Nikotynizm jako patologia wśród młodzieży

Zazwyczaj palenie wśród młodzieży wpierw staje się stylem, sposobem dowartościowania siebie a później uzależnieniem. Polsce też pojawiały się nieśmiałe tendencje walki z nałogiem palenia. Pozytywnym działaniem w tym zakresie jest wprowadzenie zakazów palenia w środkach komunikacji, urzędach, lokalach, miejscach pracy itd. a także wyznaczenie miejsc, w których palenie jest możliwe. Dzięki tej metodzie, zmniejszyło się grono palących.

Badania wykazały, że dym tytoniowy podrażnia błonę śluzową nosa i jamy ustnej, przełyku oraz żołądka, prowadząc również do jej uszkodzenia, wykazuje właściwości alergizujące, ma działanie toksyczne na układ oddechowy, sercowo-naczyniowy, nerwowy, a także na wszystkie inne narządy i tkanki (m.in. trzustkę, nerki i pęcherz moczowy), może prowadzić do mutagennych, teratogennych oraz rakotwórczych zmian komórkowych.
Substancje zawarte w dymie papierosowym (m.in. tlenek węgla, nikotyna, rakotwórcze węglowodory aromatyczne) w wyniku palenia papierosów przez kobiety w ciąży przenikają przez łożysko matki i dochodzą do wszystkich tkanek formującego się płodu.
Tak chemicznie "spreparowany" papieros po zapaleniu dostarcza palaczowi nie tylko nikotyny, ale przede wszystkim 4000 innych toksycznych związków chemicznych, w tym ponad 40 substancji o działaniu rakotwórczym, oto niektóre z nich:

Głównymi chorobami spowodowanymi przez nadmierne palenie tytoniu jest rak płuc, który polega na tym, żę substancje smoliste, które zawiera tytoń osadzają się na ścianach płuc powoli „zżerając je” oraz uszkodzenie krtani, które w zaawansowanym stopniu prowadzi do trwałej utraty głosu, leczenie tej przypadłości jest długotrwałe i kosztochłonne. Inne chroby to m.in.: przewlekły nieżyt oskrzeli, rozedma płucna, choroba wieńcowa, a nawet śmierć.
Osoby planujące potomstwo powinny być świadome ryzyka, jakie niesie palenie tytoniu zarówno podczas ciąży, jak też po urodzeniu dziecka.

Palenie tytoniu między innymi:
• Obniża płodność, utrudniając tym samym zajście w ciążę
• Zaburza wzrost płodu w czasie ciąży
• Zwiększa ryzyko powikłań w czasie ciąży
• Zwiększa ryzyko poronienia, porodu przedwczesnego i śmierci płodu
• Zwiększa ryzyko wystąpienia tzw. niskiej wagi urodzeniowej
• Zwiększa ryzyko zespołu zaburzeń oddechowych u noworodka (utrudnienia oddychania wskutek niedostatecznego rozprężania się płuc)
• Zagraża zdrowiu noworodka w krytycznych pierwszych dniach i tygodniach życia
• Zwiększa ryzyko wystąpienia zespołu nagłej śmierci noworodków

Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), palenie jest największym pojedynczym śmiertelnym zagrożeniem dla zdrowia. Tytoń odpowiada za ponad 500 000 zgonów w Unii Europejskiej. WHO szacuje, że około jedna trzecia dorosłej ludności na świecie to palacze. Co roku tytoń jest przyczyną ponad 5 milionów przedwczesnych zgonów na świecie, co oznacza, że każdego dnia z powodu palenia umiera 14000 osób.

Dym tytoniowy jest najczęstszym źródłem substancji uczulających w naszym otoczeniu. Wymuszony kontakt z dymem tytoniowym może prowadzić nie tylko do łzawienia oczu, alergii, kaszlu i napadów astmy oskrzelowej, ale również do wielu innych poważnych chorób. Żony palących mężów chorują dwukrotnie częściej na raka płuc niż partnerki mężczyzn niepalących. Ostatnie badania naukowe wskazują na znaczący związek wymuszonego biernego palenia z zawałem serca.

Palenie papierosów przez ojca i innych domowników źle wpływa na stan zdrowia dziecka po urodzeniu. Może też mieć ujemne skutki dla zdrowia płodu w okresie ciąży.
• Bierne palenie tytoniu przyczynia się do cięższego przebiegu i częstszego występowania objawów chorobowych u dzieci chorych na astmę,
• Palenie tytoniu przez matkę, zwłaszcza w okresie ciąży, jest prawdopodobną przyczyną zmniejszenia wydolności płuc jej dziecka,
• Narażenie niepalących matek na dym tytoniowy w okresie ciąży jest przyczyną obniżenia urodzeniowej masy ciała ich dzieci,
• Palenie tytoniu przez matkę jest jedną z głównych przyczyn zespołu nagłej śmierci niemowląt. Uważa się. że zasadniczą rolę odgrywa tu narażenie płodu na dym tytoniowy w okresie ciąży, jak również niemowlęcia po urodzeniu,
• Palenie tytoniu przez rodziców jest związane z trudnościami w uczeniu się, zaburzeniami zachowania i upośledzeniem rozwoju mowy u ich dzieci Istnieją dowody, że przyczyną zaburzeń są: wdychanie dymu tytoniowego z otoczenia przez niepalącą matkę podczas ciąży oraz bierne palenie przez dziecko po przyjściu na świat,
• Bierne palenie tytoniu wywołuje w organizmach dzieci zmiany fizjologiczne, które mogą zwiększać ryzyko chorób układu krążenia.

