Charakterystyka klimatu śródziemnomorskiego

Występowanie

- strefa klimatów podzwrotnikowych:
· wybrzeża południowej Europy
· zachodnia Azja
· północna część Afryki
· północna Ameryka (Kalifornia), południowa Ameryka (Chile, Argentyna)
· strefa podzwrotnikowa Australii
- obszar wszystkich krajów śródziemnomorskich wynosi 5 mln km2
- mówi się, że klimat śródziemnomorski „rozciąga się od pierwszego drzewa oliwnego jakie napotkamy idąc z północy na południe, do pierwszych plantacji palmowych, pojawiających się jednocześnie z pustynią”

Klimat

- klimat panujący w tej strefie określamy mianem śródziemnomorskiego, inaczej „klimat oliwki”
- średnia temperatura w najchłodniejszym miesiącu w klimatach morskich wynosi ok. 10 0C i powyżej, w klimatach kontynentalnych i suchych ok. 0 0C i poniżej
- latem temperatura jest tak wysoka jak w strefie zwrotnikowej
- małe zachmurzenie, szczególnie w okresie letnim
- porywiste wiatry z zachodu, np. Vendaval, Levener, Mistral, Greagale, Bora
- parowanie wód morskich wynosi 115 tys. dm3
- opady występują głównie w półroczu chłodnym na zachodzie, w kierunku wschodnim ich ilość maleje

- 5 typów klimatów (różnią się warunkami termicznymi: roczną amplitudą temperatury i warunkami opadowymi) :
· morski
· pośredni, między morskim i kontynentalnym
· kontynentalny
· suchy, kontynentalny
· wybitnie i skrajnie suchy, kontynentalny
- często mówi się, że „klimat morza śródziemnego kształtowany jest przez oddech Atlantyku i Sahary”, to znaczy, że masy powietrza ruszają z tych dwóch stron w określonych porach roku w stronę morza śródziemnego

Szata roślinna

- typowa roślinność- makia- formacja krzewów z pojedynczymi drzewami, bardzo zwarta, osiąga nawet do 2 m, występuje w niej np.:
· mirt
· oleander
· chróścina jagodna (= drzewo poziomkowe)
· laur szlachetny
· liczne pnącza
· jałowce
· wrzośc
· skarlałe drzewa np.: dęby

- pseudomakia, występuje tam np. bukszpan
- garig- zbiorowisko utworzone z niskich krzewów i krzewinek, z licznymi lukami w których żyją rośliny zielne, trawy i wiele geofitów
- frygana- formacja zbliżona do garigu, występuje na najsuchszych siedliskach we wschodniej części obszaru śródziemnomorskiego
- oliwka europejska, cyprys, cedr, pistacja
- lasy twardolistne, złożone głównie z dębów (jednak długotrwała obecność człowieka na tym terenie spowodowała, że zostały one całkiem wyniszczone)
- zachmurzenie występujące latem ma znaczny wpływ na roślinność, ponieważ jest wtedy duży niedobór wilgoci
- lawenda
- chaparral (kalifornijski odpowiednik makii)
- lasy eukaliptusowe (australijski odpowiednik makii)

Zwierzęta

- ssaki:
· jeżozwierz afrykański
· żeneta
· mangusta egipska
· magot
· daniel
· muflot
· królik

- ptaki:
· kuropatwa berberyjska
· pokrzewka śródziemnomorska
· sęp płowy
· orzełek południowy
· raróg górski

- gady:
· liczne jaszczurki, np.: jaszczurka zielona, jaszczurka perłowa
· 7 gatunków gekonów
· kameleon pospolity (jedyny gatunek kameleonów występujący w tym klimacie)
· węże (typowe gatunki): Eskulapa, jadowity malpolon
· żółwie: żółw grecki, żółw śródziemnomorski

- płazy:
· odmieniec jaskiniowy

- bezkręgowce:
· modliszka zwyczajna
· szarańcza wędrowna
· niektóre tropikalne cykady

Ludzie

- społeczeństwo cywilizowane
- klimat śródziemnomorski stworzył warunki do rozwoju człowieka, tu powstała nasza cywilizacja, która następnie opanowała prawie cały glob ziemski, stąd bowiem wyruszały najśmielsze wyprawy odkrywcze m.in. Marco Polo i Krzysztofa Kolumba

Gospodarka

- żeglarstwo
- handel zagraniczny (owoce, ryby, ropa naftowa, gaz ziemny
- floty handlowe
- przemysł, transport
- szlaki tranzytowe, np.: Kanał Sueski
- turystyka (Majorka, Ibiza, Baleary, Rzym, Sycylia, Grecja, Tunezja, Egipt, Francuska Riviera
- rolnictwo (dużo drzew i krzewów owocowych, mało zbóż, owoce)
- produkcja win
- uprawa lawendy, ze względu na olejek eteryczny używany do produkcji kosmetyków