Czasowniki - samouczek

1. To odmienna część mowy, o którą pytamy się co robi?
2. Nazywa czynności
3. Odmienia się przez osoby, liczby, czasy, rodzaje, tryby i strony
4. Odmianę czasowników przez osoby nazywamy koniugacją
5. Wyróżniamy czas przeszły, przyszły i teraźniejszy

6. W liczbie pojedynczej są trzy rodzaje: męski, żeński i nijaki (on, ona, ono).
W liczbie mnogiej są dwa rodzaje:
- męskoosobowy - gdy czynności wykonują osoby r. męskiego (oni) - w zakończeniach czasowników cząstka "-li" np. pisali, śpiewali, grali
- niemęskoosobowy - gdy czynności wykonują postacie r. żeńskiego i nijakiego (osoby r. ż., zwierzęta r. m. i r. n.). Zakończone są na "-ł" (one) np. tańczyły, śpiewały, liczyły

7. Są trzy tryby czasowników:
- orzekający - orzeka o czynności, która jest, była, będzie wykonywana
- rozkazujący - wyraża rozkaz lub prośbę mówiącego (nie ma 1 os. l. poj. zaś 3 os. l. mn. tworzymy przez dodanie cząstki "niech" czasu nieokreślonego)
- przypuszczający - wyraża przypuszczenie dlaczego czynność nie została wykonana (nie wyróżniamy czasów i tryb tworzymy przez dodanie do czasowników cząstek "-bym, -byś, -by")

8. Mamy trzy strony czasowników:
- czynna - podmiot jest sprawcą czynności
- bierna - podmiot nie jest sprawcą czynności ale jej ulega
- zwrotna - tworzy ją przez dodanie do czasowników zaimka zwrotnego "się".