profil

Porównaj środowisko ziemiańskie w Przedwiośniu i Ferdydurke. Porównaj stosunek autorów.

poleca 85% 206 głosów

Treść Grafika
Filmy
Komentarze
Stefan Żeromski

Przedwiośnie Stefana Żeromskiego i Ferdydurke Witolda Gombrowicza to jedne z najważniejszych powieści epoki dwudziestolecia międzywojennego, a nawet polskiej literatury. W obu powieściach zostaje ukazany obraz środowiska ziemiańskiego, chociaż stosunek obu autorów jest trochę inny.

Dworek ziemiański w Przedwiośniu ukazany jest w drugiej części powieści. Cezary Baryka trafia tam dzięki zaproszeniu swojego przyjaciela Hiplota, którego poznał w wojsku. Po przyjeździe do majątku Wielosławskich Cezary uświadamia sobie jakie prowadzą tu spokojne, dostatnie życie. Zostają gorąco przywitani przez rodzinę Hipolita oraz ich służbę. Toczyło się tam zupełnie inne życie, którego Cezary sobie nie wyobrażał. Wyglądało tak jakby czas się tam zatrzymał. Był tam komfort i dostatek. Czas upływał na rozrywkach i przyjemnościach, do których należały m. in. przejażdżki konne, spacery, bale i flirty. Stoły były zawsze obfito zastawione, wykwintne posiłki, które podawano o konkretnych godzinach - obiady, kolacje, śniadania i podwieczorki trwały niemal przez dzień cały. Wszystko przygotowywano bardzo starannie , nawet podawali specjalną śmietankę do kawy.

ludzie przestrzegali tu pewnych rytuałów, obyczajów, obowiązywała tu poobiednia drzemka, a także późne wstawanie domowników. Na czas 2 tygodni Baryka przeniósł się na wieś Chłodek, która kontrastuje z wizją życia w Nawłoci. To miejsce pokazuje robotników żyjących w trudnych warunkach, gdzie panuje głód, bieda. Ludzie natomiast nie przeciwstawiali się tym warunkom. Pomoc Baryki poszła na marne ponieważ mieszkańcy wsi byli nieufni. Cezary podsumował swój pobyt słowami, cóż za zwierzęce pędzicie życie, chłopy silne i zdrowe. Jedni mają jadła tyle, że z niego urządzili kult, obrzęd, nałóg, obyczaj i jakąś świętość, a drudzy tylko żyją żeby zdychać z głodu. Autor poprzez swojego bohatera wyraża niesprawiedliwość, ale także bierność chłopów.

Powieść Gombrowicza, która zawiera elementy groteski i parodii ukazuje walkę człowieka z formą z samym sobą. Główny bohater Ferdydurke w każdym środowisku przybiera inną formę. Józio to trzydziestoletni pisarz, który najpierw zostaje z powrotem wysłany do szkoły, później do rodziny Młodziaków. Ostatnim miejscem, do którego trafia jest ziemiański dworek w Bolimowie gdzie mieszka rodzina Hurleckich - ciotka i wuj Konstanty. Reprezentują oni szlachtę, przyjmują gębę panów mimo utraty majątku odnoszą się do innych z pogardą, szczególnie jeśli chodzi o służbę. Ciotka jest przeciwieństwem wuja, który jest prymitywny i niekulturalny. Głównymi zajęciami ziemiaństwa są posiłki oraz rozmowy praktycznie o niczym. Panuje tam hierarchia, która opierała się na dominacji części pańskich i był to system natężonej i feudalnej hierarchii, gdzie ręka pana równała się gębie sługi, a noga wypadała w pół chłopa. Granica pomiędzy klanami społecznymi jest bardzo widoczna. Tę sztuczną formę niszczy Miętus bratając się z parobkiem Walkiem, co wyprowadziło rodzinę z równowagi i c potwierdziło jak nieprawdziwy, sztuczny tryb życia prowadzili.

W obu powieściach środowisko ziemiańskie zostało skrytykowane. Stefan Żeromski ostrzega, że nie można żyć w taki sposób, nie dostrzegać problemów innych ludzi tak jak robiła to rodzina Wielosławskich, która czerpała z życia co najlepsze, kiedy kraju panowała bieda i nędza.

Natomiast Witold Gombrowicz zaznacza konserwatywność i sztuczną maskę rodziny Hurleckich. Próbuje zwalczyć stereotypy i pozory, które stwarzają ludzie aby inni ich lepiej odbierali. Niestety uciekając od jednej formy, wpadamy w inną.

Czy tekst był przydatny? Tak Nie

Czas czytania: 3 minuty