profil

Uroda i brzydota świata w twórczości Stefana Żeromskiego

poleca 91% 101 głosów

Treść Grafika
Filmy
Komentarze
Stefan Żeromski

Stefan Żeromski, artysta tworzący na przestrzeni dwóch epok literackich, to pisarz wybitny. Jednym z faktów świadczących o jego niezwykłym talencie literackim jest umiejętność zarówno pięknego, subtelnego, lirycznego opisania urody życia jak i wzruszającego przedstawienia złych stron ludzkiej egzystencji na pełnym krzywd i cierpienia, niesprawiedliwym świecie. Żeromski z wielką wrażliwością reagował na widok nędzy i wyniszczenia człowieka, ale potrafił także z zachwytem i uniesieniem docenic piękno świata.
Tą oryginalną cechę stylu Żeromskiego możemy dostrzec już na przykładzie jednego utworu – „ Ludzi bezdomnych”, a przecież dorobek artystyczny pisarza jest o wiele bogatszy. W pierwszym rozdziale wspomnianej powieści Żeromski przedstawia opisy dwóch dzieł sztuki, które poruszają do głębi uczucia czytelnika. Pierwsze z nich to słynny posąg antyczny uosabiający nieziemsko piękną boginię miłości Wenus z Milo, która „ tchnie nieopisanym urokiem „ i symbolizuje radośc życia, pierwszą miłosc, szczęście. Drugim dziełem jest obraz francuskiego malarza przedstawiający nędznego, wychudzonego, wzbudzającego litość rybaka, który przypomina o ponurej, brzydkiej, brutalnej rzeczywistości. Oba opisy świadczą o wrażliwości Żeromskiego i umiejętności dostrzegania urody i brzydoty świata. Umiejętnosc obserwacji uwidacznia się także w zaprezentowaniu różnic między warunkami życia tych, którzy zrezygnowali z dążenia do wzniosłych idei i tych, którzy wytrwali w nim do końca. W „ Ludziach bezdomnych” autor ukazuje uroki świata lekarzy, którzy podążając za zarobkiem i sławą zapomnieli o właściwych zadaniach „ rąk kojących boleści” mających nieśc pomoc wszystkim, bez względu na stan posiadania, przedstawiając środowisko lekarskie w salonach doktora Czernisza.
W noweli „ Siłaczka” pisarz wykreował postac doktora Obareckiego, który zrezygnował z młodzieńczych ideałów posłannictwa społecznego i żyje dostatnio za cenę pustki duchowej. Żeromski opisuje także brzydotę i nędzę świata, w którym żyją bohaterowie poświęcający się całkowicie idei, czego przykładem może być sytuacja Stanisławy Bozowskiej – koleżanki dr Obareckiego z czasów studiów, która została wiejską nauczycielką i mimo bardzo trudnych warunków materialnych i złego stanu zdrowia poświęca się bez reszty swojej pracy. Potwierdzeniem są również warunki życia bohatera „ Ludzi bezdomnych” – Tomasza Judyma, który wyrzekł się łatwej pracy w środowisku lekarskim Warszawy, wyjechał do Cisów, gdzie próbował pomóc najbiedniejszym, ale budziło to sprzeciw innych lekarzy, więc za namowa kolegi rozpoczął prace w Zagłębiu Dąbrowskim, gdzie w okropnych warunkach leczył ciężko chorych górników. Brzydota jego życia polega także na wyborze samotności. Dr Judym mógłby ożenic się z Joasią, prowadzic praktykę lecząc bogaczy i życ dostatnio. On jednak wolał pracowac dla najbiedniejszych, przyczyniając się do poprawy ich warunków bytowych i higienicznych, wiedząc, że nie przyniesie mu to korzyści materialnych. Nędzne jest też życie Wiktora Judyma – działacze rewolucyjnego, który wraz z rodziną zmuszony był do wyjazdu z kraju.
Myślę, że Żeromski to wspaniały pisarz między innymi dlatego, że potrafił zaobserwowac pesymistyczną i optymistyczną wizję świata. Będąc wrażliwym na zło nie pozostał obojętny na piękno świata. Wśród niesprawiedliwości, zawiści i braku litości potrafił dostrzec miłosc, która nadaje sens ludzkiemu życiu. Dzięki swej wrażliwości, zamiłowaniu do życia i piękna, występowaniu przeciwko niesprawiedliwości i umiejętności artystycznego oddania przeżyc ludzi Stefan Żeromski został jednym z moich ulubionych pisarzy.

Czy tekst był przydatny? Tak Nie

Czas czytania: 3 minuty

Teksty kultury