Jean-Jacques Rousseau - "Pochwała natury".

Jean Jacques Rousseau, wybitny francuski filozof oświecenia w swym wywodzie pt. „Pochwała natury”, namawia nas do powrotu do korzeni. Sam autor mieszkał w mieście i jego poglądy nie mają bynajmniej spowodować byśmy żyli jak ludzie z epoki kamienia łupanego, gdyż sam nawet nie znał życia wiejskiego, lecz przybliżenia się z powrotem do drugiego człowieka.

Rousseau jest zwolennikiem powrotu do początków cywilizacji, gdy ludzie nie mieli tylu problemów związanych z uzależnieniem od dóbr kultury, nie prowadzili wojen, śmierć nie była spowodowana chęcią zemsty, czy zawiści, lecz naturalnymi odruchami człowieka: głodem, poszukiwaniem nowych terenów łowieckich czy też zmian klimatycznych. Próbuje on przeniknąć do tego, co dzieje się w ludzkich sercach i umysłach – ludzie są zazdrośni i żądni władzy, co jest skutkiem zmian cywilizacyjnych: wynalazków, odkryć oraz nowych wzorców. Natomiast ludzie „dzicy”, walczyli tylko wtedy gdy było to niezbędne do ich dalszej egzystencji, czyli głównie o pożywienie. „Zwycięzca je, a pokonany idzie szukać szczęścia gdzie indziej i pokój jest przywrócony.”

Według autora przez kulturę ludzie sami na siebie sprowadzają zagładę. Wszystkie rzeczy, które wymyślili są przeciwko nim jak choćby „zatrute” przyprawy, czy choroby: spowodowane przez jedzenie z naczyń sporządzonych przez człowieka lub przez przewrażliwiony tryb życia.
Na barki cywilizacji zrzucane są też rozboje, przestępstwa i morderstwa, które rzekomo mają zażegnać jeszcze większe zło. Również problemy takie jak poddawanie się woli innych, lub wdawanie się w związki pod przymusem są zbrodniczą przezornością.
Dla Rousseau kultura nie dotyczy sfery duchowej, lecz materialnej. Wszystkie zdobycia ludzkości są przeciwko ich twórcom i im szkodzą.
Nie do końca zgadzam się z poglądami autora. Uważam za słuszne powrót do korzeni w takim aspekcie jaki przedstawia Rousseau, lecz jego krytyczny pogląd na kulturę jest dla mnie zupełnie niezrozumiały. Natura ludzka jest czymś wspaniałym, lecz czymże byłby dzisiejszy świat bez osiągnięć? Dorobek kulturowy bardzo wiele czynności i spraw nam ułatwił, wyjaśnił i zmienił. Sam autor zapewne nie zdawał sobie z tego sprawy i podszedł do tego zagadnienia czysto teoretycznie, ale prawda jest zupełnie inna.

Rozwój i kultura są niezbędne i nieodzowne w dzisiejszym świecie pomimo naszych pierwotnych zachowań i przyzwyczajeń.