profil

Skomentuj poglądy Korzeckiego na temat moralności.

poleca 86% 102 głosów

Treść Grafika
Filmy
Komentarze
Stefan Żeromski

Człowiek jest istotą zależną, podległą własnemu rozumowi i rozsądkowi. Tak można ogólnie określić poglądy Korzeckiego na temat moralności.
W pierwszych zdaniach swojej wypowiedzi, bohater podkreśla sprawę prawdomówności i kłamstwa. Mówi: „Częstokroć mówienie, a nawet wyznawanie kłamstwa jest najwyższą cnotą, zasługą i bohaterstwem. Jest ono zupełnie jak wyznawanie prawdy.” Zdanie owo posiada znaczenie wieloznaczne, symboliczne. Istotą wypowiedzi jest ukazanie skomplikowanej duszy człowieka, jego wewnętrznych sprzeczności, tkwiących w pojęciach i twierdzeniach oraz tego, jak wpływa ona na zachowania ludzkie. Człowiek swoimi czynami może mówić prawdę, bądź też kłamać w najbardziej wyrachowany sposób, co może często jest lepsze w skutkach niż zachowanie się zgodnie ze swoim nastrojem, czy poglądami. Przykładem jest fragment tekstu opisujący zachowanie się mężczyzn przy kobietach. Korzecki tłumaczy, to wpływem rozumu na nasze zachowanie. Gdyby rozum przestał odpowiednio funkcjonować, robilibyśmy to, co w danej chwili odczuwamy i mamy ochotę wykonać. Tak więc zachowanie takie byłoby możliwe, jednak dzięki zdolności logicznego rozumowania kontrolujemy swoje postępowania. Innym przykładem symbolizmu i wieloznaczności tezy jest krzywda bliźniego. Gdyby ludzie ukazywali swe prawdziwe i faktyczne poglądy, zachowania i sympatie, odrzucając kłamstwo zachowań, na świecie nie pozostałby ani jeden człowiek, ponieważ każda istota ludzka nosi w sobie jakieś urazy czy antypatie do innych. Tak więc krzywda bliźniego jest najgorszym ze wszystkich złych czynów. „Człowiek jest to rzecz święta, której krzywdzić nikomu nie wolno”. Ale czy tak właśnie się dzieje? Czy wszyscy ludzie są usposobieni w ten sposób? Otóż nie. Ileż to jest wojen i konfliktów na świecie? Niezliczona ilość. Prawda wypowiedziana przez Korzeckiego jest ponadczasowa. Przykładem są wojny światowe. Główny inicjator wybuchu II wojny światowej, Hitler, dzielił ludzi na rasy i odpowiednio je klasyfikował. Na przykład Żydzi byli przez niego znienawidzeni tylko i wyłącznie dlatego, że mieli swoją religię i inne poglądy na temat wiary. Pragnął wyniszczyć ten naród dla zaspokojenia swojej własnej potrzeby, którą ukształtowała jego spaczona psychika.

I tu wracamy do początku, czyli do oddziaływania rozumu na ludzkie postępowanie. Wspomniane wcześniej twierdzenie traktowało o umyśle ludzkim istoty myślącej i interpretującej rzeczywistość w sposób normalny, ludzki. Tutaj mamy przykład myślenia wywołującego tak wiele kontrowersji.

Niszczenie ludzkiej godności i moralności to nie tylko konflikty na dużą skalę, są to również wydarzenia, które wzbudzają w nas uczucia strachu i zagrożenia. Przykładem są przestępstwa nie tylko materialne, lecz przede wszystkim te o podłożu moralnym. Obrabowanie banku nie oddziaływuje na naszą psychikę tak silnie jak morderstwo czy samobójstwo. Jest to dowód, iż ów człowiek, który wymyślił i zaplanował zbrodnię był nie tylko niepoczytalny, lecz także miał problemy z własną osobowością, gdyż „granica krzywdy leży w sercu ludzkim”. Zazwyczaj tacy ludzie mają problemy z „kłamaniem czynów” czyli ukrywaniem swoich odczuć, ponieważ została przekroczona ich „granica krzywdy”. Dlatego też Korzecki tak mocno podkreśla wartość kłamstwa na rzecz dobra ogółu.
Myślenie bohatera jest radykalne, perfekcyjne. Na nim opiera się świat, ponieważ człowiek powinien mieć zupełną swobodę myślenia, jednakże jego działania powinny być kontrolowane przez rozum.

„W sercu ludzkim są takie oceany, pustynie, góry i wędrujące lodowce...” Zdanie to ukazuje nam, jak bardzo skomplikowana, trudna i nieodgadniona jest dusza człowieka. Antyteza oceanów i pustyń, czy gór i wędrujących lodowców, podkreśla sprzeczności tkwiące w naturze ludzkiej, jak różne i dalekie są myśli i zachowania każdego człowieka. Podkreśla też, że każda istota ludzka jest inna, posiada różne potrzeby emocjonalne, psychiczne, które ukrywane i tłumione przez długi okres czasu mogą powodować nieodwracalne skutki i konsekwencje. Nie tylko negatywne uczucia mogą być powodem konfliktów i klęsk moralnych. Przykładem tuszowania pozytywnych emocji jest bohater „Lalki” Żeromskiego, Wokulski, który zakochując się po raz pierwszy po wielu latach życia, wpada w depresję moralną, z której nie potrafi się wydostać, czyniąc siebie nieszczęśliwym do końca życia.

Tymi oto przykładami starałam się ukazać głębię ponadczasowych poglądów Korzeckiego na temat moralności. Sądzę, że bohater słusznie powiedział, że jego wypowiedź jest „myślą najbardziej twórczą ze wszystkich” i zgadzam się, że „miłość między ludźmi należy siać jak złote zboże, a kąkol nienawiści wyrywać i deptać kąkol nienawiści. Czcić człowieka – oto nauka”.












Czy tekst był przydatny? Tak Nie

Czas czytania: 4 minuty