Zagadnienia ze Starożytności.

1. Bitwa morska w rejonie Korsyki- 540 r. p.n.e.
2. Legenda o założeniu Rzymu- 735 r. p.n.e.
3. Rzym był królestwem, a od 509 r. p.n.e. republiką.
4. Wojny punickie:
 I w. punicka- od 264 do 241 r. p.n.e.
 II w. punicka- od 218 do 202 r. p.n.e.
- bitwa pod Kannami- 216 r. p.n.e.
 III w. punicka- od 149 do 146 r. p.n.e.
5. Urzędy w republice rzymskiej:
 pretorzy- zajmowali się sądownictwem
 cenzorzy- do ich obowiązku należało przestrzeganie zasad moralności w państwie; sporządzali listy senatorów. Ich władza była rozległa, a decyzje nieodwołalne.
 edylowie- sprawowali nadzór nad porządkiem i bezpieczeństwem w Rzymie.
 kwestorzy- kontrolowali finanse
 Trybuni Ludowi- reprezentowali interesy plebsu
 Senat- zatwierdzał uchwały, zajmował się pol. zagraniczną, dysponował ziemią, powoływał dowódców w czasie wojen.
6. Struktura społeczna:
 patrycjusze- najważniejsza grupa ludzi posiadająca prawa obywatelskie i wywodząca się z zamożnych rodzin.
 plebejusze- posiadali obywatelstwo, ale nie mieli przywilejów prawnych
 niewolnicy- główna siła robocza bez żadnych praw.
7. Wojna domowa między Gnejuszem Pompejuszem a Juliuszem Cezarem rozpoczęła się w 49 r. p.n.e. Wygrał Cezar i dożywotnio mianowano go dyktatorem. Jednak w 44 r. p.n.e. w wyniku spisku został zamordowany.
8. Walkę o władzę zaczęli Marek Antoniusz i Oktawian. W bitwie pod Akcjum w 31 r. p.n.e. zwyciężył Oktawian i od tej pory o Rzymie mówiono cesarstwo. Oktawian wprowadził ustrój zwany pryncypatem. Później był dominat od 284 r. n.e..
9. Reformy Oktawiana (pryncypat): usunął zgromadzenie obywateli, pomniejszył znaczenie senatu, ustanowił kult władców Imperium, zreformował wojsko.
10. Reformy Dioklecjana (dominat): wprowadzenie monarchii absolutnej, podzielił kraj na 4 prefektury, 13 diecezji i 100 prowincji, zreformował wojsko, rozwijał budownictwo.
11. Najważniejsze instytucje życia rel., admi. i sądownictwa, miejsca rekreacji i odpoczynku.
 kuria- siedziba senatu
 bazylika- miejsce rozpraw sądownych
 Panteon- świątynia poświęcona wszystkim bogom
 amfiteatr- Koloseum
 termy- łaźnie, sauny, masaże, biblioteka
12. Prawo 12 tablic- V w. p.n.e.
13. Kodeks Justyniana- VI w. n.e.
14. Historiografia: „O wojnie galijskiej”, „O wojnie domowej”, Historia Etrusków”, „Dzieje Rzymu od zał. miasta”
15. Biografia- „Autoprezentacja cesarza Klaudiusza”
16. Poezja- Wergiliusz („Georgiki” i „Eneidy”), Owidiusz („Sztuka kochania”, „Przemiany”) i Horacy.
17. Od 6 r. Palestyna stała się prowincją Rzymu.
18. Edykt przeciw chrześcijanom- cesarz Dioklecjan- 303-304 r.
19. Edykt mediolański o tolerancji chrześcijan- cesarz Konstantyn Wielki- 113 r.
20. Edykt o ustanowieniu chrześcijaństwa religią państwową- cesarz Teodozjusz Wielki- 392 r.
21. Upadek Imperium- przyczyny społ.-ekonomiczne: reforma agrarna (ustanowienie wysokich podatków agrarnych, że większość drobnych rolników porzuciła swoje gosp. i uciekła do miasta); zanik dopływu niewolników (zaprzestanie wojen); niestabilność władzy cesarskiej (liczne wojny domowe); upadek gosp. towarowo-pieniężnej i powrót do gosp. naturalnej.
22. Chrześcijaństwo przyczyną upadku.
23. Przyczyny polityczne: Konstantynopol drugą stolicą, podział cesarstwa przez Teodozjusza (395 r.), najazdy barbarzyńców (ostrogoci- 476 r.), detronizacja ostatniego cesarza.