Bogowie Mezopotamscy

ANU - Bóg nieba, z którego świeci słońce i pada deszcz. Władca wszystkiego, strażnik porządku w świecie materialnym i niematerialnym. Gwiazdy są jego wojownikami, a Droga Mleczna jego prywatną autostradą. Anu mieszka wyłącznie w niebiesiach, odległy i niedostępny, rzadko ingeruje w ludzkie sprawy.

APSU - Bóg wody, na których unosi się ziemia. Gdy bogowie zostali stworzeni, hałas, jaki powodowali, przeszkodził Apsu, który poskarżył się swej matce Tiamat. Tiamat rozpoczęła wojnę z bogami i została zabita przez Marduka.

ANSZAR - Ojciec Anu i wszystkich innych bogów. Jego małżonką jest jego siostra Kiszu. Anszar jest pierwiastkiem męskim, a Kiszu żeńskim, on jest niebem, a ona ziemią. Anszar poprowadził bogów na wojnę przeciw Tiamat.

EA (ENKI) - "Pan Świętego Oka." Bóg wód, najwyższy bóg magii i wiedzy, patron sztuk. Wyrocznia. Przedstawia się go jako kozła z rybim ogonem lub człowieka z wodą spływającą z ramion. Żeniąc się z Ninhursag ("Panią Górą") stworzył rośliny i dał ludziom rolnictwo.

ENLIL - Bóg ziemi i wiatru. Pan losów ludzkich. Bóg, który osusza zalane tereny po wylewach Eufratu i Tygrysu; bóg, który sprowadza deszcz i który napełnia żagle statków i łodzi; bóg, który walczy z cierpieniem świata. Jego moc porusza wszystko, jest aktywnym pierwiastkiem poruszającym ziemię. Zesłał powódź, która zniszczyła wszystko oprócz Utnapisztima i jego rodziny. Można go odnaleźć w szalejącej burzy i w ruinach po wojnie.

ERESZKIGAL - Bogini podziemi, małżonka Nergala. Czasem uważana za mroczny aspekt Isztar. Gdy Isztar zstąpiła do podziemi, by uratować Tammuza, Ereszkigal skłoniła ją do pozostawiania przy wszystkich siedmiu bramach świata podziemnego jakiegoś kawałka swojego ubioru lub insygniów; stojąc nago przy siódmej bramie, isztar rzuciła się na Ereszkigal, lecz podobnie jak Samson pozbawiony włosów była bezsilna, Ereszkigal uwięziła ją w podziemiu, dopóki Ea nie uwolnił jej podstępem.

GILGAMESZ - Podobnie jak Herkules, bóg-heros, w dwóch częściach boski, a w jednej ludzki. Historia jego przygód przetrwała na dwunastu tablicach z drugiego tysiąclecia przed naszą erą. Gilgamesz walczył z dzikim człowiekiem Enkiddu, którego potem oswoił. Mimo ostrzeżeń kapłanów i złych znaków na niebie, Gilgamesz i Enkiddu wyruszyli na wyprawę. Śmierć Enkiddu zainspirowała Gligamesza, by szukał nieśmiertelności, i po wielu przygodach odnalazł Utnapisztima, który przeżył Wielką Powódź, i wraz ze swoją zoną został przezeń obdarzony nieśmiertelnością.

ISHTAR - u Sumerów zwany INANNA; u Egipcjan ASTARTE Największa spośród mezopotamskich bogiń-matek. Bogini płodności, seksu, księżyca i wojny. Władczyni nieba, pani smutku i bitew. Wspaniała kochanka i wspaniała matka. Gilgames, gdy przekonał się o bezwartościowości nieśmiertelności, wzgardził nią, by zapewnić sobie śmierć. Jej gwaizdą jest Wenus, a jej zwierzęciem kultowym - lew. Jej miłość jest zaborcza, a nawet śmiertelna. Egipska rzeźba przedstawia ją nagą, stojącą na lwie i trzymającą kwiat lotosu, symbol życia. Jej kult obejmował symbole falliczne, prostytucję sakralną i umalowanych kapłanów przebranych za kobiety. W jej świątyni w Uruk kobiety odprawiały seksualne obrzędy na jej cześć. Kapłanka grała boginię; kapłan, który grał boga, był zabijany. Chrześcijanie zamienili ją w demona i jako o demonicy wspomina o niej Milton w "Raju utraconym".

