Powstanie Państwa Czechów, Bułgarów i Rusi Kijowskiej

Powstanie Państwa Czechów
Węgierscy najeźdźcy rozerwali zwartość osadnictwa Słowian południowych i zachodnich. Powstrzymanie przez monarchię niemiecką dalszej ekspansji na północ i zachód, pozwoliło niektórym plemionom zachodniosłowiańskim na samodzielne tworzenie państw. Na czoło wysunęły się plemiona czeskie. Początkowo rywalizowały między sobą dwa rody czeskie- Przemyślidów i Sławnikowiców. Przewagę zdobyli Przemyślidzi i wykorzystując osłabienie Węgrów pokonanych przez Ottona I na Lechowym Polu (955r.), swoje panowanie rozciągnęli na Morawy, Słowację, Śląsk i kraj Wiślan. Panujący pod koniec IX wieku- Borzywoj osiadł w Pradze i rozpoczął budowę niezależnego państwa czeskiego. Przyjął chrzest z rąk Metodego w 884 roku. W połowie X wieku rządzący Bolesław I musiał stawić czoło jeszcze jednemu rywalowi- Mieszkowi I. Rywalizację tę ułatwił piastowskiemu władcy- cesarz. W 950r. zmusił Bolesława I do złożenia hołdu trybutarnego (uznanie za podległego innemu władcy i płacenie trybutu). Bolesław zawarł rozejm z Mieszkiem. Układ przypieczętowało w 965 roku małżeństwo Mieszka I z córką Bolesława- Dobrawą. W połowie XI wieku państwo czeskie weszło w okres rozbicia dzielnicowego. Wygaśnięcie linii morawskiej pozwoliło Przemysławowi Ottokarowi ponownie zjednoczyć Czechy pod berłem Przemyślidów.

Powstanie Państwa Bułgarów
Choć w VIII wieku tureckojęzyczni Bułgarzy ulegli asymilacji wśród Słowian zamieszkujących Bałkany, stworzone przez nich państwo w poprzednim stuleciu istniało nadal. Do prawdziwej potęgi państwo bułgarskie doszło na przełomie IX i X wieku. Borys-Michał i jego syn Symeon Borys przeprowadził chrystianizację Bułgarów i uznał język słowiański za urzędowy. Jego syn- Symeon rozciągnął granice państwa na Półwysep Bałkański i koronował się na cara (najwyższy tytuł władcy u Słowian zapożyczony z Bizancjum). Okres panowania Borysa-Michała i Symeon nazywany jest złotym wiekiem kultury bułgarskiej. Schyłek X wieku przyniósł upadek państwa pokonanego przez Ruś Kijowską i cesarstwo bizantyjskie. Pod koniec XII wieku nastąpiło odrodzenie państwa. W następnym stuleciu pod rządami cara Asena II doszło do zjednoczenia się w granicach z czasów panowania Symeona.

Powstanie Rusi Kijowskiej
Do połowy IX wieku Słowianie pozostali pod protektoratem skandynawskich drużyn warskich, którym płacili daniny. Próbowali zerwać sojusz aby utworzyć własne państwo ale nie udawało im się to. W 862 roku przybył do nich wareski wódz- Ruryk, któremu wiec zaproponował sprawowanie rządów książęcych. Ruryk okazał się sprawnym organizatorem państwa. Na brzegach jeziora Ilmeń wzniesiony został gród- Rurykowe Grodziszcze późniejszy Nowogród. Po śmierci księcia, podczas małoletności jego syna Igora, rządy sprawował wojewoda i krewny zmarłego- Oleg. W 882 roku wyprawił się do Kijowa, gdzie objął władzę osobiście. W 913 roku Igor zjednoczył północną i południową część kraju. Stolicę przeniósł do Kijowa. Na czele Rusi Kijowskiej stanęła dynastia Rurykowiczów. Szczyt potęgi Rusi przypadał na panowanie księcia Włodzimierza. Jego wojska oblegały nawet Bizancjum. Włodzimierz zażądał od cesarza gwarancji zawartego układu- ślubu z księżniczką Anną. Cesarz zgodził się pod warunkiem przyjęcia chrztu przez Włodzimierza. W 988 roku odbył się chrzest Rusi Kijowskiej. Śmierć Włodzimierza wywołała okres bratobójczych walk o tron. Następny z Rurykowiczów- Jarosław Mądry prowadził zręczną politykę, podjął się regulacji praw obywatelskich i administracyjnych. Spisano je w zbiorze- Ruska Prawda. Sojusz z polskim księciem Kazimierzem Odnowicielem został potwierdzony małżeństwem Jarosława z siostrą polskiego księcia- Gertrudą. Przed śmiercią Jarosław podzielił państwo kijowskie między swych synów. Na początku XII wieku Ruś rozpadła się na wiele samodzielnych księstw.