Co twoim zdaniem jest ważniejsze - wielkie znaczenie odkryć fizycznych dla rozwoju cywilizacji, czy związane z tymi odkryciami wielkie zagrożenia dla ...

Odkąd człowiek pojawił się na tej Ziemi został skazany na samego siebie, wiec nasi przodkowie próbowali we wszelki możliwy sposób załagodzić trudy żywota ludzkiego. Istoty ludzkie przebyły długą drogę od wynalezienia koła, poprzez odkrywanie pierwiastków, aż po telefony komórkowe i bombę atomową. Niesie to z sobą nieustającą polemikę na temat pozytywnych i negatywnych skutków postępu naukowego.

Podobnież jak w wielu innych sprawach, również w tym przypadku przyjmuję postawę wyznając zasadę aurea mediocritas, czyli "złotego środka". Uważam, że odkrycia te są bardzo przydatne, nie tylko dla wygody, ale też bezpieczeństwa ludzi, lecz z drugiej strony mogą sprowadzić nieszczęście, a nawet zagładę, jeśli nie nauczymy się z nich odpowiednio korzystać. Postaram się przedstawić swój stosunek do tych odkryć na kilku wybranych przykładach.

Na temat odkryć naukowych trwają "małe wojny" między naukowcami, a tak zwanymi "zielonymi" czyli działaczami różnych organizacji ekologicznych. Takowy spór toczony jest między innymi na temat energetyki jądrowej. Budowa elektrowni atomowych jest tematem budzącym żywe reakcje wśród społeczeństwa, a zdania na ten temat są bardzo podzielone.

Obecnie w 30 krajach działa 440 reaktorów jądrowych. Wytwarzają one ok. 16% energii elektrycznej. Na energetykę jądrową postawiły kraje Dalekiego Wschodu. Dynamicznie rozwija się energetyka jądrowa w Korei Południowej oraz Japonii. Nowe elektrownie pojawiają się również w krajach rozwijających się takich jak Indie, Pakistan czy Iran. Naukowcy zastanawiają się, czy i kiedy Polska będzie zmuszona sięgnąć po energię atomową aby zaspokoić potrzeby energetyczne kraju. Szacuje się, że zapotrzebowanie na energię wzrośnie do 2020 roku od 60 do 120 %. Jest to więcej niż są w stanie wyprodukować obecnie działające elektrownie. Jednakże mimo, iż naukowcy mogą uważać owe elektrownie za konieczność, to prawdopodobnie większość z nich uważa je za ewentualne zło konieczne.

Są jednak zwolennicy jak na przykład profesor Andrzej Hrynkiewicz, który stwierdził: "Na całym świecie energia elektryczna jest uważana za najlepszą postać energii końcowej, czyli tej, która powinna dotrzeć do konsumentów. Tymczasem w naszym kraju tylko niewielka część energii dociera do odbiorców pod tą postacią. Aż 27% energii dostarczanej odbiorcom to węgiel. Ale to nie koniec problemu - aż 70% energii elektrycznej w Polsce produkowana jest z węgla kamiennego lub brunatnego (2020). Sytuacja taka budzi niepokój, gdyż energia z węgla jest bardzo szkodliwa dla środowiska". Poza tym, energetyka atomowa jest jedyną czystą postacią energii, nie emitującą żadnych szkodliwych zanieczyszczeń.

Patrząc na sprawę z drugiej strony, możemy dostrzec, że owe elektrownie mogą stwarzać zagrożenie życia ludzkiego. Radioaktywne pary, które przedostają się do środowiska nawet podczas bezawaryjnej pracy, zawierają pierwiastki promieniotwórcze, krążące w przyrodzie przez tysiące lat i zabijające wielokrotnie. Do tego należy dodać wycieki radioaktywne z innych ogniw łańcuch obiegu paliwa jądrowego, bez którego elektrownia działać nie może. Energetyka jądrowa niesie ze sobą jeszcze jeden nierozwiązywalny problem - pozbywanie się odpadów. Kto da gwarancję, że jakiekolwiek miejsce na Ziemi oraz jakikolwiek pojemnik wytrzymają w nienaruszonym stanie pół miliona lat? Bo tyle właśnie pluton-239 - najbardziej śmiercionośna substancja stworzona przez człowieka - powinien być odizolowany od środowiska.

Moim zdaniem elektrownie atomowe niosą ze sobą wielkie zagrożenie dla ludzkości, z drugiej jednak strony wydają się być korzystniejszą formą pozyskiwania energii niż tradycyjne. Uważam, że w tym wypadku ważniejsze jest życie i zdrowie ludzi dlatego nie powinno powstawać zbyt wiele tych elektrowni i powinny być pod opieką wysoce wyspecjalizowanych techników.

