Jan Lechoń - "Spotkanie" - interpretacja

Autor wiersza w dziwnym, nocnym widzeniu przenosi się do włoskiej Rawenny. Wokół panuje błoga mistyczna atmosfera, podmiot liryczny prowadzony przez wiatr, cichy dźwięk fletu, szum rzeki, w świetle księżyca dostrzega na moście postać swojego największego autorytetu i mistrza – Dantego. Bohater raduje się na jego widok, jednak jego blade oblicze zastanawia go i skłania do pytania o powód jego troski. Równocześnie autor prosi mistrza o rady na życie, wierzy, że Dante jako doświadczony i napełniony wiedzą może rozwiać jego wątpliwości i pomóc mu lepiej egzystować. W odpowiedzi na prośbę poeta wypowiada słynny dwuwiersz:

Nie ma nieba ni ziemi, otchłani ni piekła,
Jest tylko Beatrycze. I właśnie jej nie ma.

Właśnie te dwa ostatnie wersy stanowią klucz do interpretacji i określenia myśli przewodniej wiersza. Aby rozpocząć rozważania na ich temat odwołam się na początek do utworu „Boska Komedia”. Dzieło to, oprócz bycia wielką metaforą ludzkiej egzystencji jest również wielkim poematem miłosnym, drogą w poszukiwaniu utraconej miłości. Po śmierci ukochanej Beatrycze Dante jest strapiony i załamany. To wydarzenie tak wstrząsnęło jego dotychczasowym życiem, że podróż na duchowe wyżyny, ku utraconej docześnie Beatrycze to jedyny sposób na uspokojenie zatroskanej duszy, odzyskanie szczęścia i sensu życia. W przytoczonym dwuwierszu Beatrycze dla Dantego jest największym ideałem piękna, cnoty, jest tylko ona, nic innego się nie liczy, nic nie istnieje. Jednak Dante odczuwa wielką tęsknotę - ma blade, zamyślone, pogrążone w nicości i smutku oblicze, jest rozdarty, nie widzi już sensu życia. Beatrycze istnieje teraz tylko w wymiarze duchowym, metafizycznym jest zwidem, omamem, Dante nie może jej doświadczyć bezpośrednio, fizycznie – jest, ale jej nie ma. Co to oznacza dla życia każdego z nas ? Wiersz ten niesie bardzo proste przesłanie – żyjemy po to by kochać i życie bez miłości nie ma sensu, miłość jest najwyższą wartością i powinna być jedynym celem człowieka. Każdy z nas ma własną Beatrycze, swój ideał, obiekt westchnień i myśli.

Na koniec przytoczę słynną sentencję kończąca „Boską Komedię”, która jest bezpośrednią analogią do przesłania wiersza „Spotkanie”

„Miłość, co wprawia w ruch słonce i gwiazdy”.

Zarówno w wierszu Lechonia jak i Dantego ostatecznym sensem jest miłość jako siła, która wiedzie przez życie i sprawia, że jest ono szczęśliwe. Dante w swoim poemacie oraz Lechoń w wierszu „Spotkanie” przyznają się, że zbłądzili – ich życie opanował świat intryg, grzechu, oboje znaleźli się w ciemnym lesie chaosu. Miłość jest jak magnes – przyciąga, prowadzi nas przez zawiłe ścieżki. Życie bez miłości jest bezwartościowe, puste, pełne troski, tęsknoty i smutku.