KINGU - Generał Tiamat w wojnie przeciw bogom. Strażnik tablic przeznaczenia, które zawierają boski plan dla całego kosmosu. Ninhursag użyła jego krwi do zrobienia pierwszego człowieka i stąd pochodzi buntownicza, demoniczna część natury ludzkiej.

MARDUK - Wielki bóg Babilonu, Król Królów, Strażnik Prawa, Wielki Czarownik, Wielki Uzdrowiciel, zabójca Tiamat. Marduk to Porządek walczący z Chaosem, z którego to starcia wyłania się wszystko. Zwyciężając Tiamat, Marduk dał światu porządek. Gdy zdobył od Kingu tablice przeznaczenia, przyczepił je do swojej własnej piersi i w ten sposób poddał ziemię władzy bogów. Stela Hammurabiego ukazuje Marduka na jego tronie, w rogatym nakryciu głowy, dającego Hammurabiemu swoje berło i pierścień. Amoryci widzieli Marduka jako boga wiosny, światła słonecznego, ziół i drzew.

NEBO (NABU) - Bóg pisma i mowy, rzecznik bogów. Zapamiętuje czyny ludzi na sąd po śmierci.

NERGAL - Bóg świata podziemnego, zniszczenia i plag, małżonek Ereszkigal. Wyrzucony z niebios, szturmował podziemia z czternastoma demonami tak długo, aż Ereszkigal zgodziła się go poślubić.

NINHURSAG (MAAT) - "Pani Góra." Matka ziemia. Ulepiła z gliny pierwszego człowieka i ożywiła go krwią Kingu.

SZAMASZ (BABBAR) - Bóg Słońca. Syn Sina, boga księżyca, brat i mąż Isztar. Wielki bóg sprawiedliwości. W Sumerze bóg wróżbiarstwa. Wróg ciemności i wszystkiego, co z niej pochodzi. Każdego dnia ludzie-skorpiony otwierają wrota jego wspaniałego pałacu, skąd Szamasz wyjeżdża na swoim rydwanie. Przejeżdża przez całe niebo, od horyzontu do horyzontu, widząc po drodze wszystko, co się dzieje na ziemi. Po zejściu poniżej horyzontu, wraca do swojego pałacu przez królestwo podziemi. Szamasz żąda sprawiedliwości od ziemskich władców i chroni ich poddanych, szczególnie tych biednych.

SIN - Bóg księżyca. Mądry i skryty, wróg wszystkich złych duchów. Starzec z długą brodą, który każdej nocy leci poprzez niebo w swojej łodzi.

TAMMUZ (DUMUZI) - Bóg zbiorów. Bóg, który umiera i rodzi się na nowo. Miłość do Isztar zabiła go, Isztar walczyła w świecie zmarłych z Ereszkigal, by przywrócić go światu żywych.

TIAMAT - dla agnostyków, LEVIATHAN. Bogini pierwotnej głębi, Chaos, z którego Marduk stworzył świat. Przybrała postać smoka i pływała w pierwotnych wodach. Tiamat walczyła z bogami, rodząc smoki, sfinksy, ludzi-skorpionów i inne demony i potwory, które stanowiły jej armię. Marduk zabił ją, pokonując ją magią i potężnymi wiatrami. Rozkradając ją na pół, Marduk rzucił jedną część w górę, tworząc niebiosa, a drugą w dół, tworząc ziemię.