Komórka

Komórka to najmniejsza podstawowa jednostka budująca żywy organizm. Jedna komórka może byc organizmem np. pantofelek, bakteria , drożdże.

Komórki dzielimy na:

A) prokariotyczne

B)) eukariotyczne

Prokariotyczne są bezjądrowe (np. bakterie, sinice)

Eukariotyczne są jądrowe ( protusty, grzyby, rośliny, zwierzęta)



Do żywych części komórki zaliczamy :

a) cytoplazma

b) błona komórkowa

c) jądro komórkowe

d) siateczka śródplazmatyczna

e) rybosomy

f) mitochondria

g) aparaty Golgiego

h) lizosomy



Ad a)

Cytoplazma jest to półpłynna żywa substancja zbudowana z wody białek cukrów tłuszczy i soli mineralnych. Posiada własny cytoszkielet czyli liczne włókienka wzmacniające komórkę. Dzięki ruchom rozprowadza różne substancje.

Ad b)

Błona komórkowa jest półpłynna żywa ma strukturę mozaikową pełni 2 funkcje

- odgranicza komórkęod środowiska zewnętrznego

- uczaestniczy w transporcie do i z komórki

Są 3 rodzaje transportu przez błony:

a) dyfuzja

b) dyfuzja wspomagana

c) transport aktywny

Dyfuzja jest to przenikanie cząsteczek ze stężenia większego do mniejszego

Dyfuzja wspomagana to rodzaj dyfuzji z udziałem przenośników czyli białek

Transport aktywny przenikanie cząsteczek ze stężenia mniejszego do większego przy użyciu ernergii (ATP) i przenośników

Ad c)

Jądro komórkowe jest jednym z najważniejszych organelli komórkowych. Znajduje się w nim podstawowy materiał genetyczny decydujący rozmnażaniu się komórki, funkcjach i budowie całego organizmu. Jądro zostało zaobserwowany po raz pierwszy w komórce roślinnej na początku XIX wieku. Jest ono obecne u wszystkich komórek eukariotycznych, z wyjątkiem tych, które wtórnie je utraciły w trakcie różnicowania, są to np. dorosłe erytrocyty ssaków

Ad d)

Siateczka śródplazmatyczna znajduje się w pobliżu jądra komórkowego. Jest to system rureczek i pęcherzyków dzielimy jąna 2 rodzaje:

a) szorstka - zawiera rybosomy produkuje białka

b) gładka nie zawiera rybosomów produkuje tłuszcze.

Ad e)

Rybosomy nie są otoczone żadnymi błonami składająsię z 2 podjednostek. Chemicznie zbudowane są z rRNA (rybosomalny kwas rybonukleinowy) . Uczastniczą w syntezie białek ( translacja)

Ad f)

Mitochondrium jest to struktura otoczona 2 błonami, odpowiedzialna jest za oddychanie tlenowe w komórce, tutaj wytwarzane jest ATP

Ad g)

Aparat Golgiego jest to zespół spłaszczonych pęcherzyków. Jego zadaniem jest pakowanie magazynowanaie i transportowanie głównie białek

Ad h)

Lizosomy są to drobne pęcherzyki które powstają z aparatu Golgiego,zawierają białka enzymatyczne. Uczestnicząw trawieniu wewnątrzkomórkowym.