Ekspansja kolonialna.

Pod koniec XIX w. kolonializm, którego początki sięgały XVI w. stał się zjawiskiem ogólnoświatowym. W tym czasie wysoko rozwinięte państwa europejskie zajmowały kolejne posiadłości w Azji i Afryce. Większość kolonii była całkowicie podporządkowana państwom europejskim. Część tych obszarów miała status protektoratów, co oznaczało, że tereny mimo posiadania władz lokalnych pozostawały pod kontrolą metropolii. Natomiast uzależnione gospodarczo, lecz oficjalnie niepodległe państwa nazywano półkoloniami. Największymi prawami cieszyły się jednak dominia. Były to kolonie angielskie, zależne od metropolii, ale równocześnie posiadające pełną autonomię w sprawach polityki wewnętrznej, a z czasem także polityki zagranicznej. Jako pierwsza status taki uzyskała Kanada, a po niej otrzymały go Australia, Republika Południowej Afryki oraz Nowa Zelandia. Kolonie miały dla Europy duże znaczenie ekonomiczne. Stanowiły bowiem dla metropolii źródło surowców oraz rynek zbytu dla europejskich towarów, a także dostarczały taniej siły roboczej. Dlatego na pozyskaniu nowych posiadłości zależało przede wszystkich przedsiębiorcom i kampaniom handlowym. Ponadto kolonie przynosiły korzyści militarne -na zamorskich terenach zakładano bazy wojskowe, które kontrolowały szlaki handlowe, a spośród ludności tubylczej formowano jednostki wojskowe. Podbijanie nowych ziem w Afryce i Azji Europejczycy przedstawili jako ważną misję. Powszechne było przeświadczenie o wyższości cywilizacyjnej mieszkańców Europy nad ludami afrykańskimi i azjatyckimi. Posiadanie kolonii wzmacniało także pozycję metropolii na arenie międzynarodowej i podnosiło prestiż jej władz w oczach obywateli. Dlatego ekspancję kolonialną popierały niemal wszystkie siły polityczne. W drugiej połowie XIX w. szczególnym zainteresowaniem państw europejskich zaczęła cieszyć się w niewielkim stopniu skolonizowana Afryka. Dotąd Portugalczycy, Brytyjczycy i Francuzi zajmowali na tym kontynencie jedynie nieduże obszary na wybrzeżu, gdzie zakładali porty, faktorie handlowe, a także niewielkie osady. Terytorium to traktowali jednak głównie jako źródło czarnoskórych niewolników, których wywożono na plantacje do Ameryki Północnej i Południowej. Sytuacja mieszkańców tego kontynentu poprawiła się dopiero wtedy, gdy w XIX w. wprowadzono zakaz handlu ludzi oraz stopniowo zaczęto likwidować niewolnictwo. Wówczas Europejczycy zdecydowali się na dalszą ekspancję Afryki -zajmowali ziemie położone w głębi kontynentu, tworzyli tam plantacje i budowali miasta. Dzięki przewadze technicznej i militarnej z łatwością podporządkowywali sobie kolejne kraje afrykańskie. Działania te były jednak w dużym stopniu utrudnione ze względu na panujący w Afryce niekorzystny klimat i rozprzestrzeniającą się malarię. Sytuacja zmieniła się kiedy wynaleziono lęk na tę chorobę- chininę. Wówczas -w ostatnim trzydziestoleciu XIX w. rozpoczęła się intensywna kolonizacja kolonizacja Afryki. Zasady podziału kontynentu afrykańskiego ustalono w 1885 r. na konferencji berlińskiej. Za podstawę uzgodnień przyjęto europejski system równowagi. Granice między imperiami kolonialnymi wytyczono za pomocą prostych linii. Nie pokrywały się one z granicami terytoriów zamieszkiwanych przez szczególne plemiona. Podziały te okazały się jednak tak trwałe, że w większości przetrwały do czasów współczesnych. Pod koniec XIX w. kolonie w Afryce posiadały: Wielka Brytania, Francja, Belgia, Portugalia, Hiszpania, Włochy i Niemcy. U schyłku stulecia na kontynencie tym istniały tylko dwa niepodległe państwa: na zachodnim wybrzeżu- Liberia, a na wschodzie - Abisynia, czyli dzisiejsza Etiopia.