Następnym kontrowersyjnym przypadkiem, który chciałabym omówić jest wszelkiego rodzaju broń palna, rakiety, bomby oraz inne przedmioty służące w walce przeciw drugiemu człowiekowi.

Możemy powiedzieć, że są to przedmioty przydatne, jednakże gdyby w ludziach nie było tyle zła, nie byłyby potrzebne. Z całą pewnością przynoszą więcej zła niż pożytku.
Zatrważającym wynalazkiem jest według mnie bomba atomowa. Nie potrafię znaleźć w związku z nią nic pozytywnego. Świadomość, że cała Ziemia może zostać unicestwiona niemalże w jednej chwili, po tym jak jeden człowiek będący w jej posiadaniu naciśnie tylko odpowiedni przycisk jest przerażająca.

Istnieją także inne, mniej groźne, skutki używania broni masowego rażenia takie jak: fala uderzeniowa o wielkiej sile burzącej, promieniowanie cieplne wzniecające pożary, promieniowanie jonizujące i promieniotwórcze skażenie terenu. Nie przynosi to moim zdaniem nic dobrego dla ludzkości, z wyjątkiem zastosowania energii jądrowej w elektrowniach, gdzie możemy doszukać się superlatyw.

Gdyby naukowcy nie prześcigali się w wynajdowaniu coraz okrutniejszej i silniejszej broni żylibyśmy spokojniej i bezpieczniej.

Kolejną sprawą, nad którą można by się zastanawiać jest wszelkiego rodzaju promieniowanie.

Promienie rentgena zostały odkryte w roku 1895 przez Wilhelma Conrada Roentgena. W 1901r. dostał za to odkrycie nagrodę Nobla. Promieniowanie rentgenowskie wykorzystuje się w badaniach pierwiastkowego składu chemicznego substancji (analiza rentgenospektralna) oraz do badania struktur kryształów (krystalografia rentgenowska). Ponadto promieniowanie rentgenowskie szeroko stosuje się w diagnostyce medycznej (rentgenodiagnostyka). Ma również znaczenie w leczeniu nowotworów złośliwych oraz w niektórych schorzeniach skóry (rentgenoterapia)

W roku 1948 wykryto promieniowanie rentgenowskie pochodzące z przestrzeni kosmicznej, od tego czasu astronomowie poszukują promieni X we Wszechświecie. Mogą one ujawniać obszary aktywności energetycznej w przestrzeni kosmicznej. Umożliwiają również obserwowanie przyćmionych ciał, na przykład pulsarów. Istnieje wiele pozytywnych zastosowań owych promieni, jednakże zbyt częste lub intensywne napromieniowanie może poważnie zaszkodzić człowiekowi, dlatego ludzi będących w promieniowaniu ubiera się w kamizelki wykonane z ołowiu, przez które promienie X się nie przedostają.

Przedmioty codziennego użytku takie jak telewizory czy telefony komórkowe również emitują promieniowanie, które może być szkodliwe dla człowieka. Jednakże uważam, że jeśli będziemy korzystać z tych przedmiotów rozsądnie to nic strasznego nam nie grozi, a z pewnością są to przedmioty, dzięki którym nasze życie jest łatwiejsze i przyjemniejsze i już dziś nie wyobrażamy sobie bez nich życia.

Ten akapit poświecony będzie ultradźwiękom.

Ultradźwięki to fale akustyczne o częstotliwości wyższej niż 16 kHz (tj. przekraczającej górny próg słyszalności dla człowieka) i niższej od 100 MHz (hiperdźwięk).
Fale sprężyste, których częstotliwość przewyższa 10 GHz, nazywa się hiperdźwiękami. Zastosowanie ultradźwięków można podzielić zasadniczo na bierne i czynne. W medycynie podział ten przedstawia się następująco: forma bierna (diagnostyka) i czynna (leczenie schorzeń).

Czynne zastosowanie ultradźwięków, od czasów pionierskich badań Pohlmana (1935r.) zostało wprowadzone do wielu specjalności lekarskich jako energia mająca wpływ na przebieg wielu schorzeń. Ustalono listę kilkudziesięciu jednostek chorobowych, w przebiegu których wskazane jest korzystanie z energii ultradźwiękowej. Nie należy jednak zapominać, że równocześnie nagromadziło się też wiele spostrzeżeń negatywnego wpływu ultradźwięków na procesy wewnątrzustrojowe. Doprowadziło to w konsekwencji do opracowania przeciwwskazań, których pominąć nie sposób. Zastosowanie ultradźwięków ogranicza się jednak niemal do działania przeciwbólowego i przeciwzapalnego, gdyż odkryto wielki ich wpływ na układ nerwowy.

