Wybuch I Wojny Światowej

28 czerwca 1914 zabójstwo, w Sarajewie, arcyksięcia Franciszka - Ferdnynanda (następcę tronu Austro-Węgier)

Zabójcą był Bośniak, działający z inspiracji serbskiego wywiadu wojskowego. Rząd austriacki podejrzewał udział władz serbskich w zamachu, nie znalazł jednak na to dowodu. Pomimo to zabójstwo stało się pretekstem do szerszej akcji (celem tego było odebranie Serbii roli jugosłowiańskiego Piemontu), mówiło się wprost o „eliminowaniu Serbii jako czynnika politycznego”. W Wiedniu uważano, że akcja przyniesie osłabienie opozycji południowosłowiańskiej wewnątrz monarchii, popieranej z Belgradu, a wzmocnienie stanowiska Austro-Węgier na Bałkanach.

Zapewniwszy sobie poparcie sojusznika niemieckiego rząd wiedeński przystąpił do działań.
23 lipca 1914 poseł austriacki w Belgradzie wręczył rządowi serbskiemu ultimatum domagające się:
- Zaprzestania w szkolnictwie, prasie i wszelkiego rodzaju publikacjach propagandy antyaustriackiej,
- Rozwiązania organizacji, które taką propagandę prowadziły,
- Ukarania współwinnych zamachu.

25 lipca Serbia zasadniczo przyjęła ultimatum, zgłaszając tylko niewielkie zastrzeżenie dotyczące obrony suwerenności królestwa serbskiego oraz odrzucono żądanie udziału przedstawicieli władz Austro-Węgierskich w śledztwie dotyczącego zamachu z 28 czerwca.
Poseł austriacki uznał odpowiedź za niewystarczającą i opuścił natychmiast Belgrad. Stosunki dyplomatyczne zostały zerwane.

28 lipca Austro-Węgry wypowiedziały wojnę Serbii.

Na widownię wkracza Rosja, motywowana stratą autorytetu pośród państw bałkańskich.

29 lipca Car wydał rozkaz mobilizacji częściowej przeciwko Austro-Węgrom.

Obok konfliktu serbsko-austriackiego mamy już konflikt rosyjsko-austriacki.

Ale Austria miała traktat przymierza z Niemcami, na horyzoncie politycznym zarysował się konflikt niemiecko-rosyjski. W przewidywaniu takiej możliwości
30 lipca rząd petersburski zarządził mobilizację ogólną (skierowana także przeciwko Niemcom).

Na wiadomość o tym fakcie rząd Rzeszy wystosował do Petersburga ultimatum (domagające się odwołania mobilizacji)
1 sierpnia 1914 Niemcy wypowiedziały wojnę Rosji, gdy ta nie udzieliła odpowiedzi.

Rosja była związana sojuszem z Francją, dlatego jednocześnie powstał konflikt niemiecko-francuski.

Niemcy od dawna liczyli się z koniecznością walki na dwa fronty.

1 sierpnia ambasador Rzeszy w Paryżu zapytał premiera republiki, jakie będzie stanowisko Francji w razie wojny pomiędzy Niemcami a Rosją. Odpowiedź brzmiał, że Francja postąpi tak, jak jej nakaże honor i interes; tegoż dnia ogłoszono ogólną mobilizację w Niemczech i Francji.

2 sierpnia poseł niemiecki w Brukseli przedstawił rządowi belgijskiemu ultimatum z żądaniem zgody na przemarsz przez Belgię wojsk niemieckich, jednocześnie wojska niemieckie wkroczył na teren Luksemburga.

3 sierpnia Niemcy, których plany strategiczne przewidywały skierowanie głównego uderzenia najpierw na zachód, wypowiedziały wojnę Francji.

Z 3/4 sierpnia wojska niemieckie wtargnęły do Belgii. (rozpoczęła się wojna niemiecko-francuska i niemiecko-belgijska).

4 sierpnia Wielka Brytania wypowiedziała wojnę Niemcom. Nie była zobowiązana żadnymi umowami.

Po raz pierwszy od czasów napoleońskich wielki konflikt zbrojny ogarnął prawie cały kontynent Europy, a nawet niektóre części Azji i Afryki. Różnica wszakże pomiędzy wojnami napoleońskimi a wojną lat 1914-1918 polegała na tym, że w początkach XIX w., walczyły ze sobą państwa rolnicze, gdy teraz stanęły do boju kraje tak uprzemysłowione, jak Anglia, Niemcy, Francja, później także i Stany Zjednoczone. Wojna więc musiała przybrać z natury rzeczy zupełnie inny charakter. Była to już w pełni znaczenia tego wyrazu wojna ery wysokiego uprzemysłowienia.