Opona, utylizacja opon, opona - i co dalej?

Opona – i co dalej?
Czarna, okrągła, z bieżnikiem, wykonana z gumy, letnia lub zimowa, samochodowa albo rowerowa. Cóż to takiego? Opona. Ale jak każdy wytwór człowieka – kiedyś się zużywa. Dla wielu jest to poważny kłopot, bo co zrobić z wysłużonym ogumieniem naszych pojazdów? „Pozytywnie zakręceni” – grupa uczniów złotowskiego Ekonoma pod opieką mgr Elżbiety Jejer-Kokowskiej bierze udział w konkursie „Gumowy Surowiec”. Jego celem jest skłonienie społeczeństwa do odpowiedzialnego postępowania ze zużytymi oponami.
Z przeprowadzonej wśród uczniów ankiety wynika, że większość osób zostawia problem zagospodarowania zużytego ogumienia wulkanizatorom, robi tak aż 69% respondentów. Dwóch uczniów wybrało się do tych zakładów, aby poznać dalsze losy pozostawionych tam opon. W kilku firmach zostali niemile potraktowani, jednak znaleźli się i tacy, którzy chcieli udzielić informacji. Okazało się, że większość opon z powiatu złotowskiego wywożona jest na Śląsk.
Ale co można zrobić ze zużytą oponą? Czy można ją jakoś przetworzyć? Otóż sposobów na recykling jest mnóstwo.
1. Po rozdrobnieniu i usunięciu stalowych wzmocnień opony przetwarza się na granulat. Jest on używany do produkcji asfaltu i do utwardzania bieżni sportowych.
2. Zużyte opony mogą również posłużyć jako wszelkiego rodzaju podpory i zabezpieczenia: falochrony na nabrzeżach morskich, umocnienia brzegów rzek i zboczy górskich oraz jako ściany oporowe, ochraniające obszar placów manewrowych. Służą też jako elementy konstrukcyjne powodujące rozkład naprężeń. Przetworzoną oponę można również zobaczyć w jej „drugim życiu” – jako gumową wycieraczkę lub matę dla pupila.
3. W wyniku pirolizy – procesu rozkładu termicznego – z opony można uzyskać sadzę potrzebną do produkcji barwników i atramentu. Otrzymuje się też gaz palny, koks średniej jakości, metale i węglowodory.
4. Dzięki właściwościom tłumiącym dźwięki, zużyte opony wykorzystywane są jako podkłady pod tory tramwajowe i ściany wygłuszające.
5. Możliwe jest również uzyskanie energii przy ekologicznym spalaniu opon. Jest ono bezpieczne, ponieważ toksycznych gazów powstaje naprawdę niewiele. Warunkiem tak nieszkodliwego procesu spalania jest używanie specjalistycznych pieców. Dzięki bardzo wysokiej temperaturze sięgającej 1200°C, nie powstają żadne odpady, ani popioły.
Niestety, w szlachetnej walce o dobro środowiska wygrywa często lenistwo i wygoda. Kilku respondentów przyznało, że pali opony albo zostawia je w lesie lub przy drodze. Jednak są i tacy, którzy proponują wykorzystanie zużytego ogumienia do zabawy lub upiększenia krajobrazu. Huśtawki i tory przeszkód dla dzieci, kwietniki, a nawet rzeźby – to godne pochwały koncepcje na zagospodarowanie starych opon.
Pamiętajmy, że palenie opon jest karygodne, ponieważ ogromna ilość chemikaliów (m. in. siarki i dwutlenku węgla) dostaje się w ten sposób do powietrza. Emitowane są szkodliwe gazy, dymy i pyły, więc trujemy nie tylko rośliny i zwierzęta, ale również siebie i swoich najbliższych. A opona pozostawiona biodegradacji to złe rozwiązanie, jej rozpad na czynniki pierwsze trwa aż 50 do 80 lat!