Jerzyki i jaskółki.

Jerzyki, jaskółki i lelki są powietrznymi akrobatami. Potrafią obracać się i kręcić w powietrzu z zadziwiającą prędkością i zręcznością. Chociaż nie są blisko spokrewnione, wyglądają podobnie i w analogiczny sposób zdobywają pokarm. Ich łupem są latające owady, które ptaki te umiejętnie łapią w powietrzu. Liczne jerzyki i jaskółki są ptakami wędrownymi, pokonującymi ogromne odległości pomiędzy terenami lęgowymi i zimowiskami. Niektóre są przystosowane do życia wśród ludzi i budują swoje gniazda na ścianach, kominach i pod dachami. Spośród wszystkich ptaków jerzyki spędzają najwięcej czasu w powietrzu-potrafią latać kilka lat bez lądowania. Jerzyki i jaskółki mają drobne ciała z długimi, smukłymi skrzydłami. Opływowy kształt umożliwia im gwałtowne zwroty i łatwe wytracania prędkości w pogoni za szybkimi owadami. Jerzyki potrafią uderzać w różnym tempie każdym ze skrzydeł, co ułatwia manewrowanie. Jaskółki mają rozwidlone ogony, a niektóre z nich długie skrajne sterówki, dzięki czemu są bardziej zwinne. Sterówki są szczególnie długie u samca dymówki, któremu służą do wabienia samic. Jerzyki i jaskółki żywią się różnymi owadami i zazwyczaj polują na określonych wysokościach. Dzięki temu nie współzawodniczą ze sobą w zdobywaniu tego samego pokarmu. Jednak w zimne, wilgotne dni wiele owadów trzyma się ziemi lub wody i wtedy oknówki i brzegówki muszą latać niżej niż zazwyczaj, aby je schwytać. Dymówki latem w Europie zjadają muchy, podczas gdy zimą a Afryce żywią się głównie mrówkami. Jerzyki i oknówki często gnieżdżą się w miastach i wioskach. Zlepiają śliną grudki błota, aby z nich budować płytkie gniazda w kształcie czaszy. Oknówki przymocowują je do ścian lub pod okapami domów. Brzegówki budują gniazda, wygrzebując jamy w miękkiej ziemi na brzegach rzek lub w klifach. Najbardziej efektowne miejsca gniazdowania mają cierniosterniki ciemne. Gnieżdżą się one w rozpadlinach skalnych za wodospadami i lecąc do gniazda, muszą każdorazowo przelatywać przez kaskady spadającej wody. Wiele jerzyków i jaskółek wędruje na duże odległości. Latem przystępują do lęgów na półkuli północnej, w rejonach o klimacie umiarkowanym. Zimę spędzają na południu, w rejonach tropikalnych, gdzie jest więcej pokarmu. Przed każdą wędrówką jaskółki łączą się w stada, które wspólnie pokonują tysiące kilometrów. Dzięki swym zdumiewającym zdolnościom nawigacyjnym jaskółki wracają do dawnych miejsc lęgowych w kolejnych sezonach rozrodczych. Różne gatunki jeżyków i jaskółek spędzają większość życia w powietrzu. Gdy tylko młode jerzyki opuszczają gniazdo, potrafią latać w powietrzu nawet przez dwa lata, zanim wylądują, aby przystąpić do lęgu i zbudować własne gniazdo. W powietrzu kopulują, zbierają materiał na gniazdo, a nawet śpią. Jaskółki zdobywają w locie prawie cały swój pokarm, a często także piją. Jednak przy złej pogodzie mogą wylądować i chwytać owady na ziemi. Salangany sundajskie z południowo-wschodniej Azji umieszczają swoje gniazda w dużych koloniach na ścianach i sklepieniach jaskiń. Gniazda mają kształt czaszy i budowane są przy użyciu lepkiej śliny. W niektórych rejonach, na przykład na Borneo, sporządza się z nich orientalny przysmak zwany "zupą z ptasich gniazd". Jerzyki spędzają większość czasu w powietrzu. Nie potrafią chodzić i jeżeli przypadkowo dotkną ziemi, jest im bardzo trudno wzieść się ponownie w górę. Dzieje się tak dlatego, że ich drobne nogi i stopy są zbyt słabe, aby podtrzymywać ptaka, gdy próbuje on oderwać się od ziemi. Jerzyki mają za to cztery ostre pazury, dobrze przystosowane do utrzymywania ptaka w otworach drzew, na ścianach i innych pionowych powierzchniach. Ptaki zjadające w powietrzu mają bardzo małe, kruche dzioby, które otwierają się szeroko, odsłaniając dużą, rozdziawioną paszczę. Umożliwia to łapanie dużej ilości owadów. Niektóre gatunki, jak na przykład lelek, mają wzdłuż krawędzi dzioba rząd wrażliwych na dotyk szczecinek. Działają one jak sieć, która wyłapuje owady i kieruje je do paszczy. Niektóre gatunki jerzyków budują gniazda na liściach palm. Afrykańskie jerzyki palmowe za pomocą lepkiej śliny przymocowują gniazda do spodniej strony liści. Przyklejają również swoje jaja do ganiazda, aby zapobiec ich wypadaniu. Inne gatunki. jak chociażby widłogończyk mały, zwieszają torebkowate gniazda z drzew palmowych, przyklejając je "rączką torebki" do palmy.