Najważniejszym czynnikiem bez którego nie uda się nam rzucić palenie jest motywacja. Osoby bez motywacji lub ze słabą najczęściej wracają do nałogu, podczas gdy osoby z silną motywacją są w stanie rzucić nałóg nawet bez dodatkowej pomocy ze strony lekarza. Do metod pomocnych w zwalczeniu nałogu palenia należą: Terapia behawioralna: Polega na stosowaniu technik mających na celu zniechęcenie nas do palenia opartych na teorii uczenia się i warunkowania. W trakcie palenia dokonuje się innego niemiłego działania dzięki czemu czynność palenia zostaje eliminowana. Samokontrola: Jest metodą wymagającą aktywnego udziału palacza, który przez cały czas terapi sam się pilnuje. Wykorzystuje się fakt palenia papierosów z wykonywaniem określonych czynności np picie kawy, czytanie gazet itp. i przerwanie nałogu w czasie wykonywana tych czynności. Terapia grupowa: Celem jest zapewnienie wzajemnego poparcia oraz edukacja zdrowotna. Grupy takie starają wzmocnić palaczy w dążeniu do rzucenia nałogu. Leczenie za pomocą NTZ stosuje się w dwóch etapach: 1. Po rzuceniu paleniu przyjmowanie nikotyny minimalizuje objawy głodu nikotynowego i pozwala pacjentowi zapanować nad odruchami związanymi z uzależnieniem 2. Po opanowaniu uzależnienia psychogennego zmniejsza się dawkę nikotyny aż do całkowitego jej wyeliminowania. NTZ wykorzystuje się stosując: * gumę do żucia 1. osoby palące więcej niż 20 papierosów dziennie lub zapalające pierwszego papierosa do 30 minut po obudzeniu powinni żuć gumę zawierającą 4 mg nikotyny, pozostali 2mg. 2. każdy kawałek powinien być żuty co najmniej 20-30 minut 3. nie należy spożywać płynów przed i w czasie żucia gdyż zmieniają one pH w jamie ustnej i zmniejszają ilość wchłoniętej substancji. 4. gumę nie powinno się żuć dłużej niż kilka miesięcy. 5. przeciwwskazania: czynna choroba stawu skroniowo-żuchwowego, niedawno przebyty zawał mięśnia sercowego, nadciśnienie tętnicze, czynna choroba wrzodowa, zapalenie przełyku, ciąża i okres karmienia. * plastry nikotynowe 1. plastry działają 16 godz. (plaster dzienny) lub 24 godz. (plaster całodobowy) 2. plastry przykleja się na nieowłosioną skórę ramienia 3. na początku przez 8 tyg. stosuje się plastry z 15 mg nikotyny, później przez 2 tyg. z10 mg nikotyny i przez ostatnie 2-3 tyg. z 5 mg nikotyny. Hipnoza: Metoda polegająca na wprowadzeniu pacjenta w stan podobny do snu i za pomocą sugestii wzbudzenie u niego bardzo silnego wstrętu do papierosów. Efekty terapii zależą od tego w jakim stopniu pacjent jest podatny na sugestię. Akupunktura: Najczęściej stosuje się kombinację dwóch technik: nakłuwanie ciała i akupunkturę uszu. Metoda opiera się na założeniu, że pomiędzy odpowiednimi punktami na uchu a poszczególnymi narządami istnieje ścisły związek. Stymulacja odpowiednich miejsc na uchu przyśpiesza proces odtruwania organizmu, wpływa na zmianę smaku papierosa, umacnia wolę pacjenta. Akupunkturze nie powinny się poddawać osoby w podeszłym wieku, z chorobą nowotworową, chorobami serca, cukrzycą, nadciśnieniem tętniczym, kobiety w ciąży. Niepokojąca jest ciągle trwająca, jeżeli nie rosnąca tendencja do palenia wśród młodzieży. Nowością jest gwałtowny wzrost palenia wśród dziewcząt. Nie ulega wątpliwości, że ogromny wpływ ma tu lansowany w pismach dla dziewcząt i kobiet \"styl życia\" na luzie, wzorzec kobiety współczesnej, wyzwolonej, radosnej, z atrybutem tej postawy ... papierosem (?).

Wypalenie papierosa pozbawia każdego palacza 11 minut życia, zgodnie z oceną brytyjskich uczonych. Dr Mary Shaw i jej koledzy z angielskiego Uniwersytetu w Brystolu oparli swą ocenę na badaniach brytyjskich gospodarstw domowych. Doszli oni do wniosku, że typowy mężczyzna – palacz „wypali łącznie 311,688 papierosów”, poczynając od siedemnastego roku życia aż do śmierci w wieku 71 lat.