profil

Polityka wewnętrzna i zewnętrzna ostatnich Jagiellonów

Ostatnia aktualizacja: 2022-01-09
poleca 85% 148 głosów

Treść
Grafika
Filmy
Komentarze
Unia lubelska

Informacje o Jagiellonach zasiadających w XVI wieku na tronach czeskim i węgierskim.


Władysław Jagiellończyk został królem Czech w 1471 roku dzięki poparciu króla Jerzego z Podiebradów, który wyznaczył go na swojego następcę w 1470 roku. W 1490 roku na Węgrzech doszło do podwójnej elekcji. Na króla zostali wybrani Władysław Jagiellończyk i jego brat Jan Olbracht, którego Władysław pokonał w 1491 roku w bitwie pod Koszycami. W 1506 roku przyszedł na świat jego jedyny syn Ludwik. Władysław, aby zapewnić mu tron Czeski i Węgierski koronował go w 1508 roku na króla Węgier a w 1509 na Króla Czech. Władysław Jagiełło zmarł 13 marca 1516 roku i od tej pory do roku 1526 władzę sprawował Ludwik.

Terytorium Korony i Litwy.


W skład terytorium Korony Królestwa Polskiego wchodziły: Warmia, Pomorze Gdańskie, Wielkopolska, Małopolska, Mazowsze, Podlasie, Wołyń, Ukraina. Na Księstwo Litewskie składały się ziemie takie jak: wileńska, trocka, nowogródzka, brzeska, mińska, mścisławska, witebska, orszańska, połocka, smoleńska oraz Żmudź.

Konflikt z Rosją.


Państwo moskiewskie rozpoczęło proces jednoczenia utraconych terytoriów. Rozpoczęło to konflikt z Litwą, ponieważ na jej terenie znajdowało się najwięcej dawnych ruskich ziem. Wojska moskiewskie zdobyły Smoleńsk, otwierając sobie tym samym drogę na Litwę. Wojska Wasyla powstrzymała wygrana wojsk polsko-litewskich, a dyplomatyczne działania władcy państwa moskiewskiego doprowadziły do zerwania sojuszu z Habsburgami. Został zawarty rozejm moskiewsko litewski, który zapewniał pokojowe współistnienie obu państw przez 25 lat.

Konflikt z Turcją.


W roku 1526 terytorium Węgier wkroczyły wojska tureckie. Polska nie mogła pomóc Węgrom, gdyż w 1524 roku Zygmunt I zobowiązał się do utrzymania pokoju z Turcją. W czasie najazdu, w bitwie pod Mohaczem zginął król Węgier, Ludwik Jagiellończyk. Na Węgrzech w skutek podwójnej elekcji wybuchła wojna domowa. Zakończyła się ona rozbiorem państwa węgierskiego i wcieleniem jego części do Turcji, utworzeniem zależnego od Turcji Siedmiogrodu oraz Królestwa Węgierskiego. W 1533 roku Polska podpisała pokój wieczysty z Turcją mający zapewnić stabilizację południowej granicy Rzeczpospolitej.

Albrecht Hohenzollern zażądał od Polski zwrotu Prus Królewskich i Warmii oraz wypłacenia odszkodowania za 50 lat polskiej okupacji po 30 tysięcy guldenów rocznie. W wyniku tego rozpoczęła się wojna, która zakończyła się podpisanym przez obie strony zawieszeniem broni na cztery lata. Termin zawieszenia broni minął w 1525 roku. Został podpisany wtedy traktat krakowski, na którego mocy Prusy Książęce stały się dziedzicznym lennem Królestwa Polskiego.

Hołd lenny


10 kwietnia 1525 roku w Krakowie Albrecht Hohenzollern złożył hołd lenny Zygmuntowi Staremu na rynku w Krakowie. Korzyści, które wynikły z hołdu lennego to możliwość wcielenia Prus do Polski po wygaśnięciu dynastii Hohenzollernów oraz pomoc ze strony Prus w razie ataki zbrojnego na Polskę.

Walka o panowanie na morzu Bałtyckim


Najważniejsze szlaki handlowe w środkowo-wschodniej Europie biegły przez Inflanty, dlatego było ono atrakcyjne dla wielu państw, tym bardziej, że Zakon Kawalerów Mieczowych był słaby pod względem militarnym. Walka o panowanie na Morzu Bałtyckim rozgrywała się pomiędzy Danią, Szwecją, Moskwą i państwem polsko-litewskim. W wyniku wojny Moskwa zajęła Narwę i Dorpad, Dania wyspę Ozylię. Mistrz Zakonu zachował Kurlandię jako swoje dziedziczne księstwo pod lenną zwierzchnością Korony Polskiej, natomiast Inflanty stały się wspólną prowincją Polski i Litwy.

Unia lubelska


W 1548 roku władze w Polsce przejął Zygmunt August. Ponieważ istniało zagrożenie jego bezpotomnej śmierci, Polska dążyła do ściślejszego związku z Litwą. Litwini natomiast potrzebowali pomocy Korony w walce z Rosją, a litewska szlachta pragnęła otrzymać te same przywileje co szlachta polska. W 1569 roku w Lublinie została podpisana unia realna. Na mocy postanowień wspólne dla obu państw miały być: władca, sejm, polityka obronna i zagraniczna i moneta. Oddzielne pozostały: wojsko, urzędy, skarb, język urzędowy.

Polityka Jagiellonów doprowadziła do tego, że Polska stała się największa Europejską potęgą. Z Rzeczpospolitą liczyły się wszystkie państwa Europy. Zagraniczne rody starały się nawiązać z nią przyjazne stosunki, czego dowodem liczne małżeństwa zawierane przez członków dynastii Jagiellonów z przedstawicielami innych dynastii Europejskich. Jagiellonowie jednak doprowadzili do wojen Polski z Rosją, która w XVIII wieku doprowadziła do jej upadku.

Czy tekst był przydatny? Tak Nie

Czas czytania: 4 minuty