System i źródła prawa finansowego w Polsce

Prawo finansowe to zespół norm prawnych regulujących publiczną działalność finansową,a więc przede wszystkim proces gromadzenia (akumulacji) oraz rozdziału i wydatkowania (dystrybucji) środków pieniężnych. Ponadto normy prawa finansowego określają działalność organów i instytucji finansowych.
Zakres stosunkow związanych z publiczną działalnością finansową jest bardzo szerko. Normy prawa finansowego regulują zagadnienia tak zróżnicowane, jak zasady i tryb sporządzania budżetu, podatku, cła, obrót dewizjami, ubezpieczenia itp.
Stosunki regulowane normami prawa finansowego są zbliżone swym charakterem do stosunków administracyjnych. Podobnie jak te ostatnie mają one charakter stosunków władczych. Prawo finansowe nie reguluje wszystkich stosunków o charakterze finansowym, a tylko te, w których jedna ze stron wyposazona jest w stosunku do drugiej w uprawnienia władcze. Na przykład więc normammi prawa fiannsowego regulowane są stosunki związane z płaceniem podatków czy innych danin publicznych. Natomiast udzielenie pożyczek przez banki lub zawarcie umowy rachunku bankowego (przy których partnerzy są względem siebie równożędni) regulowane są normami prawa cywilnego.
Zróżnicowanie zagadnień normowanych przepisami prawa finansowego powoduje, że w ramach tej gałęzi prawa wyróżnić można kilka podstawowych działów prawa finansowego:
- prawo budżetowe
- prawo finansowe podatkowe
- prawo finansowe ubezpieczeniowe
- prawo finansowe przedsiębiorstw państwowych


Źródłami prawa finansowego są liczne ustawy, regulujące zagadnienia z zakresu poszczególnych działów prawa finansowego. Podstawowym źródłem prawa budżetowego jest ustawa z dnia 26 listopada 1998 r. o finansach publicznych (DzU nr 155 poz. 1014) oraz uchwalana corocznie przez Sejm ustawy budżetowe, a w zakresie gromadzenia środków pieniężnych ustawy podatkowe, regulujące poszczególne rodzaje podatków. W zakresie prawa bankowego podstawowymi źródłami są: ustawa Prawo Bankowe z 29 sierpnia 1997 r. W zakresie prawa ubezpieczeniowego podstawowym źródłem jest ustawa z 1990 r. o działalności ubezpieczeniowej (tekst jednolity: DzU z 1996 r. nr 11, poz 62 z późniejszymi zmianami). Wreszcie w zakresie prawa finansowego przedsiębiorstw podstawowych źródłami jest ustawa z 1989 r. (tekst jednolity z 1992 r.)o gospodarce finansowej przedsiębiorstw państwowych (wielokrotnie nowelizowana)