Najważniejsze wnioski z analizy dzieł Młodej Polski

1. Koniec wieku XIX:
- tytuł dosłowny, ma związek z treścią,
-tematem wiersza jest ból duszy,
-wiersz jest charakterystyką człowieka końca wieku, zagubionego, bezradnego, poszukującego idei, odrzucający wcześniejsze ideały, człowieka nie zdolnego do czynu,
-typowa postawa dekadencka, brak nadziei i wiary, pesymizm, zwątpienie, niepewność, rezygnacja,
-zbudowany z pytań retorycznych, stroficzny,
-podmiot liryczny zbiorowy,
2. Anioł Pański:
-modlitwa, biją dzwony, podniosłość,
-nastrój smutku, psychizacja, impresjonizm,
-zbudowany z 4 części (obrazów poetyckich),
-refren, nadaje melodyjność,
a)wieczór, mrok, szarość, mgła, moczary, łąki, tajemnicze miejsca,
-obrazowanie impresjonistyczne,
-symbolizm: zaduma polna – osmętnica jako symbol śmierci, przemijania, sieje smutek na wszystko, pesymizm,
b)obraz rzeki – płynie, przemijalność, żali się – personifikacja,
-ginie, nie wraca – jak życie,
-impresjonizm, symbolika przemijalnego życia, kruchości, wpływu czasu na byt człowieka,
c)obraz dymu – ulotność, chwila, mrok, szarość,
-motyw wanitatywny, ciemność, zło, symbolika zła, apokalipsa, zagłada – katastrofizm epoki,
d)samotność człowieka(dekadenta) – nie zrozumienie, ból,
-pełen bólu i zła – Schopenhauer,
-motyw wędrówki, nieszczęśliwa osoba,nie ma swojego miejsca,
-nie ma przystanku w bólu, nie ma kresu cierpienia - Bergson,
-dusza ludzka to symbol człowieka końca wieku nie mającego spokoju, alegoria losu ludzkiego,
3. Hymn do nirwany:
-podmiot liryczny żarliwie się o nią modli, gorąco pragnie znaleźć się w tym stanie,
-potrzebuje wyzwolenia od upadłego świata,
-apostrofa do nirwany, która w mniemaniu poety jest siłą niszczącą,
-naprawdę jest ona jedynie ucieczką od świata, wyrazem zniechęcenia i rozczarowania,
-utwór jest wręcz błaganiem o litość dla udręczonej duszy i cierpiącego ciała,
-podmiot liryczny to właśnie poeta - autor utworu, oczytany i światły dekadent,
-pragnie zapomnienia, całkowitego oderwania od życia, a tylko nirwana może mu je zapewnić,
-utwór ten jest hymnem - w tym przypadku jest to pełna patosu i wzniosłości modlitwa do bóstwa,
4. Deszcz jesienny:
-tryptyk, 3 części, obrazy ujęte w ramy refrenu,
-przedstawienie bólu duszy, nastrój Schopenhauera,
-technika impresjonizmu i ekspresjonizmu (c),
a)senne mary, rzecz dzieje się za oknem, mary senne odchodzą-czekały na słońce,
-pochmurno, ciemno, mrocznie – impresjonizm,
-czekają na coś optymistycznego, pesymistyczna wizja świata zewnętrznego, smutek, brak wiary,
-symbolika: mary jako człowiek i jego zagubienie,
b)odczucia podmiotu lirycznego,
-smutny, pusta, żal, szczęście nie przyszło do niego,
-nie jest zdolny do miłości, życie codzienne jest dla niego tragiczne, bardzo smutne,
c)szatan jako zło,
-szatan niszczy to co piękne, zniszczył raj, sam się przeraził, że aż tyle zniszczył,
-zapłakał szatan,
-ogród jako piękno zniszczone przez niego,
5.Krzak dzikiej róży:
-obrazowanie impresjonistyczne,
-uosobienie kwiatu jako symbol dekadenta,
-obraz gór przed burzą,
-próchniejąca limba jako symbol śmierci, stoi obok krzaku,
-temat: natura – góry Tatry, nazewnictwo typowe dla gór,
-nastrój zadumy, smutku, liczne epitety,
-synestezja, oddziaływanie na wzrok, słuch, dotyk,
-wiersz filozoficzny,
6.Dies irae:
-hymn, styl podniosły, wypowiedź myśli, a nie zachowanie formy, utwór wizyjny,
-wizja apokaliptyczna, schyłek wieku, kres cywilizacji,
-motyw sądu ostatecznego,
-bunt człowieka, istota grzeszna, jeżeli człowiek jest zły to dlatego, że takim stworzył go Bóg (nawiązanie do Dzień Gniewu),
-glos trąb, ciemność, znaki na niebie, wizja biblijna,
-miliardy krzyży, rzeka krwi, żmije,
-ekspresjonizm: duży ładunek emocji,
-motyw głowy w cierniowej koronie,
-cierpienie za ludzkość,
a)wizja Boga – sędzia, gniewny, bezwzględny, bezlitosny, wszechmocny, odpowiedzialny za wszystko,
b)wizja szatana: tradycyjne biblijne ujęcie, szatan to smok, świat podzielony między Boga, a szatana,
-symbolika: Ewa-alegoria grzechu, Wąż-szatan, Cierń-cierpienie,