i rzadkich ksiazek, był człowiekiem bradzo niepraktycznym
Przeczytaj podobne teksty
Opracowania powiązane z tekstem
Czas czytania: 2 minuty
Treść zweryfikowana i sprawdzona
Zgodnie z misją, Redakcja serwisu dokłada wszelkich starań, aby dostarczać rzetelne i sprawdzone treści edukacyjne.
Dodatkowe oznaczenie "Sprawdzona treść" wskazuje, że dany materiał został zweryfikowany przez Redakcję lub ekspertów współpracujących z serwisem.
Weryfikacja tekstu odbywa się na następujących poziomach:
1. Sprawdzenie tekstu pod kątem ewentualnych błędów ortograficznych, stylistycznych, interpunkcyjnych lub innych.
2. Weryfikacja tekstu pod kątem błędów rzeczowych.
3. Sprawdzenie materiału pod kątem ich aktualności.
Dodatkowe oznaczenie "Sprawdzona treść" wskazuje, że dany materiał został zweryfikowany przez Redakcję lub ekspertów współpracujących z serwisem.
Weryfikacja tekstu odbywa się na następujących poziomach:
1. Sprawdzenie tekstu pod kątem ewentualnych błędów ortograficznych, stylistycznych, interpunkcyjnych lub innych.
2. Weryfikacja tekstu pod kątem błędów rzeczowych.
3. Sprawdzenie materiału pod kątem ich aktualności.