Główne kierunki filozofii Średniowiecza.

Augustynizm- twórcą jest św.Augustyn, który sięgał do filozofii Platona i na niej oparł swoją własną. Jej główną myślą było to, że nasze życie, to ciągła walka między tym czego pragnie ciało, a tym czego pragnie dusza. Dlatego właśnie jego filozofia zyskała miano dramatycznej. Człowiek musi żyć dobrze, bo ciało ginie (profanum), a dusza jest wieczna i dąży do sacrum. To Bóg jest źródłem szczęścia człowieka i w nim należy szukać prawdy i odpowiedzi.

„Niespokojne jest serce człowieka, dopóki nie znajdzie Boga”


tomizm- system filozoficzny stworzony przez św. Tomasza z Akwinu

* Przystosował filozofię Arystotelesa do potrzeb chrześcijaństwa
* Intelekt - najwyższa wartość człowieka, za pomoca niego można dojść do prawdy o świecie, sobie i Bogu
* Poznanie boga jest możliwe dzięki dokładnemu poznawaniu świata (boskiego dzieła) który odbieramy za pomocą zmysłów

Filozofia harmonijna- świat jest uporządkowaną, hierarchiczną strukturą, wszystkie elementy mają swoje miejsce i znakomicie ze sobą współdziałają (gradualizm)

DRABINA BYTÓW: (każdy ze szczebli miał swoje znaczenie podczas budowania katedr)
* BÓG stoi na czele drabiny istnień, dla niego budowana jest świątynia
* ANIOŁOWIE chronią budowlę
* LUDZIE są twórcami budowli
* ZWIERZĘTA pomoc przy pracy
* MATERIA NIEOŻYWIONA surowce wykorzystywane przy budowie
* ŻYWIOŁY zostają okiełznane w trakcie budowy, katedra wyrasta z ziemi, swoim ciężarem przeciwstawiając się ogniowi, wodzie i powietrzu

- społeczeństwo to jeden wielki organizm złożony ze stanów:
* na czele stoi rycerstwo oraz duchowieństwo (miecz i krzyż)
* mieszczaństwo
* lud (plebs)

Jednostka nie może buntować się przeciwko swojemu miejscu w świecie, powinna jak najlepiej grać swoją rolę i wypełniać misję, dzięki czemu może przejść na wyższy szczebel drabiny społecznej

„Summa teologiczna”

Święty Tomasz opracował 5.dowodów na istnienie Boga (5.dróg):
1. łańcuch poruszycieli- pierwszym poruszycielem jest Bóg ( koncepcja sprawcza)
2. przyczynowość-jedno wynika z drugiego
3. byt absolutny-Bóg
4. stopniowość, odbicie doskonałości,ideał-Bóg
5. celowość (Bóg nadaje cel)

franciszkanizm/ św. Franciszek z Asyżu stworzył pogląd stanowiący niezwykłą, radosną filozofię wiary

Pochodził z bogatej rodziny i w młodości wiódł hulaszczy tryb życia, zmiany jego osobowości dokonało spotkanie z trędowatym (i wcześniejsze z mistykiem św. Eliaszem ), zerwał z dotychczasowym życiem, został kaznodzieją, głosząc ubóstwo i miłość do wszelkiego stworzenia. Z początku wyśmiewany,z czasem zaczęto go naśladować. Z pomocą młodzieży odbudował kaplicę, głosił Ewangelię. Posądzony o herezję, wzruszył do Rzymu, gdzie swoją postawą pełną pokory zyskał aprobatę papieża. Założył zakon wędrowny, pościł, umartwiał ciało, w wieku 42.lat otrzymał stygmaty. U schyłku życia, pomimo ogromnego bólu i cierpienia wygłosił „Hymn na cześć stworzenia” pełen radości i miłości, wychwalający wszystko, co stworzył Bóg

- wszechogarniająca miłość - miłość jest podstawą wiary, miłość do wszelkiego stworzenia, każdej istoty żywej jako dziecka bożego,także miłość do chorych i cierpiących, pełna poświęceń; miłość rozdawana otaczającemu światu jest miłością do Boga-Stwórcy

- radość - wynikająca z faktu istnienia, piękna świata, miłości, trudu pracy, postu. Dzięki pokorze można osiągnąć radość doskonałą, cierpienie znosić z radością i miłością, pogodnie ofiarowywać cierpienia Bogu

- ubóstwo - Franciszek chce być ubogi, aby być wolnym (zwany Świętym Biedaczyną)

scholastyka - rozumowe udowadnianie dogmatów wiary

mistycyzm - obcowanie jest najlepszym,jedynym środkiem poznania prawdy (intuicja, kontemplacja)