Głodówki i wegetarianizm.

Głodówki i diety odchudzające powodują niedobory żywieniowe

Głodówki i diety odchudzające mogą być niebezpieczne dla zdrowia. Głodówka nie powinna trwać dłużej niż 10 dni i zaleca się, aby odbywała się pod kontrolą lekarza. Dziewczęta i młode kobiety często stosują drastyczne diety odchudzające, które prowadzą do niedożywienia, poważnej niedowagi i zanikania miesiączki. Pojawia się niedobór białka, witamin i soli mineralnych, a co gorsza, traci się siły, mdleje, skóra staje się szara, wypadają włosy, nie można się skoncentrować. Po takich dietach często wy¬stępuje efekt jo-jo: człowiek chudnie, np. 10 kg, a potem przybywa mu 12 kg, bo¬wiem wraca do poprzednich nawyków żywieniowych. I ponownie się odchudza itd. Tymczasem do zrzucenia zbędnych kilogramów zupełnie wystarczyłoby ograniczenie spożycia słodyczy i tłuszczów, zwiększenie ilości zjadanych owoców i warzyw oraz zwiększenie aktywności ruchowej. Stosowane często diety jednoskładnikowe mają wiele wad, z których najpoważniejszą jest niedostarczanie organizmowi wszystkich niezbędnych składników odżywczych, a także uszkodzenia mięśnia sercowego.

Prawidłowe, racjonalne odżywianie się zapobiega wielu chorobom, wydłuża przeciętną długość życia oraz sprzyja zachowaniu dobrego stanu zdrowia i samopoczucia.

Obecnie lekarze często polecają dietę śródziemnomorską, która wydłuża życie i zmniejsza ryzyko występowania wielu schorzeń, m.in. choroby niedokrwiennej serca i niektórych nowotworów.

Dla zachowania zdrowia i długiego twórczego życia najważniej¬sza jest profilaktyka. Polega ona głównie na zapobieganiu chorobom i polepszaniu stanu zdrowia przez propagowanie zdrowego stylu życia, a szczególnie racjonalnego odżywiania się, dbania o higienę oraz zwalczania alkoholizmu, palenia tytoniu, lekomanii i narkomanii. Do profilaktyki należą też badania okresowe i szczepienia ochronne, a także działania proekologiczne i ochrona środowiska.

10 zasad racjonalnego żywienia

1. Dla zdrowia konieczna jest różnorodność spożywanych produktów.
2. Utrzymywanie odpowiedniej masy ciała chroni przed chorobami przemiany materii.
3. Ciemne pieczywo jest bogatsze w błonnik, witaminy i składniki mineralne niż pieczywo białe.
4. Mleko - 2 szklanki dziennie - jest najważniejszym źródłem wapnia w diecie.
5. Ryba i chudy drób są zdrowszym źródłem białka niż mięso czerwone.
6. Dużo warzyw i owoców zapewnia organizmowi wystarczającą ilość witaminy C, β-karotenu, składników mineralnych i błonnika.
7. Ograniczenie spożycia tłuszczów zwierzęcych i pro¬duktów zawierających dużo cholesterolu jest nieodzownym warunkiem profilaktyki chorób serca.
8. Unikanie cukru i słodyczy chroni przed próchnicą i ułatwia utrzymanie odpowiedniej masy ciała.
9. Ograniczenie spożycia soli zmniejsza zagrożenie nadciśnieniem krwi.
10. Umiar w spożyciu alkoholu jest nieodzownym warunkiem zdrowia. Niepicie jest jeszcze rozsądniejsze.

Dieta wegetariańska

Bardzo modna stała się dieta wegetariańska. Wegetarianizm to nie tylko niejedzenie mięsa, ale także filozofia i styl życia. Wegetarianie np. nie palą tytoniu, nie piją alkoholu, promują powrót do natury, medytują. Dieta wegetariańska jest dla organizmu bezpieczna wtedy, gdy osoba ją stosująca ma odpowiednią wiedzę na temat żywienia i potrafi tak ze¬stawić dietę, żeby białko roślinne zapewniło potrzebną ilość wszystkich niezbędnych składników odżywczych. Żadna forma diety wegetariańskiej nie jest jednak wskazana dla dzieci i młodzieży w okresie ich wzrostu i rozwoju. Rozwój to przecież nie tylko widoczne zmiany fizyczne, ale też psychiczne i intelektualne. Aby proces ten mógł się odbywać bez zakłóceń, należy dostarczać organizmowi odpowiedniej ilości produktów zarówno pochodzenia zwierzęcego, jak i roślinnego.

Dieta wegetariańska może być przyczyną m.in. niedokrwistości (anemii) z powodu braku żelaza i witaminy B12. Choroba ta powoduje osłabienie, zmniejszenie sprawności fizycznej i psychicznej, zaburzenia koncentracji uwagi. Człowiek staje się mniej sprawny intelektualnie, gorzej myśli, słabiej kojarzy. Jeśli dzieci nie spożywają produktów mlecznych, cierpią na niedobór wapnia i witaminy D. Przyczyną wielu chorób wieku dojrzałego, np. osteoporozy, jest niewłaściwe odżywianie się w młodości.

Dieta wegetariańska, w której brakuje dostatecznej ilości pełnowartościowego białka, powoduje też niedobór amino¬kwasów egzogennych, niezbędnych do syntezy specyficznych dla organizmu białek. Brak tych aminokwasów może doprowadzić do zahamowania wzrostu, a nawet upośledzenia umysłowego. Należy też wspomnieć o mikroelementach, takich jak selen, magnez, żelazo i wapń, które z pewnych produktów roślinnych są gorzej wchłaniane. Dieta wegetariańska ma też dużo zalet, ale tylko dla ludzi dorosłych.