Do jakich wniosków na temat relacji międzyludzkich prowadzi porównanie satyry I.Krasickiego "Życie dworskie" i sceny widzenia z III cz. "Dziadów" a. Mickiewicza "Widzenie Senatora"

Zapoznając się z utworami polskich twórców epoki romantyzmu możemy dostrzec, jak wyglądały wówczas relacje międzyludzkie. Zauważamy, jakie były stosunki panujące między osobami znajdującymi się na tym samym sczeblu kierarchii i wywnioskować możemy tym samym, iż to w zależności od pozycji zajmowanej przez człowieka mógł on liczyć na szacunek ze strany innych. Dobrym przykładem tego zjawiska jest utwór "Dziady" A.Mickiewicza oraz satyra "Życie dworskie" I. Krasickiego.
Pierwszym z analizowanych utworów są "Dziady". W części III "Widzenie Senatora", w analizowanym fragmencie, poznajemy Senatora, który dręczony koszmarem, mówi przez sen. Tekst jest oniryczny i wizyjny. Przedstawia reakcje urzędników oczekujących na cara oraz jego samego. Senator szczyci się wysoko zajmowaną pozycją, jest dumny ze swojego stanowiska. Nie liczy się z innymi, nie zależy mu na sympatii z ich strony gdyż wie, że są oni zmuszeni mimo wszystko do darzenia go szacunkiem z powodu jego wpływów. Pozostali czują do niego niechęć- "Nienawidzą mnie wszyscy, kłaniają się, boją". Rozkoszą jest dla niego strach, jaki wzbudza w podwładnych. "Patrzą na mnie, zazdroszczą, nas w górę zadzieram". Bohater nie ma skrupułó, jest materialistą- motywacją jego działań jest chęć osobistych korzyści. Jednak kiedy cesarz przestaje go zauważać, Senator dostrzega, że wszystkie "pozytywne" stosunki, jakie utzrymywał z ludźmi, wynikały tylko z jego wysoko zajmowanej pozycji. Wyróżnienie przez władcę było największym zaszczytem. Jego klęska- utrata przywilejów i łaski- jest nadzieją i radością innych.
Drugim z utworów w znakomity sposób opisującym relacje międzyludzkie jest "Życie dworskie". Przedstawia on szlachtę oczekującą na przybycie swgo pana, jego nadejście oraz reakcję podwładnych. Jednym z nich jest Szymon- faworyt władcy. W tekście dostrzegamy relacje obowiązujące między osoba panującą i poddanymi. Wyraźnie zaznaczona jest hierarchia w społeczeństwie- podwładni obawiają się pana. Starają się przypodobać swojemu władcy, spełniać jego życzenia, by zyskać w jego oczach- "Każdy się innym kształtem łasi i przyczaja". Podwładni gardzą sobą w zależności od tego, w jaki sposób są traktowani przez pana. Szymon jest ustatysfakcjonowany swoim stanowiskiem, czuje się dumny i doceniony. Panuje tam wyraźna rywalizacja, która zaostrza się z powodu chęci uzyskamia większych przywilejów. Każdy rodzaj spoufalania się z władcą tłum traktuje jako rodzaj nagrody; uważa, że bez względu jak pozytywne będą skutki dobrych relacji z władcą warto takowe utrzymywać.
W obu utworach występuje podobna sytuacja. Dostrzegamy zachowania typowe dla ludzi, zależności między nimi. Bohaterownie są dwulicowi, fałszywi, rywalizują ze sobą i zazdroszczą tym wyżej postawionym w hierarchii społecznej. Cechą łączącą jest cel podwładnych: tak w pierwszym jaki i w drugim tekście społeczeństwo próbuje zdobyć względy pana, osoby z dużymi wpływami ze względu na swoje stanowisko. Przedstawione zachowania są uniwersalne, obecne w wieku XVIII ("Życie dworskie"), XIX ("Dziady"), mają także miejsce w świecie współczesnym.