profil

Zenon Ziembiewicz - "Granica" Zofia Nałkowska.

poleca 85% 488 głosów

Treść
Grafika
Filmy
Komentarze

Zofia Nałkowska pisząc powieść stricte psychologiczną, idealnie nakreśla postać Zenona Ziembiewicza, który jest bohaterem zarówno tragicznym, odrobinę przekornym a już na pewno kontrowersyjnym. Autorka opisując postawy wewnętrzne, poglądy i poczynania Ziembiewicza, pozwala nam na jego analizę i subiektywną ocenę jego zachowań. Im bliżej poznajemy bohatera ocena ta może być coraz bardziej sprzeczna, bo taki też jest sam Zenon.
Z jednej strony wykształcony, ambitny i pracowity młody mężczyzna, z drugiej zaś obojętny, nie potrafiący sprzeciwić się losowi, niewierny kochanek. Z pewnością można go przedstawić w złym jaki i dobrym świetle.

Jego osobowość, już za młodu kształtuje się w nieodpowiednich warunkach. Pochodzi ze zubożałej rodziny, której nie stać na wykształcenie syna. W dodatku jest zmuszony do oglądania ciągłych zdrad ojca i pobłażliwości swojej matki. Pragnienie ucieczki z domu rodzinnego i zdobycia wykształcenia sprawia, że jako ambitny uczeń udziela korepetycji swoim rówieśnikom i ciężko pracuje na stypendium. Już jako uczeń ósmej klasy poznaje Elżbietę Biecką, która staje się obiektem jego pierwszych uczuć. Wyjeżdżając na studia do Paryża obiecuje sobie, że nie popełni tych samych błędów co jego ojciec. Jednak szybko możemy się przekonać, że Ziembiewicz jest człowiek o słabym charakterze i nieświadomie się upodabnia się do ojca. Kiedy podejmuje się zadania bycia redaktorem pisma „Niwa”, ze studenta o pięknych ideałach staje się zwykłym karierowiczem. Tym bardziej, że jego kariera rozwija się w zastraszającym tempie. Początkowo chętny w niesieniu pomocy, krytyczny wobec społeczeństwa, zgadza się na coraz większe kompromisy i ustępstwa. Artykuły, które pisze dla „Niwy” są daleko sprzeczne z jego poglądami, nie zdobywa się na żaden protest przeciwko torturowaniu aresztowanych a co więcej strzelanie do uczestników wiecu robotniczego uznaje za mniejsze zło. Szybka kariera, szacunek wśród wyższysz sfer i pieniądze zdają się przytłaczać Ziembiewicza, wywodzącego się z nizin społecznych.
Na głębszą analizę zasługują również kontakty głównego bohatera z kobietami. Jednocześnie romansuje z Justyną Bogatówną, córką kucharki z Boleborzy, lecz wiąże się z Elżbietą, miłością z dawnych lat. Surowo oceniając to jak sam postępuje, brnie w romans z Justyną usprawiedliwiając się chęcią pomocy jej po stracie matki, wsparciu i pocieszenia. Kiedy okazuje się, że Bogatówna spodziewa się jego dziecka, postanawia nie okłamywać więcej Elżbiety. Można dopatrywać się w jego zachowaniu chęci poprawy, pragnienia bycia uczciwym. Być może jednak chciał oczyścić w ten sposób swoje sumienie i zrzucić z siebie piętno niewiernego kochanka. Mimo iż, był krytyczny wobec pobłażliwości swojej matki, oczekuje od Elżbiety tego samego, chce by mu przebaczyła. Widząc Justynę, załamaną przerwaniem ciąży, na które sam Ziemkiewicz wyłożył pieniądze, nie zostawia jej na łasce losu, chce jej pomóc - stara się o pracę dla niej i załagodzenie sytuacji. Jednak czy nie jest to tylko chęć odkupienia własnych win?

Zenon Ziemkiewicz, który w tak krótkim czasie zdołał osiągnąć tak wiele, pod koniec powieści traci wszystko. Ponosi klęskę jako prezydent miasta, jako mąż i jako kochanek. Ideały młodości i chęć uczciwego życia ustąpiły wobec lęku przed wzięciem na własne barki odpowiedzialności za popełnione czyny. Zenon Ziemkiewicz nie jest złym człowiekiem, jednak jego chęć czynienia dobra, wielki zapał do pracy i głęboko ukryte słuszne poglądy życiowe to tylko intencje, a dla ogółu społeczeństwa nie liczą się intencje lecz nasze czyny.

Czy tekst był przydatny? Tak Nie

Czas czytania: 3 minuty

Teksty kultury