Jaki obraz Polaków XVII wieku wyłania się z "Potopu" Henryka Sienkiewicza? Punktem wyjścia swoich rozważań uczyń wnioski z analizy danych fragmentów powieści. Zwróć uwagę na ich znaczenie dla całości utworu.

"Potop" jest to powieść historyczna napisana ku pokrzepieniu serc przez jednego z najwybitniejszych polskich pisarzy - Henryka Sienkiewicza. W utworze tym ukazany jest atak Szwedów na Polskę. Autor pragnął pokazać wszystkim rodakom, że nie należy się nigdy poddawać ani tracić wiary, nawet w najgorszych sytuacjach. Przedstawił również dwa znacząco różniące się od siebie obrazy Polaków.

Pierwszy fragment przedstawia rozmowę pomiędzy Wrzeszczowiczem a Lisolem, którą podsłuchuje Kmicic zmierzający w stronę Częstochowy. Obcokrajowiec jest wrogo nastawiony do Polaków, twierdzi nawet, że muszą oni zginąć. Według niego w kraju panuje nieład, swawola, anarchia - król nie może rządzić, gdyż szlachta mu na to nie pozwala. Przedstawia w tym fragmencie negatywny obraz Polaków, zwraca przy tym uwagę szczególnie na Sarmatów. Nikt z nich nie chce płacić podatków, dlatego nie można utrzymać wojska, Polska nie jest więc zdolna do prawdziwej walki z wrogiem. Poza tym Wrzeszczowicz zarzuca Polakom, że nie są patriotami, oddali Szwedom swój kraj bez walki, zaufali obietnicy danej przez wroga, że ich życie właściwie się nie zmieni. Nic nie znaczą dla nich ojczyzna i honor, nie przejmują się zmianą władcy, dopóki sami nie doświadczą nieprzyjemności. Ważniejsza jest dla nich okazja do wzbogacenia się, dlatego większość staje po stronie wroga właśnie po to, by osiągnąć większe korzyści materialne. Bohater utworu o Polakach mówi z ogromnym rozgoryczeniem, a nawet ironią. Twierdzi, że nie zasługują oni na pomoc czy jakiekolwiek wsparcie, bo sami myślą, że tego nie potrzebują. Jedyną zaletą, jaką zauważa Wrzeszczowicz, jest dobre rzemiosło rycerskie. Porównuje naród polski do Galów i Numidów. Uważa jednak, że tak jak i oni, Polacy muszą zginąć. Kmicic, który wciąż przysłuchiwał się całej rozmowie, musiał się z nim zgodzić, choć była to bardzo bolesna prawda.

W kolejnym fragmencie zawarta jest wypowiedź królowej, która w pozytywny sposób ocenia Polaków. Jest to scena narady u Jana Kazimierza, po oblężeniu Jasnej Góry. Twierdzi ona, że Polska to kraj bardzo religijny. Choć zauważa wady narodu, jego wcześniejsze błędy i swawolę, to stara się to wszystko w pewien sposób usprawiedliwiać. Uważa, że Polacy przyznali się już do błędu i chcą się poprawić. Są gotowi przelać krew, a nawet oddać własne życie i poświęcić cały swój majątek dla swej ojczyzny i króla. Prosi władcę, by jeszcze raz zaufał Polakom, nie gardził nimi, gdyż bardzo się zmienili. Po tej wypowiedzi królowej zgromadzona tam szalchta zaczyna wierzyć, że mogą oni jeszcze uratować swój kraj i nie powinni się poddawać.
W podanych fragmentach występują dwie odmienne opinie na temat Polaków, obie jednak są subiektywne. Juz na pierwszy rzut oka widoczny jest między nimi wyrazisty kontrast. Mają one na celu ukazać zarówno wady, jak i zalety narodu polskiego. Autor jednak wydaje się zwracać większą uwagę na wypowiedź królowej, która twierdzi, że polska szlachtasię zmieniła. Być może w ten sposób chciał pomóc Polakom i skłnić ich do większego patriotyzmu, pragnął pokazać im, że naród potrafi się zjednoczyć w słusznej sprawie i nigdy nie należy tracić nadziei.

W "Potopie" Henryka Sienkiewicza naród ukazany jest w momencie przemiany, kiedy to Polacy z lekkomyślnych, egoistycznych i materialnych osób stają się patriotami, dla których najważniejszą rzeczą jest ojczyzna. Utwór ten, napisany ku pokrzepieniu serc, miał za zadanie pokazać im, że wszyscy są zdolni do takiej zmiany i zawsze należy wirzyć w dobry obrót sprawy, nawet w tych najgorszych chwilach. Udowadnia im również, że Polacy potrafią zjednoczyć się właśnie w takich trudnych sytuacjach.