Jak mądrze używać Wikipedii?

Jak mądrze używać Wikipedii?
W Gazecie Wyborczej z 27 września 2010r. zamieszczono artykuł: „Jak mądrze używać Wikipedii” został on napisany przez Pawła Jochyma fizyka jądrowego, twórcy pierwszego hasła w polskojęzycznej Wikipedii. Radzi on uczniom, nauczycielom oraz rodzicom jak dobrze korzystać z tej internetowej encyklopedii. Zapisał to w postaci 10 rad które mają pomóc w ominięciu kłamstw i poprawieniu jakości samej encyklopedii jak i naszej wiedzy.
1. Czytaj krytycznie wszelkie teksty – w tym akapicie autor opisał 2 przeciwstawne sytuacje dające światło na to co można znaleźć w internecie:
-„po wpisaniu w wyszukiwarkę hasła –latający słoń- dostajesz ponad milion odpowiedzi. A przecież latające słonie nie istnieją”
-„Są też w Internecie rzeczy których w Internecie nie ma a w rzeczywistości istnieją. Nie można np. oglądać całości zbiorów muzeum wawelskiego (w Internecie podają tylko 20 obrazów)
2. Zawsze sprawdzaj źródła – ten akapit ma nam uświadomić jak ważne są źródła dzięki którym autor danego artykułu może potwierdzić wiarygodność swojego tekstu. Stwierdza on iż jeżeli tekst na wiele przypisów (np. linków oczywiście działających) oraz zawiera dość sporo ilość tekstu wyczerpująco tłumacząc dane zagadnienie to jest to tekst wiarygodny jeśli jednak któregoś z elementów jest mało bądź nie ma go wcale to możemy uznać ten tekst za zmyślony lub zastanowić się czy jest wiarygodny a wtedy należy sprawdzić inne źródła takie jak np. internetowa encyklopedia PWN czy na wiem.pl
3. Sprawdź czy podane źródła istnieją – w tym akapicie autor radzi by informacje zawarte w artykułach sprawdzać w książkach ale powiedzmy sobie szczerze kto w dzisiejszych czasach czyta książki dlatego też zasugerował byśmy szukali w bibliotekach internetowych lub zbiorach takich jak: Google Books czy Google Scholar itp. W których szukanie danej informacji lub jej potwierdzenia jest znacznie łatwiejsze i nie wymaga przeglądania lub czytania ogromnych ilości stron czy tez dźwigania wielkich tomów do domu
4. Zajrzyj do innej wersji językowej – to kolejna rada Jochyma, która jest przydatna z tego względu iż wersje np. angielska czy niemiecka są bardziej szczegółowe i rozbudowane, posiadają o wiele więcej informacji niż w odpowiedniku polskim jednak wymaga to biegłej znajomości obcego języka lub wykorzystania internetowego translatora.
5. Zwróć uwagę na oceny artykułu – autor tutaj chce nam powiedzieć, że „Oznaczenia jakościowe pochodzą od redaktorów Wikipedii” i jest kilka rodzajów oznaczeń m.in. „Wersja przejrzana”, która świadczy o przynajmniej elementarnym poziomie artykułu, nie oznacza bezbłędnego ale tylko artykułu skontrolowanego. „Dobry artykuł”, który został uznany przez doświadczonych redaktorów za napisany dobrze czyli zgodnie z zasadami i względnie wyczerpująco (obecnie ok. 1% artykułów jak podaje autor) oraz „Artykuł na medal”- wzorcowy. Są też ramki ostrzegawcze pozwalające się zorientować jakie braki ma dany tekst.
6. Sprawdź przynajmniej jedno niezależne źródło – czyli sprawdzenie czy dany tekst nie został wymyślony, bardziej szczegółowo wyjaśniłem to wcześniej.
7. Zastosuj „test Googla” – czyli sprawdź np. na innych stronach internetowych informacje o danym zagadnieniu o którym np. nigdy wcześniej nie słyszałeś jednak może okazać się, że jest to jedyna informacja na ten temat wówczas możemy uznać że tekst został napisany np. przez pasjonata danego zagadnienia
8. Sprawdź historię artykułu – czyli jeżeli tekst miał wielu autorów lub też jest cały czas zmieniany to należy podchodzić do jego lektury z ostrożnością gdyż może to być artykuł nie do końca zgodny z prawdą można wówczas zobaczyć czy jest on tematem wielu dyskusji klikając w przycisk „dyskusja” nad tekstem lub po prostu poszukać informacji na ten temat w innych źródłach.
9. Sprawdź listę autorów artykułu – czyli jeśli tekst którym jesteśmy zainteresowani został stworzony np. przez anonima to powinniśmy traktować go jako bardzo niepewną bądź też nieprawdziwy.
10. Ponad wszystko: Czytając, myśl! – to ostatnia sugestia autora byśmy wbrew wszystkiemu mieli swój własny rozum i nie ulegali do końca tekstowi zawartemu w artykule.