Warto zwrócić też uwagę, iż ultradźwiękami można oczyszczać narzędzia chirurgiczne, co jest stanowczo dokładniejsze od tradycyjnego mycia; a nawet je sterylizować.

Zastosowanie bierne to przede wszystkim ultrasonografia - USG. Technika ta pod kilkoma zasadniczymi względami ma przewagę nad badaniami promieniami rentgenowskimi, dostarczając informacji w tych sytuacjach kiedy rentgenogram (RTG) zawodzi ze względu na zbyt małą kontrastowość między granicą interesującej nas tkanki a otoczeniem. Zastosowanie ultradźwięków to bardzo obszerny temat, wspomnę jeszcze o grawerowaniu, defektoskopii (nie niszcząca metoda badań uszkodzeń i wykrywania defektów w przedmiotach, głównie metalowych), litotrypsji (kruszenie kamieni), magnetyczny zapis dźwięku, hydrolokacji, sololuminescencji i inhalatorach oraz grzejnikach.

Odkrycie ultradźwięków z pewności było jednym z najbardziej przydatnych odkryć fizyków. Przy minimalnych skutkach ubocznych przynosi wiele dobrego dla ludzi.

Ludzie nauczyli się również wykorzystywać pole elektromagnetyczne. Korzystamy z niego używając komunikacji bezprzewodowej, łączącej w sobie cechy klasycznej łączności radiowej (radiostacja) i telefonu z możliwością wybierania dowolnego abonenta. Zasadnicza różnica pomiędzy stosowanymi do dnia dzisiejszego telefonami bezprzewodowymi, a telefonią komórkową polega na zasięgu. Telefon bezprzewodowy ma zasięg ograniczony do kilkuset metrów od aparatu "matki", natomiast telefon komórkowy zapewnia łączność w zasięgu danej sieci czy też sieci współpracujących w roamingu.

Niezależnie od systemu, kluczową rolę nośnika informacji pomiędzy przenośnym aparatem a "resztą świata" odgrywa pole elektromagnetyczne - PEM.

Również dzięki temu polu możemy cieszyć się instytucją Telewizji, co stanowi główną i rozrywkę i niemalże nieodzowną część życia dzisiejszej ludności.

Pole elektromagnetyczne znalazło swoje zastosowanie w przypadku elektromagnesu, a ten z kolei w produkcji maszyna elektrycznych, w przyrządach i miernikach elektrycznych, we współczesnych, nowoczesnych generatorach, które produkują użyteczną energię elektryczną.

Prowadząc taką polemikę na temat pozytywnych i negatywnych skutków odkryć fizycznych doszłam do wniosku, że jest również inne zagrożenie oprócz na przykład wybuchu bomby atomowej, dynamitu, elektrowni jądrowej. Jest to uzależnienie ludzi od postępu naukowego. Postęp ten trwa nieustannie, a my niemalże nie potrafilibyśmy żyć bez telefonów, telewizorów i silników elektrycznych. Przez niektóre wynalazki staliśmy się leniwi i niesamodzielni. Chcemy, aby wszystko za nas robiły maszyny. Z drugiej jednak strony należy myśleć ile dobrego przynieśli nam fizycy, którzy niekiedy przypieczętowali jakieś odkrycie własnych życiem, jak na przykład Maria Skłodowska-Curie, która zachorowała wskutek kontaktu z pierwiastkiem, który badała. Cóż byśmy zrobili bez niezbędnych urządzeń medycznych i innych, które zostały stworzone, aby strzec życia i zdrowia człowieka, a które nie powstałyby bez odkryć fizycznych?

Reasumując jestem skłonna bardziej przychylić się do twierdzenia, że ważniejsze jest znaczenie odkryć dla rozwoju cywilizacji, gdyż rozwój ten jest dobrem ludzkości. Jednakże jeszcze raz podkreślam zasadę aurea mediocritas, gdyż uważam, że nie powinniśmy popadać w skrajności. Na tym świecie musi być miejsce zarówno dla fizyków jak i tak zwanych "zielonych". Odkrycia fizyków niekiedy spowodowały wiele nieszczęścia, ale nie mogli być oni świadomi, że ich ciężka praca może być wykorzystana w złym celu, bądź po prostu nie zdążyli zbadać dokładnie negatywnych skutków , niemniej jednak w moim przekonaniu więcej dobrego niż złego nam przyniosły. Ludzie czasem mówią, że chcą odpocząć od tego wszystkiego i uciekają w spokojne miejsca wśród natury bez telefonów, telewizorów, etcetera... Większości jednak trudno byłoby się tam dostać bez samochodu. Nasze życie naprawdę jest łatwiejsze i przyjemniejsze dzięki odkryciom fizycznym. Możemy mieć tylko nadzieję, że ludzie zmądrzeją i już nigdy nikt nie zbuduje bomby atomowej.